Teatralny Pasjans to organizowany od 2015 roku projekt skierowany do seniorów, osób z niepełnosprawnościami o różnym stopniu, i uczniów, z całego województwa pomorskiego. Jego wyjątkowość polega na tym, że łączy rolę artystyczną z edukacyjną i terapeutyczną. Poprzez działania na scenie integruje i aktywizuje twórczo osoby, które chciałyby wystąpić w teatrze, a gdyby nie ten projekt, nie miałyby takiej możliwości.
Nazwa nie jest przypadkowa. Po pierwsze, zawierają się w niej dwa słowa: „teatr” i „pasja”. Po drugie, odwołuje się do gry w pasjansa, w którym jest talia kart, gdzie każda karta jest inna. Karty wzajemnie się dopełniają, i to właśnie ta różnorodność tworzy całość. Podobnie, przedsięwzięcie Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego doprowadza do spotkania różnych grup społecznych, reprezentujących kilka pokoleń, odmienne poglądy, inne obserwacje dotyczące świata i sposoby na radzenie sobie z tym światem. Pomimo niepodobnych problemów i życiowych trudności, każdy jest tu równy z równym.
- Celem projektu jest pobudzenie pasji, integracja różnych środowisk, włączenie osób i grup wykluczonych społecznie, przywrócenie im godności i dumy z własnych osiągnięć. Doprowadzenie do twórczego spotkania światów, które w dzisiejszych czasach zbyt często mijają się bez słowa - mówi Anna Ratkiewicz, koordynatorka projektu. - Choć na co dzień jesteśmy różni - w Teatralnym Pasjansie mówimy tym samym językiem - tego samego tekstu teatralnego, wcielając się w te same role. Ten projekt uczy nas wszystkich szacunku do siebie nawzajem. I pokazuje, że każdy człowiek ma do zaoferowania światu coś absolutnie niepowtarzalnego.
Z powodu swojej edukacyjno-terapeutycznej roli spektakle przygotowywane przez uczestników nie zawsze mogą podlegać takiej samej ocenie jak profesjonalne widowiska teatralne - należy mieć na uwadze, żet to projekt przede wszystkim ukierunkowany na teatralnych adeptów, a nie na widzów. Choć i o tych oczywiście organizatorzy nie zapominają. Uczestnicy pod okiem profesjonalnych aktorów i reżyserów mają okazję przygotować spektakle z prawdziwego zdarzenia, które w finale każdej edycji prezentowane są przed publicznością w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim. W kilkunastoosobowych grupach pracują nad własną adaptacją sceniczną znanego dzieła literackiego, a praca ta nie różni się niczym od pracy początkujących aktorów zawodowych.
I tak, podczas ostatniej, 6. edycji, zdolni teatralni amatorzy pracowali nad trzema tekstami, na podstawie których przygotowali dziewięć spektakli. Zmierzyli się z takimi arcydziełami literatury światowej, jak „Odyseja” Homera , „Żaby” Arystofanesa i „Don Kichota” Cervantesa. Każdy z tekstów na swój własny sposób, i pod swoje potrzeby, opracowywały trzy różne grupy: młodzieży, osób z niepełnosprawnościami i seniorów.
Ciekawą interpretację powieści „Don Kichot” zaprezentowała między innymi Grupa „Krejzole”, którą tworzą członkowie Warsztatu Terapii Zajęciowej „Diament” przy słupskim oddziale Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną. Spektakl w reżyserii Przemysława Laskowskiego, we współpracy z aktorem Teatru Wybrzeże Piotrem Biedroniem, poświęcony jest osobom borykającym się z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, a przez to spotykającym ze społecznym odrzuceniem. Swój ważny głos otrzymują tu także zwierzęta, o których prawa walczą bohaterowie spektaklu. Powstała niedługa, ale spójna opowieść dopracowana choreograficznie i muzycznie. Uwagę przykuwają także kostiumy - wielokolorowe stroje uszyte z pasów, przypominają te, które noszą cyrkowcy. Buduje to mocne i przejmujące przesłanie.
Znakomite „Żaby” według komedii Arystofanesa przygotowała natomiast grupa „Przejrzyści”, którą tworzą podopieczni Fundacji „Sprawni Inaczej”, z Warsztatów Terapii Zajęciowej Środowiskowego Domu Samopomocy w Gdańsku. Spektakl reżyserowała Mażka Wojciechowska, teatrolożka, reżyserka, specjalistka dramy i teatroterapeutka, która swoich aktorów poprowadziła znakomicie, sprawiające, że zarówno oni sami, jak i widzowie zapominają o jakichkolwiek ograniczeniach fizycznych czy umysłowych. Zbudowano pełnoprawny spektakl bogaty wizualnie i muzycznie, z przykuwającym uwagę, bardzo dopracowanym ruchem scenicznym i ciekawą treścią.
W 6. edycji projektu udział wzięły ponadto grupy, takie jak: „Jeszcze bez nazwy”, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1 w Gdyni - „Odyseja”, reżyseria Urszula Kowalska (grupa z niepełnosprawnościami); „UTW Reda”, Uniwersytet Trzeciego Wieku przy Miejskiej Bibliotece Publicznej w Redzie - „Żaby”, reżyseria Maciej Wizner (grupa seniorów); „Redłowski Klub Seniora SŁOŃCE”, CAS i Stowarzyszenie „Zielona Myśl” w Gdyni - „Don Kichot”, reżyseria Marzena Nieczuja-Urbańska (grupa seniorów); Klub „ZDolna Orunia”; Stacja Orunia GAK w Gdańsku - „Odyseja”, reżyseria Hanna Świętnicka (grupa seniorów); „Fancy”; Amerykańska Szkoła Podstawowa w Gdyni - „Żaby”, reżyseria Rafał Ostrowski (grupa uczniów), „OCEAN”, SP im. I. Krasickiego w Straszynie - „Don Kichot”, reżyseria Monika Jarząbek (grupa uczniów); i Teatr „Prawie Lucki”, I LO im. Króla Jana III Sobieskiego w Wejherowie - „Odyseja”, reżyseria Magdalena Bochan-Jachimek (grupa uczniów).
Wszystkie te spektakle można oglądać na kanale Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego na platformie VOD bezpłatnie: www.vod.teatrszekspirowski.pl.
