Gdańsk, jak inne duże polskie miasta, boryka się z kłopotem niewystarczającej liczby miejsc parkingowych w stosunku do potrzeb. Widoczne to jest szczególnie w centrum. Obserwuje się tam wzmożony ruch pojazdów, generowany w dużym stopniu przez osoby nie będące na co dzień mieszkańcami Śródmieścia. Osoby z innych dzielnic Gdańska najczęściej przyjeżdżają do centrum i parkują samochód na czas pracy, podczas załatwiania spraw urzędowych, zakupów i korzystania z oferty lokali gastronomicznych.
Mimo obowiązywania na Głównym i Starym Mieście Strefy Płatnego Parkowania, znalezienie wolnego miejsca postojowego jest utrudnione. Wzmożony ruch pojazdów zmniejsza jego płynność i powoduje korki, co niekorzystnie wpływa na środowisko. Nie służy to także historycznym zabytkom Głównego i Starego Miasta. Odpowiedzią na tę sytuację jest wprowadzenie Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania.
Czym jest Śródmiejska Strefa Płatnego Parkowania?
Możliwość wprowadzenia na terenie miasta Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania daje znowelizowana Ustawa o drogach publicznych. Zgodnie z jej zapisami taka strefa może powstać w mieście powyżej 100 tys. mieszkańców na obszarze funkcjonalnego centrum miasta, który charakteryzuje się znacznym deficytem miejsc postojowych. Jej celem jest zwiększenie rotacji parkujących pojazdów, ograniczenie dostępności tego obszaru dla samochodów i wprowadzenie preferencji dla komunikacji zbiorowej. Śródmiejską Strefę Płatnego Parkowania można ustanowić tam, gdzie funkcjonowanie dotychczasowej SPP jest niewystarczające do realizacji lokalnej polityki transportowej i ochrony środowiska.
Narzędziem pozwalającym na ograniczenie ruchu pojazdów w obszarze Śródmiejskiej SPP i wymuszającym częstszą rotację na miejscach parkingowych są zwiększone stawki opłat za postój, a także wydłużony czas poboru opłat. Ustawodawca określił, iż stawka za godzinę postoju pojazdu w Śródmiejskiej SPP może wynosić 0,45% minimalnego wynagrodzenia za pracę, a pobór opłat może być dokonywany również w soboty, niedziele i święta.
Korzyści z wprowadzenia Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania
Głównym efektem wprowadzenia Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania ma być poprawa dostępności miejsc postojowych w centrum miasta z jednej strony, a z drugiej zmniejszenie liczby samochodów, wjeżdżających w jego obszar. Co za tym idzie – ograniczenie ruchu pojazdów będzie miało korzystny wpływ na bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu drogowego. Zwiększy się również konkurencyjność publicznego transportu zbiorowego w stosunku do samochodu.
Śródmiejska Strefa Płatnego Parkowania w Gdańsku
W Gdańsku prace nad możliwością ustanowienia Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania trwały od czerwca 2019 roku. Wówczas na zlecenie Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni przeprowadzona została analiza funkcjonowania stref parkowania w Śródmieściu - zarówno płatnych, jak i bezpłatnych. Wykonanie takiej analizy jest jednym z ustawowych warunków, by tego typu strefa mogła powstać w danym mieście. W Gdańsku zbadane zostały m.in. rotacja miejsc parkingowych, ich zajętość oraz wykorzystanie powierzchni parkingowej (w tym parkowania nieprawidłowego). Dodatkowo przeprowadzona została ankieta wśród osób parkujących, dotycząca źródeł i celów podróży, czasu poświęconego na szukanie miejsca postojowego i samego parkowania itp.
Na podstawie badań i analizy ich wyników wyznaczono obszar Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania. Opracowany został także algorytm, na podstawie którego określono poziom wysokości opłat za postój. Mają one zapewnić osiągnięcie pożądanej rotacji na miejscach parkingowych. Za punkt odniesienia posłużyły tu ulice Rajska, Gnilna i Łagiewniki, na których odnotowano najwyższe wskaźniki rotacji i zajętości miejsc parkingowych w dni robocze oraz w weekendy.
W Gdańsku Śródmiejska Strefa Płatnego Parkowania powstanie w ścisłym centrum miasta. Obejmie ona części dotychczasowych sektorów SPP na Starym i Głównym Mieście. Śródmiejska SPP znajdzie się wewnątrz obszaru wyznaczonego przez ulice graniczne: Okopową, Wały Jagiellońskie, Hucisko, Targ Rakowy, Podwale Grodzkie, Wałową, Ołowianka, Na Stępce, Dziewanowskiego, Angielską Groblę i Podwale Przedmiejskie (z wyłączeniem tej ulicy). Śródmiejska SPP obowiązywać będzie również na ulicy 3 Maja na odcinku od Cmentarza Nieistniejących Cmentarzy do posesji nr 9 (budynek Gdańskiego Urzędu Pracy).
