Gdańsk uczci Narodowe Święto Niepodległości oraz obchody 50. rocznicy Grudnia’70. Podczas wtorkowej konferencji, 10 listopada, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, Lech Parell, prezes stowarzyszenia SUM i Gdańskiego Centrum Multimedialnego, Henryk Knapiński, współtwórca Pomnika Poległych Stoczniowców oraz Basil Kerski, dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności, przedstawili plany obchodów tych ważnych w historii Polski i Gdańska wydarzeń.
- W środę, 11 listopada, przypada 102 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Dziękuję stowarzyszeniu SUM, choć tego dnia nie odbędzie się Parada Niepodległości, to jednak kontynuujemy wspólnie tradycję świętowania Biało-Czerwonej – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Co to znaczy dziś, w XXI wieku, być patriotą? Powiem, co to oznacza dla mnie i co ja zrobię: tego dnia będę chciała komuś pomóc, komuś kto jest samotny, kto nie ma z kim być, z kim porozmawiać. Każdy z nas może zadzwonić. Pomagać można w wielu formach – dodała.
11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości
Obchody rozpoczną się o godzinie 10 przy pomniku marszałka Józefa Piłsudskiego, u zbiegu alei Grunwaldzkiej i Wojska Polskiego. Jak każdego roku, prezydent Gdańska wspólnie z radnymi Miasta Gdańska, gdańskim oddziałem Związku Piłsudczyków Rzeczypospolitej i dowództwem Garnizonu Gdańskiego zainauguruje obchody odzyskania niepodległości składając kwiaty u stóp pomnika.
Flaga nad Gdańskiem
Dzień Niepodległości w Gdańsku uczczony zostanie także poprzez podniesienie flagi państwowej na, znajdujący się na Górze Gradowej, najwyższy w mieście maszt. Podczas symbolicznych uroczystości, które rozpoczną się o godzinie 10.30 planowana jest także salwa honorowa z repliki armaty Elżbieta. Wydarzeniu towarzyszyć będzie koncert mobilnego carillonu i trębaczy. Uczestniczyć w nim będą prezydent Aleksandra Dulkiewicz i Agnieszka Owczarczak, przewodnicząca Rady Miasta Gdańska.
W samo południe, zabiją serca dzwonów Bazyliki Mariackiej i kościoła św. Katarzyny. Na godzinę 12.00 planowana jest także uroczysta msza w Bazylice Mariackiej.
Barwy Biało-Czerwone
- To będzie inne świętowanie niż co roku, ale na pewno macie w domach flagi, które niejednokrotnie rozdawaliśmy przy różnych okolicznościach. Ozdóbmy nasze balkony, okna, przedproża. Niech Gdańsk będzie Biało-Czerwony! – zaapelowała prezydent Dulkiewicz.
Miasto ozdobiły też kotyliony. Przystrojona została m.in. kładka nad Motławą prowadząca na Wyspę Oławiankę, zieleń na Placu Kobzdeja i latarnie na Długim Targu. Biało-czerwone barwy umieszczono także na przedprożach Ratusza Głównego Miasta, budynku Rady Miasta i Urzędu Miejskiego. Kotyliony zyskały gdańskie pomniki: Jana III Sobieskiego i marszałka Józefa Piłsudskiego. Jeden z nich zawisł także na ogrodzeniu fontanny Neptuna.
Parady - wspomnień czar
W środę o godz. 11.00 prezydent Dulkiewicz, wraz z radną Miasta Gdańska Anną Golędzinowską, złoży kwiaty pod pomnikiem Króla Jana III Sobieskiego na Targu Drzewnym, a o godz. 11.30 wraz z radną Kamilą Błaszczyk, pod pomnikiem „Tym, co za polskość Gdańska” przy ul. Podwale Staromiejskie. To nieprzypadkowe miejsca - są ważnymi punktami na corocznej Paradzie Niepodległości.
- Parada Niepodległości stała się tradycją od 2003 roku w Gdańsku i zapoczątkowała modę na radosne świętowanie, która przyjęła się w całej Polsce, bo wiemy, że w setkach miast przechodziły Parady Niepodległości, podobne do tych gdańskich - mówił podczas briefingu Lech Parell, prezes Stowarzyszenia SUM. - Rzeczą najważniejszą dla nas jest okazanie takiego patriotyzmu, który polega na tym, że będziemy zachowywać się w sposób bezpieczny. Parada, taka jaką wszyscy znamy, w tym roku się nie odbędzie. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, abyśmy wspomnieli o tym jak obchodziliśmy 11 listopada w ostatnich latach. Dlatego przygotowaliśmy na ulicach Gdańska, pod pomnikiem "Tym co za polskość Gdańska", a także pod pomnikiem Jana III Sobieskiego wystawę zdjęć z naszych poprzednich parad. Jest to wystawa, która pokazuje jak bardzo Gdańsk jest biało-czerwony, jak bardzo Gdańsk jest patriotyczny i jak bardzo gdańszczanie tę patriotyczną tradycję kultywują - tłumaczył.
Plansze ze zdjęciami wystawione zostały w miejscu, gdzie zwykle zaczynała się uroczysta Parada Niepodległości - na placu przy ul. Podwale Staromiejskie, przy pomniku Tym co za polskość Gdańska oraz, dodatkowo, w okolicach pomnika Jana III Sobieskiego. Wystawa będzie dostępna od 11 do 30 listopada, a wydłużony jej czas trwania umożliwi obejrzenie zdjęć wszystkim zainteresowanym z zachowaniem środków bezpieczeństwa, bez ryzyka nadmiernego gromadzenia się.
