Choć VIII Liceum przy ul. Kartuskiej 128 obchodzi 70. rocznicę powstania, jego początki sięgają 1945 r. i związane są z założeniem Szkoły Podstawowej nr 13 przy ul. Kartuskiej 245 w zrujnowanym zabytkowym dworze na Krzyżownikach burmistrza Johanna Brandesa.
Przechowywana do dziś w VIII LO, pisana pięknym kaligrafowanym pismem stara kronika szkolna rozpoczyna się od słów Bolesława Guteńki, organizatora wspomnianej SP nr 13: “15 maja 1945 roku powstała szkoła podstawowa na Emaus (...) Budynek szkoły dostałem bez jednej szyby w oknach. Dach kryty papą, zniszczony kulami, w ścianach pięć dużych dziur po pociskach artyleryjskich, w piwnicy dwa trupy w rozkładzie żołnierzy niemieckich, na każdym kroku sterty śmieci (...) Wkrótce znalazłem woźnego dla szkoły wśród tutejszych Polaków, ob. Piastowskiego Bernarda, który okazał się dzielnym człowiekiem, gdyż przyprowadził (...) konia (...) Po dwóch tygodniach woźny złożył wóz, zebraliśmy robotników wśród tutejszych Niemców. Zaczęliśmy robić porządek (....) wywożąc gruz i śmieci, a było tego tak wiele, że wywożenie śmieci trwało 14 dni. W opuszczonym domu zwoziliśmy papę, cement, wapno, narzędzia stolarskie i ślusarskie, którymi wkrótce odremontowaliśmy dwie klasy i mieszkanie woźnego”.
Powstanie liceum
Trzy lata później, w uruchomionej we wrześniu 1945 r. podstawówce, otwarto pierwsze klasy licealne, a placówka pod dyrekcją Anatola Rusionowa stała się Państwową Szkołą Ogólnokształcącą Stopnia Podstawowego i Licealnego nr 8. W 1952 r. odbyła się pierwsza matura, do której przystąpiło 26 uczniów. Pochodzili z terenów włączonych do ZSRR: Lwowa, Wilna i wielu innych miejscowości. Mieli od 16 do 20 lat.
W latach 60-tych zespół szkół wygaszono i powstało samodzielne VIII Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku.
W 1971 r. w trakcie roku szkolnego w bibliotece Ósemki wybuchł pożar, który zniszczył część zbiorów i spowodował wyłączenie części pomieszczeń z użytku. Gmach główny wymagał generalnego remontu. Zapadła decyzja o tymczasowym przeniesieniu liceum do budynku przy ul. Kartuskiej 128 (powstać miał nowy budynek dla szkoły).
Tymczasowa siedziba okazała się stałą
Po remoncie dotychczasową siedzibę VIII LO przeznaczono dla specjalnych oddziałów milicji – ZOMO, a dzisiaj w tym miejscu działa II Społeczna Szkoła Podstawowa.
Tymczasowa siedziba Ósemki okazała się stałą. Neogotycki budynek z wieżyczkami, oddany do użytku w 1902 r. jako siedziba szkoły podstawowej, jest znakiem rozpoznawczym VIII LO.
Co ciekawe, to w jakim stanie był ów gmach tuż przed przeprowadzką VIII LO, zobaczyć można w drugim odcinku serialu “Stawka większa niż życie” (powstał pod koniec lat 60-tych ubiegłego wieku), kiedy Hans Diederlich (Mieczysław Kalenik) ucieka przed Hansem Klosem (Stanisław Mikulski) przez okno szkoły na parterze.
