– Odpowiedzialności ze demokrację nie można porzucić, zbyć, komuś przekazać – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Wiemy o tym zapewne, ale w praktyce bywa różnie. Stąd idea Gdańskiego Tygodnia Demokracji, święta świadomych i aktywnych obywateli. Chcemy dyskutować, słuchać ekspertów, znajdować rozwiązania dla aktualnych problemów. Szczególnie zależy mi na młodych, bo to oni od nas przejmą pałeczkę w sztafecie pokoleń oraz nauczycielach, którzy na co dzień troszczą się o ten nasz największy narodowy skarb. Serdecznie zapraszam gdańszczanki i gdańszczan na Gdański Tydzień Demokracji.
Lekcje obywatelskie dla najmłodszych obywateli
Zaangażowanie w Gdański Tydzień Demokracji przedszkoli i szkół w liczbie 65 placówek, co stanowi niemal 40 proc. gdańskiej bazy, to tegoroczna nowość. Tym samym zainaugurowany zostanie pilotażowy projekt pod nazwą Gdańskie Lekcje Obywatelskie. W każdej placówce, która przystąpiła do projektu, w najbliższym roku szkolnym zrealizowanych zostanie sześć lekcji.
Ich przesłaniem jest edukowanie dzieci i młodzieży do aktywnego życia obywatelskiego. Scenariusz zajęć przygotowali eksperci – nauczyciele należący do sieci Kreatywna Pedagogika, innowacyjnego projektu doskonalenia zawodowego gdańskich nauczycieli, realizowanego od siedmiu lat przy Wydziale Rozwoju Społecznego gdańskiego magistratu.
Co ciekawe, na start Gdańskiego Tygodnia Demokracji we wszystkich szkołach, które przystąpiły do projektu Gdańskich Lekcji Obywatelskich, odbędą się o tej samej porze wybory do samorządów uczniowskich – poprzedzone kampanią wyborczą na wzór tej dorosłej, jaką znamy z wyborów parlamentarnych czy samorządowych – oraz głosowania budżetów uczniowskich.
– Takie działania owocują zaangażowaniem uczniów w sprawy szkoły. Dają praktyczną wiedzę i umiejętności, a także poczucie sprawstwa i przekonanie, że zmiana jest możliwa. A w skali całego miasta czynią z nas, wszystkich uczniów i nauczycieli, wspólnotę na wzór tej dużej, narodowej wspólnoty – mówi dr Agnieszka Tomasik, koordynatorka Kreatywnej Pedagogiki i dyrektorka Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 8 w Gdańsku.
Już następnego dnia, nauczyciele i powołani mocą głosów wyborczych członkowie nowych samorządów szkolnych wezmą udział w specjalnie do nich adresowanych wykładach i warsztatach, podczas których usłyszą nie tylko ekspertów, ale i swoich zaangażowanych obywatelsko rówieśników.
– To prawdziwa radość, że będziemy gościć młodych ludzi w Europejskim Centrum Solidarności, edukacja do demokracji to jedna z misji naszej instytucji – cieszy się Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora ECS ds. kultury obywatelskiej. – Mamy bardzo wiele tematów do omówienia. Od dobra wspólnego, przez zagrożenia, które czyhają na nasze wolności, aż po prawa do nieposłuszeństwa obywatelskiego.
Debaty i spotkania dla dorosłych obywateli
W programie znajdą też coś dla siebie dorośli. Studentów może zainteresować debata na Uniwersytecie Gdańskim: - „Na ulicach i na ekranach monitorów - o różnych formach uczestniczenia w demokracji”.
Rodzicom polecamy dwie aktywności. Debatę pod hasłem „Edukacja i demokracja. Jak mogą się uzupełniać?”, w której udział zapowiedziała m.in. Agnieszka Holland – reżyserka, scenarzystka, przewodnicząca Europejskiej Akademii Filmowej, pierwsza kobieta w 46-letniej historii Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, która zdobyła Platynowe Lwy za całokształt twórczości.
A także wieczór autorski wokół głośnej książki prof. Marcina Matczaka, służbowo radcy prawnego, prywatnie taty Maty, traktującej o relacji ojca z synem, patodemokracji i potrzebie rebelii – „Jak wychować rapera. Bezradnik” (Znak, 2021).
Pracodawców i ekspertów rynku pracy powinna zainteresować debata – „Marazm już był. Czas na zaangażowanie”, podczas której uczestnicy będą poszukiwać odpowiedzi na pytania, jak zmieniać strukturalne warunki pracy, edukacji i życia tak, żeby zbudować w młodych ludziach zaangażowanie.
