Do 2030 roku milion metrów sześciennych retencji
Gdańsk od lat inwestuje w infrastrukturę przeciwpowodziową. Od 2001 roku Miasto wydało na ten cel ponad 600 mln złotych. W tym czasie powstało ponad 30 nowych zbiorników retencyjnych. System składa się obecnie z 56 obiektów o łącznej pojemności 760 tysięcy metrów sześc.
Projektowane są też kolejne zbiorniki o łącznej pojemności około 200 tysięcy metrów sześc. Dzięki temu do 2030 roku gdańska retencja ma wzrosnąć do miliona metrów sześc. System ochrony przeciwpowodziowej w Gdańsku to także retencja “rozproszona” - w formie zagłębień i ogrodów deszczowych, których jest w naszym mieście już ponad 200. To rozwiązania, które zatrzymują wodę tam, gdzie spada i odciążają kanalizację podczas gwałtownych i intensywnych opadów.
Dwa zbiorniki pełne. "To była największa ulewa od lipca 2017"
Nowe zbiorniki i kanalizacja deszczowa
Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz podkreśla, iż w naszym mieście zdecydowanie zwiększono retencję w ostatnich latach.
- Kiedy mieliśmy do czynienia z pamiętną powodzią w 2001 roku, pojemność retencyjna w Gdańsku wynosiła około 200 tys. metrów sześc. Dzisiaj, w 2025 roku, ta pojemność wynosi 760 tys. metrów sześc. - zaznacza prezydent Dulkiewicz.
Inwestycje w infrastrukturę przeciwpowodziową realizowane były w Gdańsku już w latach 90., ale działania na dużo większą skalę były możliwe dopiero po wejściu Polski do UE - dzięki środkom unijnym. Wówczas to w naszym mieście opracowano projekt “Ochrona wód Zatoki Gdańskiej - budowa i modernizacja systemu odprowadzania wód opadowych w Gdańsku”. Projekt ten obejmował m.in. budowę, rozbudowę i modernizację systemu kanalizacji deszczowej oraz instalacji urządzeń podczyszczających na wylotach, budowę zbiorników retencyjnych, przepompowni i regulację cieków. Zrealizowano go w latach 2007- 2014.
Gdańsk ćwiczy przed wielką wodą. Dziś podczas ćwiczeń "zalało" ulicę Cedrową
W następnych latach realizowane były kolejne projekty przeciwpowodziowe, w ramach których powstały nowe zbiorniki retencyjne w różnych dzielnicach Gdańska, nowe odcinki kanalizacji deszczowej, przebudowane zostały potoki i rowy melioracyjne.
Dla przykładu: od 2017 roku miasto zbudowało zbiorniki retencyjne: Osowa II, Strzelniczka II i Jaśkowa Dolina. Łączna pojemność retencyjna tych obiektów wynosi 83 252 m sześc.
Poza zbiornikami retencyjnymi, wybudowano też dwa zrzuty z kanału Raduni, które dwukrotnie zwiększyły możliwość odprowadzania nadmiaru wody z tego kanału.
Jakie jeszcze inwestycje zrealizowano?
- budowę zbiornika Jaśkowa Dolina - pojemność 6 129 m sześc., koszt 11 mln zł,
- przebudowę zbiornika Subisława - zwiększenie pojemności z 8 260 do 23 763 m sześc., koszt ok. 9,7 mln zł (2023 r.),
- przebudowę zbiornika nr 2 Orłowska na Potoku Jelitkowskim - zwiększenie pojemności z 3 000 do 4 300 m sześc., koszt 732 tys. zł (zakończenie w 2025 r.),
- budowę zbiornika Osowa II - pojemność 15 tys. m sześc., koszt 25 mln zł (2019 r.),
- budowę zbiornika Strzelniczka II - pojemność 46 620 m sześc., koszt 18 mln zł (2020 r.),
- montaż automatycznych czyszczarek krat na kanale Raduni - koszt 1,8 mln zł (2023 r.).
Dodatkowo, od kilku lat działa system letniego piętrzenia w zbiorniku Srebrniki, zwiększający jego retencję o 26 tys. m sześc.