- Świetnie widać w tym momencie mokre, pokryte zaciekami i brudne ściany. Budynek ogrzewano wówczas za pomocą wewnętrznej kotłowni węglowej - mówi Romuald Cichocki, dyrektor VIII LO od 1990 r, nauczyciel polonista od 1984 r. - Przez lata systematycznie wyprowadziliśmy naszą siedzibę z tego kiepskiego stanu. W dawnej kotłowni jest dziś siłownia, a cały budynek jest zadbany, ciepły i “zdrowy”. Szkoła jest bardzo klimatyczna i jesteśmy z tego dumni, ale ma też swoje mankamenty, nie ma tu żadnego zaplecza, właściwie tylko klasy i schody…
W 1973 r. VIII LO doczekało się nadania imienia - Komisji Edukacji Narodowej, a jej motto od tej pory to słowa Jana Zamoyskiego: „Zawsze takie Rzeczypospolite będą, jakie ich młodzieży chowanie.”
Szkoła dla wszystkich
Jakie szczególnie mocne strony ma dzisiejsze VIII LO, które w ciągu minionych 70 lat wychowało ok. 7 tysięcy absolwentów?
- Mamy “mocny” język francuski na poziomie rozszerzonym, organizujemy własny francuskojęzyczny konkurs teatralny, także poziom nauki języka niemieckiego nas wyróżnia - wylicza Romuald Cichocki. - Poza tym nasi uczniowie od lat zdobywają laury w ogólnopolskich konkursach z fizyki i przedsiębiorczości, stoimy też chemią na wysokim poziomie, a z drugiej strony mamy młodzież artystycznie uzdolnioną, która odnosi sukcesy w konkursach poetyckich i recytatorskich, podobnie nasz klub debat oksfordzkich.
Powodem do dumy są też osiągnięcia w zakresie przyrostu wiedzy uczniów z matematyki w trakcie lat nauki w liceum opracowywane na podstawie zestawienia wyników egzaminów gimnazjalnych i matur (tzw. Edukacyjna Wartość Dodana). Ósemka od lat zajmuje czołowe miejsce w rankingach liceów w Trójmieście na podstawie EWD, w tym roku w rankigu opracowanym przez Gazetę Wyborczą Trójmiasto była na trzecim miejscu.
- Niedawno zapytałem grupkę najmłodszych uczniów, dlaczego wybrali naszą szkołę. “Przyszliśmy tutaj, bo tu nie ma wyścigu szczurów”, odpowiedzieli. Dla mnie to komplement - podkreśla Romuald Cichocki. - Chcę, żeby była to szkoła dla wszystkich, ale nie wszyscy nauczyciele zgadzają się z moją filozofią.
Nie można zapomnieć o sukcesach sportowych, zwłaszcza, że niewymiarowa sala gimnastyczna z 1902 roku znacznie odbiega od dzisiejszych standardów treningu.
- Nasi chłopcy trzy razy z rzędu wygrali licealiadę wojewódzką w piłce siatkowej, za kilka tygodni grają w finale turnieju krajowego - dodaje dyrektor VIII LO.
Ciekawą tradycją szkoły jest przyznawanie corocznie własnej nagrody dla szczególnie uzdolnionego humanistycznie absolwenta. Jej patronką jest legendarna nauczycielka VIII LO - Natalia Sokołów, która pracowała tu w latach 1957-72 i stworzyła wspaniałą bibliotekę szkolną. Nagrodę ustanowiono w 1998 r. z inicjatywy dzieci nauczycielki, w porozumieniu z radą pedagogiczną.
Jak każda szkoła, także Ósemka szczyci się gronem sławnych absolwentów, oto kilku z nich (w kolejności lat ukończenia szkoły):
|
PROGRAM JUBILEUSZU VIII LO
7 czerwca 2019 r. (piątek)
- 8.30 – msza św. w Kościele pw. św. Franciszka z Asyżu w Gdańsku
- 10.00 – uroczysta akademia w sali gimnastycznej
- od 11.30 - zwiedzanie szkoły, spotkania w klasach, wspomnienia
- 12.00 – koncert muzyki popularnej i rockowej w auli
Absolwenci, którzy zgłosili wcześniej swój udział w wydarzeniu otrzymają 250.stronicowy Album Jubileuszowy w formie elektronicznej. Wśród uczestników kolportowana będzie także okolicznościowa (już papierowa) jednodniówka.
Wydarzenie jest otwarte także dla absolwentów, którzy spontanicznie podejmą decyzję o przyjściu.