W trakcie konferencji prasowej, która odbyła się tuż przed oficjalnym otwarciem kongresu Smart Metropolia w Amber Expo, „Deklarację współpracy polskich miast i gmin” (jej treść w dolnej części tekstu) podpisało kilkunastu prezydentów i burmistrzów.
Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz otworzyła konferencję: - My, samorządowcy, jesteśmy od realnej codziennej pracy, z tego nas rozliczają mieszkańcy i mamy pełną świadomość negatywnego wpływu zmian klimatycznych na życie w naszych miastach czy gminach. Dlatego podpisujemy deklarację, za którą idą konkretne czyny. Symbolicznie, podpisy złożą dziś przedstawiciele kilkunastu miast i gmin, ale zapraszamy wszystkie samorządy do współpracy - podkreśla Aleksandra Dulkiewicz. - Apelujemy wspólnie do rządu, by w ramach realizacji przyszłego budżetu UE wsparł nas w działaniach. Realizacja celów związanych z przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym, czy elektromobilnością odegra w nadchodzącej perspektywie kluczową rolę.
Prezydent Łodzi, Hanna Zdanowska dodaje: - Co po nas pozostanie? My zadajemy sobie dziś to pytanie, ale nasi rodzice nie do końca mieli świadomość, jak zmiany cywilizacyjne wpływają na kondycję naszej planety. Naszą rolą jest zadbać o jej ochronę, ponieważ nasze dzieci, czy wnuki mogą już nie mieć na to szansy – mówi prezydent Łodzi. - Rząd ogranicza nam wpływy do budżetów, ale my, w miarę swoich możliwości, wzięliśmy już sprawy w swoje ręce.
Hanna Zdanowska przypomniała o zespole ds. EKOstrategii powołanym kilka miesięcy temu w ramach Unii Metropolii Polskich, który kończy pracę nad „Koszykiem dobrych praktyk”, czyli rozwiązań dotyczących realizacji celów polityki proklimatycznej już teraz stosowanych w poszczególnych polskich miastach. „Koszyk” zostanie upubliczniony i będzie mogła korzystać z niego każda gmina.
- Smog i retencja nie mają granic. Wspólnie jesteśmy odpowiedzialni za działania mające na celu ochronę klimatu i przeciwdziałanie skutkom jego zmian – zakończyła Hanna Zdanowska.
Prezydent Gdyni Wojciech Szczurek przypomniał, że przez minione 30 lat samorządy dużo inwestowały w ochronę środowiska, budując m.in. oczyszczanie ścieków: - Nie czas osiąść na laurach. Dotychczasowe doświadczenie w tym zakresie to baza dla tworzenia kolejnych projektów. Jednak realizacja rozwiązań proklimatycznych wymaga czasu i dużych środków finansowych – podkreśla Wojciech Szczurek. - Mówimy dziś o tym głośno jako samorządy, bo widzimy rolę państwa w tym zakresie. Odbieranie samorządom środków finansowych pozbawiaja je możliwości konkretnych działań. Dlatego, z jednej strony, potrzebna jest nam odpowiednia polityka państwa, a z drugiej - współpraca na szczeblu miast i gmin.
Deklarację podpisał też Bogdan Wenta, prezydent Kielc oraz prezydenci Wałbrzycha, czy Jeleniej Góry: - Ta strategia to nasz obowiązek - mówił Bogdan Wenta. - Wiele danych dotyczących stanu środowiska naturalnego, zestawionych w skali Europy, ustawia polskie miasta na niechlubnych ostatnich pozycjach. Jesteśmy czarnym punktem na mapach jako kraj. Naszą perspektywą musi być zrównoważony rozwój.
Zastępczyni prezydenta Poznania Katarzyna Kierzek-Koperska: - Nasze miasto boryka się ze smogiem i suszą. Niestety, nie mamy wsparcia w tej kwestii ze strony rządu. Oczekujemy wieloletniego programu odejścia od węgla i rozwiązania problemów związanych z retencją, a mamy deklarację głowy państwa, że węgiel będzie miała się dobrze przez kolejnych 200 lat - zaznacza prezydent Poznania. - Liczymy na to, że dzięki nowej perspektywie finansowej, w której Komisja Europejska deklaruje przeznaczenie 40 proc. budżetu unijnego na cele związane ze zmianami klimatycznymi, zbudujemy nowy system retencji i stworzymy inne niezbędne rozwiązania dla przyszłości naszej planety. Rok 2020 będzie dla samorządów najtrudniejszy. Finansowanie z UE nie będzie jeszcze dostępne, a budżety miast są okrojone. Nie poddamy się i będziemy stawiać czoła wyzwaniom klimatycznym na tyle, na ile będziemy w stanie.
DEKLARACJA WSPÓŁPRACY KLIMATYCZNEJ POLSKICH MIAST I GMIN
Z DNIA 7 LISTOPADA 2019 R.
Zważywszy, że Polska ratyfikowała Porozumienie Paryskie, którego celem jest utrzymanie wzrostu globalnych średnich temperatur, jako przedstawiciele lokalnych wspólnot samorządowych, których mieszkańcy coraz częściej borykają się ze skutkami zmian klimatu, ustalamy co następuje:
Paragraf 1
Deklarujemy potrzebę zintensyfikowania wspólnego działania na rzecz ochrony klimatu. Konieczne jest przyspieszenie działań poprzez rewizję i aktualizację miejskich polityk publicznych, w szczególności polityki energetycznej, polityki rozwoju, polityki przestrzennej oraz inwestycyjnej, a także polityki transportowej oraz wdrażanie Planów Gospodarki Niskoemisyjnej.
Poczuwając się do odpowiedzialności za los przyszłych pokoleń apelujemy do polskiego Rządu o wyznaczenie ambitnych celów zmierzających do osiągnięcia neutralności klimatycznej polskich miast do 2050 r. Oczekujemy wypracowania w skali kraju rozwiązań i zapewnienia finansowania, które umożliwi spełnienie celów klimatycznych i energetycznych Unii Europejskiej. Deklarujemy wkład merytoryczny i finansowy w realizację tych przedsięwzięć.
Paragraf 2
Mając na uwadze fakt, że adaptacja do zmian klimatu ma charakter lokalny oraz wymaga holistycznego podejścia w wymiarze środowiskowym, społecznym i ekonomicznym, postanawiamy, w miarę możliwości samorządu, o wdrażaniu Planów Adaptacji do Zmian Klimatu w celu budowania odporności naszych miast i gmin na negatywne konsekwencje zmian klimatu.
Paragraf 3
Mając na uwadze, że odwrócenie aktualnych negatywnych trendów wymaga partnerskiego współdziałania, a w tym przede wszystkim: wspólnej promocji i edukacji w zakresie celów klimatycznych, wymiany doświadczeń, wypracowania najlepszych rozwiązań oraz podejmowania wspólnych przedsięwzięć na rzecz realizacji celów, o których mowa w niniejszej deklaracji, powołujemy Klimatyczną Koalicję Polskich Miast i Gmin.
Deklaracja wchodzi w życie z dniem podpisania.