Ochrona przeciwpowodziowa. Wspólne ćwiczenia kilku gmin w Gdańsku
Planowane inwestycje przeciwpowodziowe w Gdańsku
W najbliższych latach planowana jest budowa kolejnych zbiorników retencyjnych i przepompowni. Prace obejmą zagospodarowanie prawie 8 ha w rejonie Potoku Oliwskiego, Potoku Strzyża i Potoku Kowalskiego.
- Budowa zbiornika retencyjnego Wileńska II na potoku Królewskim,
- Budowa kanalizacji deszczowej w ul. Stromej,
- Budowa zbiornika retencyjnego M-2 na Potoku Maćkowy wraz z zagospodarowaniem terenów zielonych,
- Przebudowa stawów na Potoku M2,
- Budowa ulic Turzycowej i Czermińskiego wraz z kanalizacją deszczową na odcinku od ul. Jabłoniowej do ronda im. 77 Pułku AK,
- Przebudowa potoku Strzelniczka na odcinku od rzeki Strzelenki do zbiornika retencyjnego Strzelniczka II,
- Przebudowa potoku Strzyża, na odcinku od skrzyżowania Alei Żołnierzy Wyklętych z ul. Chrzanowskiego do zbiornika Srebrzysko wraz z przebudową zbiornika,
- Budowa pompowni wspomagającej przy ul. Swojskiej,
- Budowa fragmentu ulicy Klonowicza wraz z budową kanalizacji deszczowej,
- Budowa chodnika wraz z poprawą stanu nawierzchni jezdni i budowa kanalizacji deszczowej w ul. Radiowej,
- Budowa zbiornika nr 10 wraz z przebudową odcinka Potoku Oliwskiego do przekroju wlotowego do zbiornika nr 9
Groźne zmiany klimatu - jak prowadzić akcje ratownicze? W Gdańsku szkolenie z ekspertem z Kanady
Przebudowa problematycznego skrzyżowania
W 2023 roku przebudowano system kanalizacji deszczowej na skrzyżowaniu ulic Nowe Ogrody i 3 Maja. Dzięki temu skrócił się czas odprowadzenia wód opadowych do tzw. syfonów i kolektora deszczowego, który wybudowano w sąsiedztwie centrum handlowo-usługowego Forum Gdańsk oraz kolektora deszczowego znajdującego się wzdłuż torów tramwajowych.
To było jedno z bardziej problematycznych skrzyżowań w ostatnich latach - po każdym większym opadzie wody z górnych tarasów spływały do tego miejsca, skutecznie je paraliżując.
Budowa odwodnienia skrzyżowania ul. 3 Maja i Nowe Ogrody
Czyszczenie studzienek
Co istotne, do regularnych, całorocznych działań pracowników Gdańskich Wód należy udrażnianie studzienek kanalizacyjnych. Te zapychają się zazwyczaj po opadach, nawet niewielkich, ponieważ spływają do nich - poza wodą - także liście, gałęzie i różne zanieczyszczenia z ulic i chodników.
Ćwiczenia przeciwpowodziowe, z epizodem obronnym „Motława 2025”
Regularne ćwiczenia przeciwpowodziowe
Solidna infrastruktura to jedno, ale bardzo istotną kwestią są też ćwiczenia miejskich i mundurowych służb na wypadek wystąpienia gwałtownych i intensywnych opadów. Od wielu lat, każdego roku, w naszym mieście organizowane są takie ćwiczenia. Uczestniczą w nich wspólnie m.in. policjanci, strażacy, strażnicy miejscy oraz pracownicy miejskiej spółki Gdańskie Wody.
Ćwiczenia te odbywają się w miejskiej przestrzeni, zazwyczaj w problematycznych, ale też strategicznych miejscach, m.in. przy kanale Raduni, w pobliżu skrzyżowania Nowych Ogrodów i ul. 3 Maja, miejskiego stadionu na Letnicy, w miejscach “wylewania” potoków, itp. Służby przede wszystkim współpracują ze sobą, ćwiczą zachowania, konkretne działania oraz sprawdzają używany w trudnych sytuacjach sprzęt.
Gdańsk z tytułem ECO-MIASTO 2022: za ogrody deszczowe i inne sposoby gospodarowania wodą