Firma Northvolt - szwedzki producent systemów bateryjnych i magazynów energii, jeden ze swoich zakładów produkcyjnych ulokowała w 2018 roku w Gdańsku w wynajętej hali. Wkrótce spółka rozpocznie budowę własnej fabryki w Gdańsku. Zakład o pow. 50 tys. mkw. powstanie w okolicy terminala kontenerowego DCT, na terenie zakupionym od Miasta i docelowo zatrudniać będzie 600 osób (obecnie 150).
W związku ze zbliżającym się rozpoczęciem inwestycji i wizytą Petera Carlssona - prezesa Northvolt w Gdańsku, we wtorek, 18 maja, odbyła się debata z jego udziałem, w której głos zabrali także Aleksandra Dulkiewicz - prezydent Gdańska, Mieczysław Struk - marszałek województwa pomorskiego oraz Robert Chryc-Gawrychowski - prezes Northvolt Poland.
Na początku Peter Carlsson mówił o genezie powstania Northvolt i celach, które przyświecają działalności firmy: - Początki Northvolt sięgają 2016 roku. Już wtedy wiedzieliśmy, że jeśli Europa chce zrealizować cele Porozumienia Paryskiego, musimy zredukować ślad węglowy naszego kontynentu o 80 proc. Czeka nas nie tylko całkowita transformacja transportu z nastawionego na ropę naftową na elektryczny, ale także przebudowa systemu energetycznego - skierowanie go na odnawialne źródła energii. Działania te oczywiście muszą być poparte tworzeniem ogniw bateryjnych i systemów magazynowania energii - mówił prezes Northvolt. - Z tą misją ruszyliśmy do rozmów z głównymi producentami samochodów i przekonaliśmy większość z nich, że Europa jest miejscem, gdzie można stworzyć zrównoważone rozwiązania, które pozwolą nam konkurować z krajami azjatyckimi. Już teraz zainwestowano ponad 30 mld dolarów w zamówienia, które mamy nadzieję dostarczyć dzięki inwestycjom już rozpoczętym i planowanym.
Ogniwa litowo - jonowe do baterii wytwarzane są obecnie w zakładzie Northvolt w Västerås (100 km od Sztokholmu), gdzie mieści się centrum badawczo - rozwojowe Northvolt Labs.
Firma pod koniec roku otworzy swoją “gigafabrykę” ogniw (jak mówi Peter Carlsson) na północy Szwecji, gdzie tworzone będą systemy bateryjne generujące rocznie 16 GWh energii, skala ta wzrosnąć ma do 60 GWh na rok do 2025 roku.
- Planujemy budowę kolejnych obiektów produkcyjnych. Jeszcze nie wiem gdzie, ale będą nam one potrzebne, by utrzymać tempo naszego wzrostu tak, byśmy mogli w ciągu 10 lat w Europie sprostać potrzebom, do których się zobowiązaliśmy - tłumaczył Peter Carlsson. - Część z tych zamierzeń obejmuje także zastosowanie naszych rozwiązań w przemyśle i w dziedzinie magazynowania energii, także na potrzeby sieci energetycznej. Potencjał potrzebny do realizacji tych właśnie celów, warunki i talenty, znaleźliśmy w Gdańsku.
Gdańsk wierzy w partnerstwo
Odnosząc się do ostatnich słów prezesa Northvolt, prezydent Aleksandra Dulkiewicz powiedziała: - Dla przyciągania zagranicznych inwestorów kluczowe jest partnerstwo. Gdyby nie inwestycje publiczne, jak Pomorska Kolej Metropolitalna, Tunel pod Martwą Wisłą, drogi, mosty, rozbudowa portu lotniczego, trudno byłoby nam przyciągnąć partnerów biznesowych - mówiła prezydent. - Cieszę się bardzo, że prezes Peter Carlsson wspomniał, że w Gdańsku znalazł talenty potrzebne do rozwoju działalności. Nasze inwestycje są właśnie po to, by ludziom tu mieszkającym żyło się lepiej, by przyciągać tu kolejne osoby, także studentów na nasze uczelnie. Położenie Gdańska w basenie Morza Bałtyckiego i port sprzyjają przyciąganiu inwestorów, a dla nas kluczowe jest, by przyciągać takich, którzy oferują zróżnicowane miejsca pracy. Działalność Northvolt właśnie takie możliwości oferuje i niesie za sobą wartość dodaną nie tylko dla samej firmy, ale także dla naszej wspólnej przyszłości - energetycznej przyszłości Polski, Europy i Świata.
Marszałek Mieczysław Struk mówił o “energetycznych ambicjach” Pomorza:
- Chcemy postawić m.in. na transport szynowy o napędzie elektrycznym, umowa na przeprowadzenie elektryfikacji linii PKM jest już podpisana. Powstaje fundamentalne pytanie: jak magazynować energię na potrzeby tego przedsięwzięcia? Nie byłoby rozsądnym kupowanie energii z Bełchatowa, potrzebujemy alternatywnych źródeł - podkreślił marszałek. - Na Pomorzu chcemy być liderem w zakresie energii pochodzącej z OZE, obecnie nieco ponad połowa energii wytwarzana jest z odnawialnych źródeł, ale to nie wystarcza na potrzeby regionu, chcemy więc ten sektor rozwijać. Także z tego powodu zależy nam bardzo, by Northvolt w Gdańsku rozwijał się. Zrobimy wszystko, by pomóc wam rozwinąć skrzydła. Wszystkie instytucje publiczne zobligowane są, by tak poważną inwestycję wspierać.