W dniach 11-30 listopada zostanie również uruchomione specjalne radio na falach UKF 91.30 MHz, gdzie będzie emitowana okolicznościowa audycja radiowa poświęcona historii gdańskich obchodów Dnia Niepodległości.
Wystawę będzie można obejrzeć, a programu wysłuchać także na stronie www.paradaniepodleglosci.pl.
Dwa koncerty online
W środę, o godzinie 13.00, z wieży Ratusza Głównego Miasta zabrzmią carillony. Monika Kaźmierczak, carillonistka miejska, wykona pieśni patriotyczne oraz utwory muzyki polskiej i gdańskiej. Nie zabraknie też Mazurka Dąbrowskiego.
- O godzinie 18.00 na portalu gdansk.pl transmitowany będzie Koncert Weterana. Utwory muzyczne będą przeplatane wystąpieniami kombatantów. We wrześniu, kiedy ten dzień przypada, nie mogliśmy go należycie uczcić z powodu pandemii, teraz mamy szansę podkreślić jego wagę – podkreślała prezydent Gdańska.
Cappella Gedanensis wykona tego dnia koncert transmitowany na swoim YouTube oraz na www.gdansk.pl o godzinie 20.00. W repertuarze - pieśni patriotyczne.
50. rocznica Grudnia ‘70
- W roku 2020 mija też 50 lat, które dzielą nas od wydarzeń Grudnia ‘70. Grudnia, który spłynął krwią. Krwią spłynęły ulice Gdańska, Gdyni, Elbląga, Szczecina… W roku ’70 robotnicy postanowili wyjść na ulice i zawalczyć – tak o obchodach kolejnej ważnej rocznicy mówiła we wtorek prezydent Dulkiewicz. - Ze względów epidemicznych nie będziemy mogli uczcić tych tragicznych, ale przełomowych wydarzeń, tak jak ich ofiary by zasługiwały, ale odsłonimy w Gdańsku 6 z 8 zaplanowanych tablic poświęconych tym, którzy zginęli. Widoczny znak pamięci o tym, co się wydarzyło. Z tej krwi z grudnia zrodziła się nadzieja. 10 lat później powstał Pomnik Poległych Stoczniowców, w trzy miesiące. To cud techniki, dar Polek i Polaków z całego świata. 16 grudnia w rocznicę tragicznych wydarzeń z roku ’70 i 16 grudnia w 40 lat po odsłonięciu pomnika, z zachowaniem rygorów bezpieczeństwa, zapraszamy do uroczystości, które uczczą pamięć poległych – dodała prezydent.
Osiem tablic upamiętniających ofiary Grudnia ’70, odsłoniętych zostanie w miejscach, w których zginęli. Obok tablic staną kubiki z informacją o ofiarach oraz o Grudniu ’70. Uroczyste odsłonięcie 6 z nich, wspólnie z rodzinami ofiar, nastąpi właśnie 16 grudnia.
Premiera filmu
50. rocznica wydarzeń grudniowych upamiętniona zostanie też premierą filmu o twórcach pomnika Poległych Stoczniowców 1970.
- W porozumieniu z prezydentem Pawłem Adamowiczem, który zamówił u nas scenariusz do filmu, następnie przy współpracy z Urzędem Miejskim, panią prezydent Aleksandrą Dulkiewicz i Telewizją Polską, kończymy produkcję filmu o ludziach, którzy zbudowali pomnik. O pomniku jest już kilka materiałów filmowych, ale nie ma o tych ludziach, którzy za darmo montowali, wykonali go. Premiera tego filmu odbędzie się najprawdopodobniej 16 grudnia - poinformował Henryk Knapiński, współtwórca Pomnika Poległych Stoczniowców.
Rocznica "Grudnia" w Europejskim Centrum Solidarności
- Dla Polski XX wiek był trudny, ale po okresie II Wojny Światowej i komunizmu przyszedł moment drugiej niepodległości, jej kolebką jest Gdańsk. 1918 i 1970 - te daty są ze sobą powiązane – mówił Basil Kerski, dyrektor ECS. – Grudzień ’70 to także początek ruchu Solidarność. Grudzień pamiętamy nie tylko jako 70. rok, ale jeden z czynów społecznych w grudniu 80, czyli wspomniane już przez panią prezydent odsłonięcie pomnika. To było pierwsze miejsce w całym bloku sowieckim, w którym upamiętniono ofiary komunizmu, ten pomnik w roku 81. był miejscem, w którym komuniści kapitulowali. To było też zwycięstwo obywateli. Tu mamy żywą pamięć drugiej niepodległości. Chcemy 16 grudnia być pod pomnikiem – zapowiedział Kerski.
16 grudnia o godzinie 17.00 rozpoczną się główne obchody 50 rocznicy Grudnia ’70: odczytanie apelu poległych, odsłonięcie tablic przed bramą historyczną nr 2, koncert w wykonaniu Schola Cantorum Gedanensis. Na Placu Solidarności stanie okolicznościowa wystawa przygotowana przez IPN. Wszystkie wydarzenia odbędą się w rygorze sanitarnym.
Oprac. KG
