Prawie 3,3 mln złotych na utrzymanie tożsamości miasta
Na czwartkową sesję Rady Miasta Gdańska przygotowano projekty uchwał dotyczące dofinansowania zaplanowanych już prac w zabytkowych budynkach na terenie Gdańska. Uchwały dotyczą udzielenia 22 dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane, które przeprowadzone mają być w 2024 roku. Łączna kwota środków przeznaczonych na dotacje dla zabytków w tym roku wynosi 3 259 300 zł. Jak co roku Miasto wspiera zarówno zabytki znane powszechnie, jak np. kościół św. Mikołaja i Bazylika Mariacka, ale także osoby prywatne, wspólnoty mieszkaniowe i firmy.
- Wysokość tegorocznych dotacji to kwota niemal 3,3 mln zł. Natomiast suma wszystkich interwencji, które miasto Gdańsk dotychczas podjęło, jeśli chodzi o wsparcie obiektów zabytkowych, zbliża się do kwoty 50 milionów złotych - podkreśla Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska ds. zrównoważonego rozwoju i inwestycji. - Dla nas to jest niezwykle istotna część myślenia o tożsamości miasta. Dlatego też w uchwalonych w styczniu tego roku programach rozwoju, w ramach strategii Gdańska, pojawia się nowe przedsięwzięcie pod tytułem Dziedzictwo Historyczne.
Sesja radnych w czwartek, we wtorek briefing
O tym, które instytucje, wspólnoty mieszkaniowe i firmy wystąpiły o dotacje na ten rok opowiadali podczas briefingu, we wtorek 16 kwietnia: Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska, miejskie radne: Katarzyna Czerniewska i Anna Golędzinowska oraz Janusz Tarnacki, Miejski Konserwator Zabytków. Spotkanie z dziennikarzami zorganizowano przy ul. 3 Maja, w sąsiedztwie zabytkowego kościoła Bożego Ciała. Nieprzypadkowo. Jednym z obiektów, który stara się o przyznanie dotacji, jest Kościół Polskokatolicki pw. Bożego Ciała przy ul. 3 Maja.
Przy Wielkiej Alei Lipowej trwają badania 112 drzew
Wyjątkowa drewniana ambona przykościelna
Początki dawnego kościoła szpitalnego Bożego Ciała, znajdującego się u podnóża Góry Gradowej, sięgają XV wieku. Podobnie jak wiele budowli leżących poza murami miasta był wiele razy niszczony i ulegał pożarom. Jego dzisiejsza bryła pochodzi z 1578 r.
Świątynia ma dwie wieże, z których starszą (zachodnią) wzniesiono w 1592 r. i pod koniec XVII wieku przebudowano. Nowszą zaś (wschodnią) wybudowano w wieku XVII.
Wewnątrz kościoła, który uległ niewielkim uszkodzeniom podczas ostatniej wojny, jest wiele cennych malowideł, dawnej snycerki oraz XVII-wieczny ołtarz.
- Przy tym kościele znajduje się zewnętrzna ambona, która jest ewenementem w naszym mieście. Służyła do wygłaszania kazań dla osób znajdujących się na zewnątrz, poza murami kościoła. Widać gołym okiem, że wymaga ona konserwacji - zwrócił uwagę Piotr Grzelak. - Jeśli radni wyrażą zgodę to na ten obiekt przeznaczymy, jako Miasto, 370 tys. złotych.
Po ponad 80 latach do Gdańska wrócą dwa XVIII-wieczne dzwony
W ramach tej dotacji wykonana zostanie także renowacja malowideł ściennych w prezbiterium oraz przybudówki znajdującej się obok ambony. Wykonana zostanie także izolacja pozioma przeciwwilgociowej.