Robert Chryc - Gawrychowski, prezes Northvolt Poland, przybliżył działalność firmy w Gdańsku i perspektywy jej rozwoju o odniesieniu do rozpoczęcia budowy nowego zakładu produkcyjnego: - Northvolt Poland skupia się na produkcji systemów magazynów energii, systemów bateryjnych do aplikacji przemysłowych - wszyscy słysząc “baterie” i “elektromobilność” od razu kojarzą to sobie z bateriami do samochodów elektrycznych, a tych zastosowań jest znacznie więcej - tłumaczył prezes. - W Gdańsku od samego początku skoncentrowaliśmy się na produkcji i montażu systemów bateryjnych w oparciu o ogniwa i szereg komponentów niezbędnych w tworzeniu takich systemów i na wytwarzaniu magazynów energii. Kolejnym naszym krokiem jest inwestycja pod nazwą Northvolt Systems 2, czyli zbudowanie własnego, dużego zakładu, wysoce zautomatyzowanego, w którym rozwijać będziemy dotychczasową produkcję. Rozpoczęcie działalności operacyjnej zaplanowaliśmy na drugą połowę 2022 roku. Nowy zakład na pierwszym etapie zapewni nam zdolność produkcyjną na poziomie 5 GWh tworzonych systemów rocznie, ale z potencjałem, że w dłuższej perspektywie osiągniemy nawet 12 GWh zdolności produkcyjnej systemów bateryjnych. Co istotne, że od samego początku prowadzimy w Gdańsku także działalność badawczo - rozwojową, realizujemy projekty w ramach systemów bateryjnych i także tę działalność będziemy zwiększać w nowym zakładzie. Przy projektach badawczych będziemy potrzebowali bardzo wysokiej klasy specjalistów. Część osób będziemy musieli pozyskiwać na zewnątrz, ale część będziemy w stanie pozyskać także tutaj, na bazie absolwentów naszych trójmiejskich uczelni i szkół, więc aspekty kompetencyjny, innowacyjny inwestycji jest bardzo ważny. Nasze plany to nawet 200 mln dolarów (750 mln zł - red.) inwestycji w zakład gdański, który potencjalnie będzie największym zakładem produkującym systemy magazynowania energii w Europie.
ZAPIS FILMOWY DEBATY
Northvolt - co wiemy o firmie?
W zakładzie produkcyjnym Northvolt Poland pracuje obecnie ok 150 osób, zakład zatrudnia m.in.: inżynierów i techników o specjalności automatyk i elektronik, inżynierów procesów produkcyjnych, projektantów układów elektrycznych, pracują tu także studenci kierunków technicznych. Kilkanaście osób zatrudnionych jest w sekcji badawczo - rozwojowej. Wśród kadry kobiety stanowią 28 proc.
Moduły bateryjne produkowane w Gdańsku powstają w oparciu o ogniwa litowo - jonowe. Gotowe moduły są swego rodzaju “klockami lego”, z których buduje się kolejne produkty: różnego poziomu magazyny energii i systemy bateryjne.
Systemy bateryjne z Gdańska trafiają m.in. do koparek pracujących pod ziemią w jednej ze szwedzkich kopalni. Zastosowanie takiego rozwiązania w miejsce dieslowskiego silnika zapewnia nie tylko oczywistą redukcję emisji dwutlenku węgla, ale także oszczędności finansowe - 30 proc. kosztów wydobycia to koszt wentylacji niezbędnej przy stosowaniu silników spalinowych na dużych głębokościach.
Ambicją Northvolt jest oferowanie odbiorcom pierwszych “zielonych baterii” na świecie. Dlatego firma dba o możliwie najmniejszy ślad węglowy w procesie produkcji, poczynając od produkcji ogniwa, która jest najbardziej energochłonnym procesem. Northvolt w tym procesie wykorzystuje wyłącznie energię odnawialną z wiatru i wody, dlatego swoją “gigafabrykę” ogniw ulokował na północy Szwecji, w regionie w 100 proc. “nasyconym OZE”.
Procesy produkcyjne w gdańskiej fabryce wymagać będą kilkadziesiąt razy mniej energii niż wytwarzanie ogniw, ale również tutaj całość energii potrzebnej do produkcji pochodzić będzie z OZE, m.in. z instalacji fotowoltaicznej, która w pełni pokryje dach fabryki.
- W ramach Northvolt tworzymy zamknięty obieg polegający na produkcji ogniw w Szwecji, które następnie wykorzystujemy przy budowie systemów bateryjnych w Polsce. Zużyte lub uszkodzone moduły bateryjne będą poddawane recyklingowi w zakładzie w Szwecji, a odzyskany materiał wykorzystamy przy produkcji nowych ogniw. Do 2030 roku chcielibyśmy, aby 50 proc. wykorzystywanego materiału pochodziło właśnie z recyklingu – mówi Robert Chryc-Gawrychowski, prezes Northvolt Poland.
Northvolt zatrudnia ponad 1100 pracowników 76 różnych narodowości w swoich lokalizacjach w Szwecji, Niemczech i Polsce. Do partnerów biznesowych i klientów Northvolt należą m.in. ABB, BMW Group, Scania, Siemens, Vatenfall, Vestas i Volkswagen Group.