W tragedii pod Smoleńskiem zginęli prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałowie Sejmu i Senatu, rzeczniki praw obywatelskich, szefowie wszystkich rodzajów sił zbrojnych.
W piątek, 10 kwietnia, o godz. 8.41 - w 10. rocznicę tragedii smoleńskiej - w Bazylice Mariackiej odbędzie się modlitwa za wszystkich poległych w wypadku samolotu, do którego doszło 10 kwietnia 2010 roku pod Smoleńskiem. Transmisja na gdansk.pl.
W 10. rocznicę tragedii Europejskie Centrum Solidarności zaprasza do obejrzenia wirtualnej wystawy SMOLEŃSK. STRACILIŚMY BOHATERÓW DROGI DO WOLNOŚCI. Prezentowane są sylwetki bohaterów wystawy stałej ECS, którzy stracili życie w katastrofie pod Smoleńskiem.
Oprócz postaci najsilniej kojarzonych z Solidarnością, jak Anna Walentynowicz, Lech Kaczyński, czy Arkadiusz Rybicki, wspominani są też np. Grażyna Gęsicka, która w czasie stanu wojennego prowadziła w podziemiu akcje oświatowe i współpracowała z Komitetem Helsińskim i Janusz Krupski, drukarz i wydawca, szykanowany przez funkcjonariuszy SB.
Specjalna tablica wystawy prezentuje wszystkie ofiary katastrofy.
Planowo wystawa miała być prezentowana w ogrodzie zimowym ECS. W związku z zagrożeniem epidemicznym i zamknięciem budynku ECS, wystawa jest prezentowana w ramach akcji #ECSONLINE – udostępniania nowych i przypominania archiwalnych materiałów ECS / ecs.gda.pl/ecsonline.
Wystawa dostępna jest w polskiej i angielskiej wersji językowej.
REALIZACJA WYSTAWY
zespół ECS | Monika Krzencessa-Ropiak, Agnieszka Bacławska-Kornacka, Arkadiusz Bilecki, Konrad Knoch, Maciej Hasse
projekt graficzny | Mirosław Miłogrodzki
tekst i redakcja | Katarzyna Żelazek
korekta polska | Mirosław Wójcik
tłumaczenie angielskie | Dorota Górak-Łuba
korekta angielska | Piotr Łuba
Sylwetki zmarłych w katastrofie smoleńskiej związanych z Pomorzem:
Lech Kaczyński (1949-2010) – prawnik, opozycjonista, współtwórca Solidarności, prezydent RP
W drugiej połowie lat 70. współpracował z Komitetem Obrony Robotników, a później z Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeże. W sierpniu '80 doradzał robotnikom strajkującym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, po czym współtworzył struktury Solidarności. Brał udział w I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność”. Internowany w stanie wojennym. Wszedł w skład Komitetu Obywatelskiego przy Przewodniczącym NSZZ „Solidarność Lechu Wałęsie. Uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. W wolnej Polsce był m.on. Senatorem, posłem, ministrem, wreszcie prezydentem.
Maria Kaczyńska (1942-2010) - ekonomistka, pierwsza dama RP
Studiowała handel zagraniczny (specjalność: transport morski), uzyskała tytuł magistra nauk ekonomicznych. Znała język angielski i francuski, porozumiewała się także w językach hiszpańskim i rosyjskim. Po ukończeniu studiów podjęła pracę w Instytucie Morskim w Gdańsku, po urodzeniu córki Marty nie wróciła do zawodu, pracowała jako korepetytorka i tłumaczka. Jako pierwsza dama wspierała działalności charytatywne w kraju i zagranicą.
Izabela Jaruga-Nowacka (1950-2010) – polska polityk i działaczka społeczna
Z wykształcenia etnografka. Aktywność publiczną rozpoczęła w latach 80. w organizacjach feministycznych. Działała na rzecz równouprawnienia kobiet, mniejszości, a także na rzecz państwa neutralnego światopoglądowo. W wolnej Polsce posłanka na Sejm, także wicepremier i minister polityki społecznej. W latach 2001–2004 była pierwszym pełnomocnikiem rządu do spraw równego statusu kobiet i mężczyzn.
