Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Przemocy wobec Dzieci obchodzony jest od 2001 roku - zawsze, 19 listopada.
Tego dnia podświetlane są na kolor czerwony różne budynki i obiekty, aby wspólnie wyrazić sprzeciw wobec krzywdzenia dzieci. Tak stało się też w Gdańsku, o czym pisaliśmy w artykule Kampania Dzieciństwo bez Przemocy. Gdańsk rozbłysnął na czerwono. Obchody poprzedzone są społeczną kampanią edukacyjno-informacyjną, aby zwrócić uwagę, jak istotne jest reagowanie na przemoc oraz zwiększać świadomość społeczną w zakresie problemu i profilaktyki przemocy wobec dzieci.
Jak bardzo potrzebne są takie kampanie społeczne?
W programie „Wszystkie strony miasta” rozmawialiśmy z Agnieszką Chomiuk, dyrektorką Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Gdańsku oraz podkomisarz Eweliną Szulczak z Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku.
- Przemoc wobec dzieci, przemoc domowa jest faktem i mimo podejmowania różnych działań, część dzieci nadal nie ma bezpiecznego dzieciństwa. My staramy się informować o tym przez cały rok i chętnie przystępujemy do wszystkich akcji i kampanii. Musimy podnosić świadomość każdej i każdego z nas o tym, jak ważne jest bezpieczne dzieciństwo. Musimy też głośno i wyraźnie sprzeciwiać się przemocy wobec dzieci i w ogóle przemocy wobec każdego człowieka. To jest bardzo ważne, aby o tym mówić – podkreśla w rozmowie Agnieszka Chomiuk.
Podkomisarz Ewelina Szulczak: - Jako przedstawiciele prawa, cieszymy się bardzo, że takie kampanie są. Bo kampania w mojej ocenie jest czymś jak reklama. Z tym że reklama promuje produkt, a kampania promuje zachowania, nie tylko dla obywateli, ale też instytucji. Może uświadomić komuś, że to co robił do tej pory, jest negatywne i wpłynąć na niego, żeby już tego nie robił. Ale też uświadomić, że od 2010 roku wszystkie kary cielesne są w Polsce zakazane.
Policjantka zwróciła także uwagę, że ważne jest również to, jakim językiem mówi się o przemocy. Nie powinno się mówić o osobie doświadczającej przemocy - „ofiara”, żeby nie wiktymizować tej osoby powtórnie.
Święci Mikołajowie w Gdańsku nie zawodzą. Blisko 1100 gwiazdkowych prezentów dla potrzebujących
Według „Barometru postaw wobec krzywdzenia dzieci w Polsce 2024”, z badań przeprowadzonych przez Ipsos Polska i Fundację Dajemy Dzieciom Siłę, wynika, że świadomość Polaków rośnie. Przez ostatnie dwie dekady odsetek przeciwników stosowania kar fizycznych wzrósł w Polsce o 27 procent i dziś wynosi 62 procent. Oznacza to jednak, że nadal ponad jedna trzecia Polaków akceptuje kary fizyczne: 3 proc. uważa, że można je stosować za każdym razem, kiedy rodzic / opiekun uzna, że są potrzebne, a 33 proc. uważa, że zasadniczo nie powinny być stosowane, ale są sytuacje, kiedy są usprawiedliwione. Również 36 proc. Polaków nie ma świadomości, że kary fizycznie są prawnie zakazane. Jak mówiła podkomisarz Szulczak, gwarantem dającym prawo do bezpieczeństwa dzieci są Konwencja Stambulska oraz artykuł 30 Konstytucji RP.
Czy kary fizyczne są w ogóle skuteczne i poprawiają zachowanie dziecka? – pytał prowadzący rozmowę Przemysław Kozłowski z portalu gdansk.pl.
- Oczywiście, że nie są skuteczne. Oprócz tego, że nie są skuteczne, to powodują naprawdę głębokie traumy, blizny. Później ludzie powielają schematy w swoich relacjach, opierając się na tym, czego doświadczyli lub w lęku, żeby tego nie doświadczyć – mówiła dyrektorka gdańskiego MOPR. – Jestem też mamą, szczęśliwie pełnoletniego już syna, i mogę z ulgą powiedzieć, że nie stosowałam przemocy. I jak myślę o moim synu i jego ewentualnym rodzicielstwie, to mam nadzieję, że ryzyko, że on sięgnie po zachowania przemocowe, jest mniejsze.
Jakie są jeszcze formy przemocy wobec dzieci, oprócz fizycznej? Jak na nie reagować, będąc świadkiem? Jak wygląda na co dzień współpraca policji i Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie? Na jaką pomoc mogą liczyć dzieci doznające przemocy? Jakie są podejmowane działania, żeby przemocy zapobiegać?