Tym zaś, których pasją jest czytanie, rekomendujemy spotkanie z gośćmi z Krakowa – Henrykiem Woźniakowskim, publicystą, wydawcą i tłumaczem, przez 30 lat prezesem Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak oraz dr Dominiką Kozłowską, publicystką, filozofką i działaczką społeczną, która w tym roku przejęła stery wydawnictwa. Mowa będzie m.in. o roli wydawcy w budowaniu demokracji, gustach czytelniczych Polaków i przyszłości książek.
Organizatorami Gdańskiego Tygodnia Demokracji są: miasto Gdańsk, Europejskie Centrum Solidarności, Kreatywna Pedagogika i Uniwersytet Gdański, partnerami: Concilium Civitas, Gdańskie Centrum Mediacji Szkolnej i Rówieśniczej, Gdańska Organizacja Turystyczna, Pomorska Izba Adwokacka i Salon Młodopolski im. Arama Rybickiego. Patronat medialny:
gdansk.pl i TOK FM.
GDAŃSKI TYDZIEŃ DEMOKRACJI - PROGRAM
“NASZE PRAWA I WOLNOŚCI”
11–15 października 2021
11/10/2021 PONIEDZIAŁEK
9.00–12.00WYBORY DO SAMORZĄDÓW UCZNIOWSKICH
I GŁOSOWANIE NA BUDŻETY OBYWATELSKIE
miejsce: gdańskie placówki edukacyjne
15.30–16.30 PRAWA CZŁOWIEKA. GŁOS MAJĄ BURMISTRZOWIE MIAST
konferencja Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej
wystąpienie: Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska
online: www.gdansk.pl
17.00–18.30 NASZE PRAWA I WOLNOŚCI
otwarcie Gdańskiego Tygodnia Demokracji i debata
- Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska
- Patrycja Medowska, zastępczyni dyrektora Europejskiego Centrum Solidarności
- dr Agnieszka Tomasik, koordynatorka Kreatywnej Pedagogiki
DEBATA:
- Pola Biblis – studentka polonistyki-komparatystyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, działalnością społeczną zainteresowała się dzięki pracy nad Forum Młodych w ECS, a w 2019 roku razem ze znajomymi założyła nieformalną grupę aktywistyczną Młoda Zaraza
- Kaja Kędzioł – studentka kulturoznawstwa na Uniwersytecie Wrocławskim, przygodę z aktywizmem rozpoczęła w 2019 roku od zorganizowania manifestacji solidarnościowej ze strajkiem nauczycielskim, tuż po niej, wraz z nowo poznanymi przyjaciółmi, założyła Młodą Zarazę
- prof. dr hab. Tomasz Szkudlarek – pedagog, autor licznych publikacji z zakresu filozofii wychowania, pedagogiki krytycznej i problematyki mediów, kierownik Zakładu Filozofii Wychowania i Studiów Kulturowych w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Gdańskiego
- moderacja: dr Miłosz Wojtyna – anglista, wykładowca akademicki, tłumacz, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, pomysłodawca integracyjnego projektu „Sztuka mówienia”
miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
online: www.gdansk.pl
wstęp wolny do wyczerpania miejsc
12/10/2021 WTOREK
9.00–10.00 LEKCJA OBYWATELSKA NR 1
Ja obywatel: moje, twoje, nasze…
miejsce: gdańskie placówki edukacyjne
11.00–12.30 LEKCJE OBYWATELSKIE
część 1 / miniwykłady adresowane są do uczniów i nauczyciel
- powitanie: Monika Chabior, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania
- wystąpienie wprowadzające: prof. Joanna Muszkowska-Penson – lekarka, więźniarka Ravensbrück, działaczka opozycji demokratycznej w PRL, współpracowniczka Lecha Wałęsy, honorowa obywatelka Gdańska, aktywna demokratka, która 25 października będzie świętować setne urodziny
- przesłanie na podstawie zapisu ze zbiorów ECS
JA OBYWATEL: MOJE, TWOJE, NASZE…
Lekcja 1
Jan Suchanek – adwokat, specjalista w zakresie kompleksowej obsługi prawnej przedsiębiorców, prelegent, konsultant i negocjator, autor szkoleń dla kadr menadżerskich i nauczycielskich, Pomorska Izba Adwokacka
PRAWO. OD KONWENCJI PRAW DZIECKA PO PRAWA OBYWATELSKIE
Lekcja 2
Michał Janczura – z wykształcenia politolog i prawnik bez aplikacji, z zawodu dziennikarz, autor serialu dokumentalnego „Piecza” o systemie pieczy zastępczej i losie podopiecznych, komentuje zawody sportowe dla niewidomych, rozmawia ze słuchaczami na antenie TOK FM
