Przygotowana przez posłów PiS specustawa „o inwestycjach w zakresie budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 – Oddziału Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku” w praktyce zakłada przejęcie przez Skarb Państwa historycznego pola bitwy na Westerplatte. Jeżeli specustawa wejdzie życie, miasto straci prawo do zarządzania swoim terenem. Gdański samorząd nie będzie mógł organizować jak dotychczas licznych wydarzeń historycznych, wreszcie – pod znakiem zapytania stanie zapoczątkowana 20 lat temu, przez Pawła Adamowicza, tradycja wspólnych obchodów rocznicy hitlerowskiej agresji na Polskę.
List do Piotra Glińskiego
Już 13 maja 2019 prezydent Gdańska wystosowała list do Wiceministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego, w którym czytamy m.in. „Panie Premierze, jeszcze czas, by wycofać ten projekt. Jeszcze jest czas, by o Westerplatte, o historii i pamięci spokojnie porozmawiać. Ja ze swojej strony deklaruję gotowość do takiej rozmowy. Zwłaszcza w roku 30. rocznicy obrad Okrągłego Stołu, roku w którym chcemy przywrócić wartość dialogu. Mam nadzieję, że będzie to rozmowa merytoryczna, a nie ideologiczna. Że jej tematem będzie pamięć o polskich losach, o polskiej krwi, a nie doraźny interes polityczny.”
Spotkanie z premierem Mateuszem Morawieckim
Najważniejszą próbę zablokowania ustawy prezydent podjęła 11 czerwca na spotkaniu z premierem Mateuszem Morawieckim. Prezydent przekazała szefowi rządu stanowisko miasta, tłumacząc, dlaczego pomysł specustawy wywołał oburzenie wśród mieszkańców Gdańska, Politycy rozmawiali także o wspólnej organizacji w tym roku - 80. Rocznicy wybuchu II Wojny Światowej.
List do premiera
Kilka dni po spotkaniu z premierem, 14 czerwca, prezydent Gdańska raz jeszcze potwierdziła gotowość do wspólnej organizacji obchodów 80. rocznicy hitlerowskiej agresji na Polskę. W liście do premiera Aleksandra Dulkiewicz pisała:
„Odczuwam głęboką satysfakcję na myśl o współdziałaniu w zakresie wspólnej organizacji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Udział państwa polskiego w tych wydarzeniach był niezwykle istotny dla mojego poprzednika – zamordowanego Pawła Adamowicza. Cieszy mnie chęć wspólnego uczczenia pamięci ofiar strasznego konfliktu wojennego sprzed 80 lat, na tym świętym skrawku polskiej ziemi. Nawiązałam już bezpośredni kontakt z panem ministrem Jarosławem Sellinem i jestem dobrej myśli, że uda nam się wspólnie przygotować uroczystości godne powagi, upamiętnienia i czci tych wszystkich, którzy przelali krew za wolną, niepodległą Polskę.”
Tego samego dnia prezydent Gdańska wysłała także list do członków Rady ds. Muzeów i Miejsc Pamięci, w którym wyraziła swój niepokój wciąż procedowaną ustawą: „Ustawa przewiduje wywłaszczenie nieruchomości stanowiących własność miasta Gdańska na wskazany w projekcie ustawy cel publiczny, rzekomo nowy, incydentalnie ustanawiany poza celami określonymi w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jest to całkowicie nieuzasadnione, bowiem nieruchomości te są już obecnie użytkowane na dokładnie ten sam cel publiczny, określony we wszystkich aktach prawa miejscowego i innych dokumentach, przyjętych albo wytworzonych przez samorząd miasta Gdańska. Teren ten traktowany jest przez nas od chwili komunalizacji w 1993 roku jako miejsce pamięci narodowej”. – czytamy w liście do członków Rady Muzeów i Miejsc Pamięci.