Wysłuchaj całej rozmowy z dyrektorką MOPR Agnieszką Chomiuk i podkomisarz Eweliną Szulczak.
Gdańsk zapobiega przemocy wobec dzieci przez cały rok
Temat zapobiegania przemocy wobec dzieci jest bardzo szeroki i trudno jest opowiedzieć o wszystkich istotnych sprawach w jednej rozmowie. Dlatego warto przypomnieć, że dbanie o dobrostan dzieci i młodzieży jest jednym z priorytetów polityki społecznej Gdańska. Od wielu lat instytucje pomocowe, oświatowe, organizacje pozarządowe, Policja podejmują kompleksowe działania zapobiegające krzywdzeniu najmłodszych mieszkanek i mieszkańców. Niezwykle ważną rolę w tym zakresie spełnia gdański Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie.
Przy pl. Ks. Gustkowicza 13 w Nowym Porcie specjalistycznym, interwencyjnym, całodobowym wsparciem służą osobom potrzebującym, które znalazły się w sytuacji ekstremalnej i trudnej, specjaliści i specjalistki Ośrodka Interwencji Kryzysowej (OIK) MOPR, tel.: 58 511 01 21. Świadczą oni pomoc m.in.: w sytuacjach zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka (przemoc, próby samobójcze, klęski żywiołowe); w obliczu innych poważnych zagrożeń i kryzysów (nadużycia seksualne, uzależnienie); w sytuacjach trudnych psychologicznie (utrata bliskiej osoby, rozwód, konflikty rodzinne, bezrobocie). Wspierają osoby przeciążone psychicznie, doświadczone np. ciężką chorobą. W razie zagrożenia zdrowia, życia, bezpieczeństwa – Ośrodek zapewnia schronienie w hostelu interwencyjnym, pomoc psychologiczną, pedagogiczną oraz socjalną. Specjalistki i specjaliści prowadzą też szerokie działania pomocowe, interwencyjne w przypadkach krzywdzenia dzieci i młodzieży. OIK zajmuje się również edukacją, profilaktyką w kwestii przeciwdziałania przemocy domowej, zwłaszcza pod kątem ochrony najmłodszych.
Działania OIK w skrócie:
- możliwość całodobowego uzyskania interwencyjnego wsparcia psychologicznego dla dzieci, młodzieży oraz rodziców, w związku z doświadczaniem przemocy domowej, kryzysów normatywnych, wykorzystania seksualnego; możliwość otrzymania pomocy także dla osób posługujących się językiem ukraińskim i angielskim; możliwość uzyskania wsparcia terapeuty uzależnień dla osób dorosłych z problemem uzależnienia od alkoholu (jeden z czynników wyzwalających agresywne zachowania względem członków rodziny, w tym dzieci);
- podejmowane działania interwencyjne przez pracowników OIK w 2024 r.: konsultacje interwencyjne dot. przemocy wobec dzieci – 188, zagrożenie wystąpienia zdarzeń suicydalnych u dzieci i młodzieży związane z podejrzeniem przemocy – 77 interwencji;
- dyżur pracownika MOPR po godzinach pracy Ośrodka - gotowość udziału w interwencjach dot. konieczności zapewnienia ochrony dziecku w sytuacji ujawnienia przemocy domowej oraz całodobowe wsparcie funkcjonariuszy Policji w ich działaniach dot. zaniedbań i krzywdzenia dzieci;
- prowadzenie kampanii społecznej pt. „Dom bez przemocy” – zwiększanie świadomości mieszkanek i mieszkańców w zakresie reagowania na problem m.in., gdy doświadczają go dzieci oraz młodzież;
- działanie całodobowego telefonu interwencyjnego – 797 909 112 - dla osób doświadczających przemocy domowej, także świadków zdarzeń, obsługiwanego przez specjalistów OIK;
- prowadzenie szkoleń wewnętrznych w MOPR dla pracowników socjalnych, asystentów rodzin, pracowników Wydziału Pieczy Zastępczej w celu podnoszenia ich wiedzy nt. profesjonalnego wsparcia dla osób doświadczających przemocy domowej, w tym dzieci, oraz z zakresu rozpoznawania symptomów krzywdzenia najmłodszych;
- prowadzenie szkoleń dla rodzin zastępczych z zakresu rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci;
- systematyczne prowadzenie działań szkoleniowych dla placówek szpitalnych, placówek oświatowych, w szczególności przedszkoli, nt. przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci i młodzieży.
Na zlecenie gdańskiego MOPR, realizowane są w mieście m.in. projekty i programy pomocowe, profilaktyczne dla osób doświadczających problemu społecznego. Są one ukierunkowane zwłaszcza na wsparcie rodzin z dziećmi. Szczegółowe wiadomości nt. dostępne są na podstronie MOPR „Dom bez przemocy”, w zakładce: „Programy pomocowe, informatory”.