Anna Walentynowicz (1929-2010) – suwnicowa, działaczka opozycji demokratycznej w PRL
Od 1950 roku pracowała w Stoczni Gdańskiej. Działała w Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża. Po tym, jak na trzy miesiące przed emeryturą została dyscyplinarnie zwolniona z pracy za „ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych”, a w praktyce za działalność opozycyjną, w jej obronie wybuchł w sierpniu 1080 roku strajk. Sygnatariuszka Porozumienia Gdańskiego. Zakładała NSZZ „Solidarność”. Wielokrotnie aresztowana, m.in. za próbę wmurowania tablicy upamiętniającej pacyfikację Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”. Zainicjowała protest głodowy po zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki. W wolnej Polsce nie utożsamiała się z polityką rządzących partii postsolidarnościowych.
Izabela Tomaszewska (1955-2010) – urzędnik państwowy, archeolog
Z wykształcenia archeolog, pracowała naukowo w Instytucie Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie, pełniła funkcję sekretarza redakcji czasopism „Archaeologia Polona” i „Archeologia Polski”. Była pracownikiem Biura Prasowego Prezydenta Warszawy a potem w Kancelarii Prezydenta RP. Najbliższa współpracownica pierwszej damy Marii Kaczyńskiej.
Maciej Płażyński (1958-2010) – prawnik, opozycjonista, prezes stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, poseł
Był współzałożycielem Niezależnego Zrzeszenia Studentów i przewodniczącym NZS Uniwersytetu Gdańskiego. Na swojej macierzystej uczelni kierował strajkami okupacyjnymi. Był związany z Ruchem Młodej Polski. Drukował i kolportował podziemne wydawnictwa, organizował pomoc dla represjonowanych. Współtwórca i prezes Spółdzielni Pracy Świetlik, dającej zatrudnienie i utrzymanie wielu działaczom podziemia. Pomagał w organizacji strajków w Stoczni Gdańskiej w maju i sierpniu 1988 roku. Pierwszy niekomunistyczny wojewoda gdański, potem m.in. marszałek Sejmu i wicemarszałek Senatu.
Arkadiusz Rybicki (1953-2010) – historyk, opozycjonista, poseł
W działalność opozycyjną zaangażował się na przełomie lat 60. i 70., współtworząc trójmiejską grupę młodzieżową, która malowała na murach antykomunistyczne hasła. Współpracował z Komitetem Obrony Robotników oraz Ruchem Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Współtworzył Ruch Młodej Polski. W sierpniu 1980 roku uczestniczył w strajku w Stoczni Gdańskiej, był współautorem Tablic 21 Postulatów Gdańskich. Działał w tworzącej się Solidarności, a następnie kierował Biurem Informacji Prasowej NSZZ „Solidarność”. Internowany w stanie wojennym. Jeden z najbardziej zaufanych współpracowników Lecha Wałęsy. W wolnej Polsce był. m.in. wiceministrem kultury i posłem.
Leszek Solski (1935-2010) - polski działacz Rodzin Katyńskich
Był synem Kazimierza Solskiego (1900-1940), oficera artylerii konnej zamordowanego w Katyniu. Absolwent Wydziału Budownictwa Wodnego Politechniki Gdańskiej, od końca lat 80. działał w ramach Rodzin Katyńskich, w 1990 roku dzięki wsparciu pracowników Biblioteki Politechniki Gdańskiej zorganizował w Gdańsku wystawę „Fotograficzne archiwum pamiątek po zamordowanych z Gdańskiej Rodziny Katyńskiej”.
Andrzej Karweta (1958-2010) – dowódca Marynarki Wojennej, magister inżynier nawigator
Absolwent Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni. Podczas manewrów wojskowych US BALTOPS 2000 na Morzu Bałtyckim w 2000 roku dowodził międzynarodowym zespołem okrętów przeciwminowych. W 2002 roku został zastępcą szefa Oddziału Broni Podwodnej w Naczelnym Dowództwie Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO na Oceanie Atlantyckim. Od 11 listopada 2007 był dowódcą Marynarki Wojennej.
Przemysław Gosiewski (1964-2010) – prawnik, opozycyjny działacz studencki, poseł
Z opozycją związał się w 1984 roku podczas studiów na Uniwersytecie Gdańskim. Przystąpił do Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS), kolportował podziemne wydawnictwa. W maju 1988 roku współorganizował strajk solidarnościowy studentów ze stoczniowcami. Zasiadał w prezydium Krajowej Komisji Koordynacyjnej NZS. W wolnej Polsce działał w polityce, m.in. był posłem na Sejm i wicepremierem.