Posiedzenie sejmowej komisji infrastruktury
Prawne zastrzeżenie i wątpliwości odnośnie zgodności nowego prawa z konstytucją prezydent Dulkiewicz przedstawiła posłom 18 czerwca. Podczas posiedzenia sejmowej komisji infrastruktury Prezydent Gdańska apelowała o rozwagę i przestrzegała: „Tryb wprowadzenia ustawy uniemożliwia przeprowadzenie szerokich konsultacji społecznych. To wyłącza możliwość konsultowania przyszłego kształtu Westerplatte z szerokim gronem zainteresowanych tą kwestią środowisk. Gdzie głos kombatantów, rodzin Westerplatczyków. Gdzie głos muzealników, historyków, konserwatorów zabytków czy architektów?”.
Spotkanie z wiceministrem Jarosławem Sellinem
Ponowna próba przekonania resortu kultury została podjęta 26 czerwca na kolejnym, roboczym spotkaniu z Wiceministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego J.Sellinem. O przyszłości Westerplatte dyskutowali z ramienia Gdańska, poza panią prezydent także Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska, natomiast stronę rządową wspierał Karol Nawrocki, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. W podsumowującym spotkanie liście prezydent pisała.: „Ze swej strony, podtrzymuję zadeklarowaną podczas naszej rozmowy, wolę współpracy oraz gotowość poszukiwania porozumienia. Nam wszystkim chodzi przecież o dobro Polek i Polaków. W tym duchu jest też złożona przeze mnie kompromisowa propozycja współtworzenia przez miasto Gdańsk nowej placówki muzealnej. Potwierdzam gotowość wniesienia przez Gdańsk gruntów, będących na terenach Westerplatte własnością gminny, na rzecz planowanego muzeum i jednocześnie przejęcia przez Gdańsk roli, równoprawnego dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, partnera w procesie powstawania a następnie prowadzenia tej placówki.”
CZYTAJ: Sprawa Westerplatte. Prezydent Aleksandra Dulkiewicz przedstawiła ministerstwu ofertę współpracy
List i spotkanie z posłem Kazimierzem Smolińskim
Prezydent spotkała się także z autorem ustawy z ramienia klubu Prawo i Sprawiedliwość – Kazimierzem Smolińskim. Spotkanie było poprzedzone listem, w którym Aleksandra Dulkiewicz zwróciła się o ponowne rozważenie wstrzymania dalszego procedowania kontrowersyjnej ustawy. Prezydent raz jeszcze potwierdziła gotowość Gdańska do wspólnej z rządem inwestycji, bez konieczności stosowania specustawy i praktycznego pozbawiania miasta możliwości decydowania o Westerplatte. „Zaproponowałam, że Miasto Gdańska wniesie posiadane grunty na Westerplatte pod budowę nowego miejsca pamięci i będzie brało udział we współtworzeniu oraz współdecydowaniu o inwestycji. Obecnie czekam na odpowiedź odnośnie tej propozycji” - powiedziała prezydent Dulkiewicz.
List do Marka Kuchcińskiego i Ryszarda Terleckiego
Tego samego dnia prezydent Gdańska wysłała list do Marszałka Sejmu RP Marka Kuchcińskiego i Wicemarszałka Sejmu RP Ryszarda Terleckiego dotyczący wstrzymania pracy nad specustawą do czasu rozważania oferty współpracy przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W liście, prezydent Dulkiewicz podtrzymuje swoją propozycję kompromisowego rozwiązania sporu wokół Westerplatte. „Zadeklarowałam wolę współpracy, przedstawiając konkretne rozwiązanie, dające realne szanse na kompromis. Nam wszystkim chodzi przecież o dobro Polek i Polaków. W tym duchu jest właśnie moja oferta współtworzenia przez miasto Gdańsk nowej placówki muzealnej. Potwierdzam gotowość wniesienia przez Gdańsk gruntów, będących na terenach Westerplatte własnością gminy, na rzecz planowanego muzeum i jednocześnie przejęcia przez Gdańsk roli, równoprawnego dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, partnera w procesie powstawania, a następnie prowadzenia tej placówki” - czytamy w liście pani prezydent do marszałków.
