Tablica w kościele św. Mikołaja upamiętniająca znanego kompozytora Andreasa Hakenbergera

W nawie północnej Bazyliki św. Mikołaja w Gdańsku wmurowano tablicę upamiętniającą znanego gdańskiego kompozytora doby renesansu Andreasa Hakenbergera. Był on m.in. śpiewakiem w kapeli króla Polskiego oraz kapelmistrzem Bazyliki Mariackiej i Miasta Gdańska.
25.06.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
biała tablica wmurowana ścianę zabytkowej świątyni
Tablica Andreasa Hakenbergera w nawie północnej w kościele św. Mikołaja
fot. Marek Wałuszko/gdansk.pl

Kim był Andreas Hakenberger?

Andreas Hakenberger urodził się w 1574 r. w Kremmin, czyli obecnym Stargardzie Szczecińskim. Studiował na Uniwersytecie Viadrina we Frankfurcie nad Odrą. Od 1602 do 1607 był członkiem kapeli króla polskiego Zygmunta III Wazy. W 1607 dwukrotnie składał Radzie Miejskiej Gdańska wnioski o zatrudnienie na stanowisku kapelmistrza luterańskiego wówczas gdańskiego kościoła Najświętszej Marii Panny (NMP). Sam był wyznania katolickiego. Posadę kapelmistrza Kościoła Mariackiego otrzymał w 1608 r. Stanowisko to wówczas tożsame było ze stanowiskiem kapelmistrza Rady Miejskiej. Protestantom niezadowolonym z wyboru katolika odpowiadał, że "jest muzykiem, a nie teologiem".

Znakomity koncert z okazji jubileuszu. Polski Chór Kameralny świętuje swoje 45-lecie 

grupa osób w kościele w strojach odświętnych, na filarze przesłonięta wstęgą tablica
Uroczyste odsłonięcie tablicy po mszy św. w kościele św. Mikołaja (obok tablicy stoi jej inicjator Jan Łukaszewski)
fot. Polski Chór Kameralny

Andreas Hakenberger - dorobek twórczy

Zachowało się 105 jego polifonicznych kompozycji: trzy zbiory dzieł religijnych, dwie msze oraz jeden zbiór utworów świeckich. Kompozycje religijne pisał do tekstów łacińskich, świeckie – do tekstów niemieckich. Najstarszym zachowanym utworem jest pięciogłosowy motet In die magna, wydany w Krakowie w 1604, w kolekcji Wincentego Liliusa.

dzieło muzyczne wydane w druku
Andreas Hakenberger, Harmonia sacra, 1617
źródło: Gedanopedia

Do najbardziej znanych jego kompozycji należą utwory z dwóch ostatnich zbiorów, w których znajduje się kilkadziesiąt łacińskich motetów opartych na modnej wówczas technice polichóralnej cori spezzati.

O popularności jego dzieł poza Gdańskiem świadczy pięćdziesiąt pięć kompozycji, które skopiowano w słynnej Tabulaturze Pelplińskiej, datowanej na lata 30. i 40. XVII wieku.

Posłuchaj utworu Andreasa Hakenbergera - Surge, propera (wyk. Polski Chór Kameralny):

Upamiętnienie Andreasa Hakenbergera

Od 2004 patron ronda przy skrzyżowaniu ulic Schuberta, Beethovena i Trzy Lipy. Obecnie jego muzykę popularyzuje Polski Chór Kameralny „Schola Cantorum Gedanensis”. Nagrał też trzykrotnie płyty monograficzne z jego utworami. To właśnie dyrektor Polskiego Chóru Kameralnego prof. Jan Łukaszewski wraz z gdańskim klasztorem dominikanów był inicjatorem wmurowania tablicy pamiątkowej. Tablicę zaprojektował Piotr Białas, a wykonał w piaskowcu Konrad Koch z grupy Vera Icon.

Jeśli kogoś interesuje historia życia tego gdańskiego kompozytora, to w zakrystii kościoła św. Mikołaja dostępna jest książka o nim.

na podst. Gedanopedii