Stawki opłat za postój w Śródmiejskiej SPP:
w czasie upływania pierwszej godziny – 5,50 zł
w czasie upływania drugiej godziny – 6,60 zł
w czasie upływania trzeciej godziny – 7,20 zł
w czasie upływania czwartej godziny i następnych – 5,50 zł
Pobór opłat w Śródmiejskiej Strefie Płatnego Parkowania obowiązywać będzie przez 7 dni w tygodniu w godz. 9.00 – 20.00.
Miesięczny abonament za parkowanie w Śródmiejskiej Strefie Płatnego Parkowania wyniesie 800 zł. i upoważniać będzie do postoju również na terenie całej SPP.
Zgodnie z Ustawą o drogach publicznych środki uzyskane z opłat za postój pojazdów w Śródmiejskiej SPP w wysokości nie mniejszej niż 65% tych opłat, a także środki z opłat dodatkowych mają być przeznaczone wyłącznie na sfinansowanie poprawy publicznego transportu zbiorowego, budowę lub przebudowę infrastruktury pieszej lub rowerowej lub zieleń i zadrzewienia w gminie.
Zmiany w funkcjonowaniu Strefy Płatnego Parkowania
Powstanie Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania to nie jedyne zmiany, z jakimi spotkają się kierowcy poruszający się po Gdańsku. Zmienione zostaną również stawki opłat jednorazowych za postój w Strefie Płatnego Parkowania. W myśl przepisów Ustawy o drogach publicznych opłata za pierwszą godzinę postoju pojazdu w SPP nie może przekraczać 0,15% minimalnego wynagrodzenia. W 2020 roku tą kwotą będzie 3,90 zł i będzie ona obowiązywać również w Gdańsku.
Stawki opłat za postój w SPP:
w czasie upływania pierwszej godziny – 3,90 zł
w czasie upływania drugiej godziny – 4,60 zł
w czasie upływania trzeciej godziny – 5,50 zł
w czasie upływania czwartej godziny i następnych – 3,90 zł
Czas poboru opłat obowiązywać będzie od poniedziałku do piątku (w zależności od sektora) w godz. 9.00 – 17.00 lub 9.00 – 15.00.
Miesięczny abonament za postój pojazdu we wszystkich sektorach SPP (z wyłączeniem Śródmiejskiej SPP) wyniesie 550 zł. Opłaty dodatkowe za nieopłacenie postoju pozostaną bez zmian.
Innymi zmianami, które obowiązywać będą w SPP są:
- obowiązek wpisania numeru rejestracyjnego podczas wnoszenia opłaty za postój w SPP,
- karta opłaty zryczałtowanej mieszkańca (miesięczna i roczna) wydawana będzie wyłącznie dla osób zameldowanych. Ich stawki pozostaną bez zmian.
Zmiany w funkcjonowaniu SPP obejmą również osoby niepełnosprawne. Takie osoby (kierowca lub osoba przewożona) z kartą parkingową oraz kartą „N+” będą mogły bezpłatnie zaparkować w SPP na dowolnym miejscu postojowym. Karta „N+” wydawana będzie na osobę, a nie na pojazd. Pozwoli to na transport osób niepełnosprawnych, również dzieci, przez ich opiekunów różnymi pojazdami. Dlatego aby otrzymać kartę „N+” nie będzie konieczne posiadanie pojazdu oraz zdolności do jego prowadzenia. Do posługiwania się kartą „N+” uprawnione będą osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności zarówno ruchowej, jak i neurologicznej oraz narządu wzroku.
Nowe sektory w Strefie Płatnego Parkowania
Na wniosek Rad Dzielnic do SPP włączone zostaną obszary w dzielnicach Wrzeszcz Dolny oraz Przymorze Małe. Pobór opłat na poszczególnych ulicach w tych sektorach rozpocznie się po konsultacjach z Radami nie wcześniej niż w 2021 roku. Ponadto z uwagi na dużą powierzchnię SPP we Wrzeszczu Górnym podzielona zostanie na dwa sektory. Granice przebiegać będą w śladzie ulicy Jaśkowa Dolina we Wrzeszczu.
Uchwalone przez Radę Miasta Gdańska zmiany dotyczące Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania oraz dotychczasowej Strefy Płatnego Parkowania zaczną obowiązywać 29 czerwca 2020 r.