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I SPRAWCZOŚĆ
Lekcja 3
Michał Kanarkiewicz – uczy myślenia strategicznego, budowania strategii i podejmowania decyzji poprzez grę w szachy, szachista, wykładowca MBA, mówca inspiracyjny, autor książek, zremisował w partii szachów z dwunastym szachowym mistrzem świata Anatolijem Karpowem (2020), Kanarkiewicz Strategy Consulting
W ŚWIECIE NARRACJI I MANIPULACJI
Lekcja 4
Agnieszka Lichnerowicz – absolwentka Szkoły Głównej Handlowej, dziennikarka Radia TOK FM, gdzie prowadzi program „Światopodgląd”, reporterka – relacjonowała wybory, konflikty i międzynarodowe spotkania w Polsce i poza granicami, prowadzi warsztaty dziennikarskie i zajęcia, obecnie w Collegium Civitas
MAM PRAWO MÓWIĆ NIE! OD ASERTYWNOŚCI DO NIEPOSŁUSZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO
Lekcja 5
Aleksandra Łoboda – studentka kierunku Prawa człowieka i pomoc humanitarna w Instytucie Nauk Politycznych Sciences Po w Paryżu, absolwentka studiów translatorycznych na University of Westminster w Londynie, współorganizatorka protestu przeciw zaostrzeniu prawa aborcyjnego „Zajmijcie się pandemią”, współzałożycielka fundacji „Widzialne – Zmiana jest Kobietą”
RAZEM DLA DOBRA INNYCH
Lekcja 6
Julia Monkiewicz – licealistka, uczennica klasy trzeciej w Akademickim Liceum Ogólnokształcącym „Lingwista”, współzałożycielka ruchu Animalia, aktywizującego młodych ludzi do ochrony jakości życia zwierząt, propagującego zdrowy tryb życia i mądrą politykę klimatyczną, radna Młodzieżowej Rady Miasta Gdańska
moderacja: Igor Dorawa – uczeń trzeciej klasy XIV Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku, przewodniczący samorządu uczniowskiego w swojej szkole, społecznik i wolontariusz, laureat nagrody „Aktywni w mieście 2019” w kategorii Wolontariusz Roku, Młodzieżowa Rada Miasta
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
- online: www.gdansk.pl
- rezerwacja miejsc: Kreatywna Pedagogika
12.30–13.00 przerwa
13.00–15.00 LEKCJE OBYWATELSKIE W PRAKTYCE
część 2 / warsztaty adresowane do uczniów i nauczycieli
PRAWA CZŁOWIEKA, PRAWA OBYWATELA
prowadzenie: Małgorzata Głódkowska – adwokatka, przewodnicząca Komisji Edukacji Prawnej przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Gdańsku, koordynatorka programu edukacyjnego dla uczniów i nauczycieli ,,Adwokat przydaje się w życiu”, realizowanego przez Pomorską Izbę Adwokacką, autorka publikacji naukowych z zakresu ochrony własności intelektualnej, wykłada na Uniwersytecie Morskim w Gdyni
MEDIACJE RÓWIEŚNICZE
prowadzenie: Katarzyna Stryjek – mediatorka, pedagożka i wykładowczyni akademicka, prezeska Polskiego Centrum Mediacji oddział Trójmiasto (członkini-założycielka wcześniejszego Zespołu ds. Wprowadzania Mediacji w Polsce), propagatorka i trenerka mediacji rówieśniczej i szkolnej w Polsce oraz za granicą, współtwórczyni Centrum Mediacji Szkolnej i Rówieśniczej
NARZĘDZIOWNIK ŚWIADOMEGO DEMOKRATY
prowadzenie: Sylwia Betlej – dyrektorka Biura ds. Rad Dzielnic i Współpracy z Mieszkańcami, które współpracuje z lokalnymi społecznościami oraz koordynuje i prowadzi sprawy związane z Budżetem Obywatelskim, od 2006 roku pracuje w Urzędzie Miejskim w Gdańsku
GRANICE MOJEGO JĘZYKA SĄ GRANICAMI MOJEGO ŚWIATA
Komunikacja i manipulacja a ich rola w społeczeństwie
prowadzenie: Jarosław Marek Spychała – filozof, kulturoznawca, twórca metody Lego-Logos, wykładowca akademicki, specjalizuje się w filozofii, marketingu, antropologii filozoficznej, kulturoznawstwie, kulturze popularnej, filmie, komiksie, edukacji, naukowo interesuje się historią filozofii i religii, w Collegium Civitas prowadzi seminarium „Justin Bieber, Mojżesz i Coca-Cola? Archetypiczna siła marketingu”
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium, sale warsztatowe nr 4 i 5, sala wystaw czasowych
- rezerwacja miejsc: Kreatywna Pedagogika
18.00–19.30 EDUKACJA I DEMOKRACJA. JAK MOGĄ SIĘ UZUPEŁNIAĆ?
