• Start
  • Wiadomości
  • Remont dworca kolejowego Gdańsk Główny. Wielkie okna wkrótce ozdobią witraże

Remont dworca kolejowego Gdańsk Główny. Budynek ozdobią wkrótce żółto-zielone witraże

W zabytkowym gmachu dworca PKP od ponad roku trwają prace remontowe i modernizacyjne. Budynek wpisany jest do rejestru zabytków, w związku z czym prowadzone są w nim także prace odtworzeniowe, których efekty mają nawiązywać do wyglądu budynku sprzed ponad 100 lat. Stąd właśnie pomysł na wykonanie witraży.
26.11.2020
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Ogromne półrozety dworcowe wypełnione zostaną wkrótce stylizowanymi witrażami
Ogromne półrozety dworcowe wypełnione zostaną wkrótce stylizowanymi witrażami
Fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

 

Będą one nawiązywać do historycznych, stylizowanych na secesję, witraży. Były one bowiem nieodłącznym elementem zdobiącym elewację gdańskiego dworca tuż po jego otwarciu w 1900 roku. Zamontowane zostaną więc na olbrzymich półrozetach znajdujących się w elewacji frontowej i peronowej dworca, a także w sześciu miejscach na terenie holu głównego.

- Oryginalne witraże zostały prawdopodobnie zniszczone w wyniku działań wojennych podczas II wojny światowej. Na fotografiach z 1945 roku widać jedynie ich fragmenty, a w półrozecie elewacji frontowej umieszczono grafikę przedstawiającą okręt z godłem Polski na żaglu. W późniejszym czasie odtworzono szklenia, ale już bez bogato zdobionych witraży. Dzięki obecnie prowadzonej kompleksowej przebudowie dworca, która jest największym przedsięwzięciem Programu Inwestycji Dworcowych na lata 2016-2023, zdecydowano się na ich rekonstrukcję - zaznacza Bartłomiej Sarna z Biura Komunikacji Polskich Kolei Państwowych S.A.

 

 

- Planowane odtworzenie witraży podczas przebudowy dworca Gdańsk Główny to jedno z działań pokazujących charakter tej inwestycji i pieczołowitość, z którą do niej podchodzimy, jeśli chodzi o detale historyczne. Dzięki temu efekt końcowy przebudowy połączy wspaniałą zabytkową architekturę ze współczesnymi standardami obsługi podróżnych - dodaje Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.

 

Tak wyglądać będzie witraż zamontowany od strony frontowej dworca
Tak wyglądać będzie witraż zamontowany od strony frontowej dworca
Mat. PKP S.A.

 

Rekonstrukcja witraży w pierwotnej formie nie będzie możliwa, ponieważ nie zachowały się oryginalne projekty z czasów budowy dworca. Architekci posiłkowali się źródłami ikonograficznymi z okresu do 1945 roku. Wszystkie znalezione fotografie były analizowane również przy użyciu technik komputerowych. Projekt konsultowano także z historykami sztuki oraz specjalistami zajmującymi się na co dzień witrażami.

- Ciekawym rozwiązaniem przyjętym przez ekspertów było umieszczenie w okrągłych polach największych półrozet motywów występujących w przestrzeni Gdańska, a przy wykonaniu detalu oparcie się na flamandzkich wzornikach Cornelisa Florisa de Vriendta oraz innych autorów, do których nawiązywali projektanci budynków użyteczności publicznej na przełomie XIX i XX wieku. W związku z tym obecny projekt, który został skierowany do wykonania, łączy w sobie to, co historyczne z autorskimi rozwiązaniami inspirowanymi pierwotnym założeniem - informuje Bartłomiej Sarna.

 

 

W nową symbolikę witraża, który zdobić będzie front budynku, wplecione zostaną takie motywy jak: herb Gdańska, głowy lwów oraz głowa króla. Znajdą się tam także głowy uosabiające cztery pory roku, co w zamyśle artysty ma ukazywać "dawne, silne i potężne miasto Gdańsk, będące perłą w koronie polskich miast, które pozostaje otwarte dla przyjezdnych o każdej porze roku". Drugi z witraży, umieszczony w elewacji od strony peronów, odnosić się będzie poprzez swoją symbolikę do kolei. W okrągłych polach umieszczono „ośkę”, czyli skrzydlate koło - od dawna łączone z transportem kolejowym, które symbolizuje moc i szybkość. Tę symbolikę dodatkowo podkreślono, umiejscawiając w tym miejscu również głowy postaci przedstawiające cztery żywioły: ogień, powietrze, ziemię i wodę. Pojawi się tu także głowa królowej, ponieważ kolej postrzegana jest jako królowa transportu, która łączy, zbliża, ochrania i daje bezpieczeństwo. Projekt pozostałych witraży bocznych oparto o geometryczne wzory z motywami kwietnymi, które umieszczono w okrągłych polach.

 

Pierwsze efekty prac odtworzeniowych widać już na dachu dworca kolejowego, gdzie pojawiła się jasna mozaika
Pierwsze efekty prac odtworzeniowych widać już na dachu dworca kolejowego, gdzie pojawiła się jasna mozaika
Fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

 

Witraże, które zostaną wkomponowane w elewacje gdańskiego dworca, zostaną wykonane w specjalistycznym warsztacie, zgodnie ze sztuką. Do ich stworzenia wykorzystane zostanie tzw. szkło katedralne: bezbarwne oraz barwione na kolory: jasna, średnia i ciemna słomka, jasna i ciemna zieleń oraz czerwień. W celu zabezpieczenia delikatnego szkła katedralnego od zewnątrz zostanie zamontowana wiatrownica, a od strony holu szkło osłonowe.

Bartłomiej Sarna przypomina, że Gdańsk Główny nie jest jedynym dworcem, gdzie do zdobienia otworów okiennych użyto witraży. Te występują również w budynkach stacyjnych w Antwerpii, Hamburgu, Meksyku, Lwowie, a także w Iławie.


TV

Po Wielkanocy zacznie jeździć autobus na wodór