DEBATA
- Monika Chabior – socjolożka, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju społecznego i równego traktowania, działaczka społeczna, od wielu lat zaangażowana w działalność organizacjach samorządowych i pozarządowych
- prof. Marta Figlerowicz – profesor anglistyki, komparatystyki i filmoznawstwa Uniwersytetu Yale, przez pryzmat literatury i mediów pisze i wykłada o rozumieniu indywidualności oraz samoświadomości
- Agnieszka Holland – reżyserka, scenarzystka, przewodnicząca Europejskiej Akademii Filmowej, pierwsza kobieta w 46-letniej historii Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, która zdobyła Platynowe Lwy za całokształt twórczości
moderacja: Jacek Żakowski – dziennikarz, publicysta, nauczyciel akademicki, inicjator Concilium Civitas i Michał Tomasik, dziennikarz i wydawca radia TOK FM, członek Concilium Civitas i student Collegium Civitas
online: www.gdansk.pl
13/10/2021 ŚRODA
10.00–12.30 NA ULICACH I NA EKRANACH MONITORÓW – O RÓŻNYCH FORMACH UCZESTNICZENIA W DEMOKRACJI
DEBATA:
wstęp: dr Grzegorz Piotrowski – doktor nauk społecznych i politycznych, magister etnologii i antropologii kulturowej, badawczo przygląda się aktywizmowi, pracuje na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego i w Europejskim Centrum Solidarności
moderacja: dr Miłosz Wojtyna – anglista, wykładowca akademicki, tłumacz, Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, pomysłodawca integracyjnego projektu „Sztuka mówienia”
- miejsce: Uniwersytet Gdański, Wydział Historyczny, sala 1.43
- online: www.gdansk.pl
wstęp wolny do wyczerpania miejsc
17.00–19.00 POSZERZANIE POLA WOLNOŚCI
o roli wydawcy w budowaniu demokracji porozmawiamy z Henrykiem Woźniakowskim, publicystą, wydawcą i tłumaczem, przez 30 lat prezesem Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak oraz z dr Dominiką Kozłowską, publicystką, filozofką i działaczką społeczną, która w tym roku przejęła stery wydawnictwa
wstęp do rozmowy: dr hab. Aleksander Hall – historyk, polityk, działacz opozycji demokratycznej w PRL
moderacja: Basil Kerski – dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, biblioteka
- online: www.gdansk.pl
wstęp wolny do wyczerpania miejsc
podczas spotkania będzie możliwy zakup książki
14/10/2021 CZWARTEK
15.00–16.30 MARAZM JUŻ BYŁ. CZAS NA ZAANGAŻOWANIE
debata trójmiejskich pracodawców i ekspertów rynku pracy
- miejsce: Uniwersytet Gdański, Wydział Historyczny, sala 1.43
- online: www.gdansk.pl
wstęp wolny do wyczerpania miejsc
17.00–18.30 POWRÓĆMY JAK ZA DAWNYCH LAT... MELODIE LAT 20. I 30.
Koncert Weterana
wystąpią: Big Band pod dyrekcją Sylwii Janiak-Kobylińskiej oraz soliści – Magdalena Chmielecka, Barbara Lewicka, Szymon Kobyliński i Grzegorz Piotr Kołodziej
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
- online: www.gdansk.pl
obowiązują zaproszenia
15/10/2021 PIĄTEK
18.00–19.30 JAK WYCHOWAĆ RAPERA. BEZRADNIK
wieczór autorski wokół książki „Jak wychować rapera. Bezradnik” (Znak, 2021) prof. dr hab. Marcina Matczaka – radcy prawnego, profesora nauk społecznych, specjalisty w zakresie prawa publicznego, interpretacji prawniczej i sądowego stosowania prawa, a prywatnie taty Maty
moderacja: dr Agnieszka Tomasik – koordynatorka Kreatywnej Pedagogiki
i Jan Suchanek – adwokat, Pomorska Izba Adwokacka
- miejsce: Europejskie Centrum Solidarności, audytorium
- online: www.gdansk.pl
wstęp wolny do wyczerpania miejsc
podczas wieczoru autorskiego będzie możliwy zakup książki.