- Ta ambona jest naprawdę wyjątkowa. W Gdańsku podobno były trzy takie ambony, ale zachowała się tylko ta jedna. Ta została zbudowana w 1707 r. i była wykorzystywana do głoszenia kazań dla chorych na choroby zakaźne, będących pensjonariuszami szpitala zlokalizowanego nieopodal kościoła, w zespole Bożego Ciała. Jest to bardzo ciekawy obiekt, ale i trudny do utrzymania, bo wykonany z drewna. Drewno niestety łatwo poddaje się destrukcji - dopowiadał Janusz Tarnacki, Miejski Konserwator Zabytków. - Na ten moment ambona wygląda dość skromnie. Jest pozbawiona rzeźb, które ją pierwotnie dekorowały: apostołów oraz pelikana, który karmił młode własną krwią. Mam nadzieję, że docelowy wizerunek ambony będzie uzupełniony również o te elementy - dodał.
W tej świątyni prace remontowe prowadzone są, etapami, od kilku lat. Dotąd wykonano m.in. renowację elewacji oraz wyremontowano plebanię. Przeprowadzono też renowację jednego z malowideł w prezbiterium.
Większość wniosków na dotacje remontów kościołów
Radna Katarzyna Czerniewska zwracała we wtorek uwagę na to, iż na 22 wnioski dotyczące przyznania dotacji, większość, bo 15 z nich, dotyczy prac planowanych w kościołach różnych obrządków.
- W parafii pw. Św. Bartłomieja i Opieki Najświętszej Bogurodzicy, który jest kościołem obrządku grecko-katolickiego, wykonać trzeba kolejny etap prac związany z izolacją przeciwwilgociową. W rzymskokatolickim kościele Św. Mikołaja ojcowie dominikanie planują drugi etap prac przy stallach, a także renowację bocznego ołtarza Niepokalanego Poczęcia oraz obrazu przedstawiającego ukrzyżowanie św. Piotra - wyliczała radna Katarzyna Czerniewska.
Prace izolacyjne i remontowe planowane są też w innych obiektach sakralnych:
- W Domu Zakonnym Braci Mniejszych Kapucynów także trzeba wykonać izolację przeciwwilgociową.
- Natomiast w budynkach klasztornych Gdańskiego Seminarium Duchownego trzeba wyremontować dach. Pierwsze prace zostały już wykonane. Planowany jest kolejny ich etap.
- Parafia Św. Brygidy planuje kolejne prace związane z ustabilizowaniem i wzmocnieniem murów.
- Parafia Św. Barbary planuje kontynuację prac związanych z ułożeniem izolacji oraz wzmocnieniem murów, a także remont elewacji.
- Prace związane z odnowieniem elewacji planuje też kontynuować Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła.
- Szykuje się też remont Baszty Narożnej przy ul. Ogarnej.
Wnioski o dotacje złożyły też spółki prawa handlowego:
- Właściciele budynku dawnej kuźni miedzi i ślusarni znajdującego się na terenie stoczni Schichaua planują wzmocnienie całej konstrukcji budynku, odnowienie elewacji oraz wymianę dachu.
- Remont ma przejść także budynek dawnych garaży elektrowozów.
Remonty planują też wspólnoty mieszkaniowe:
- Remont planowany jest w budynku “Dom Polski”, przy ul. Stary Rynek Oliwski 8,
- a także w zabytkowym budynku przy ul. Straganiarskiej 37.
- Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą złożyła z kolei wniosek o dotację na wykonanie dokumentacji projektowej dla prac budowlanych i remontowych wieży ciśnień przy ul. Siennickiej - poinformowała radna Katarzyna Czerniewska.
Każdy z nas może mieć wpływ na kształt Gdańska
Zabytek to ogromne wyzwanie
- Opieka nad zabytkiem to ogromne wyzwanie. Mamy tego świadomość, dlatego staramy się wspierać beneficjentów. Część dotacji to wieloletnie plany ratowania obiektów wspieranych przez miasto - podkreślała radna Anna Golędzinowska. - Co istotne, remonty zabytków to nie tylko pieniądze, ale także włożone serce i niesamowita wartość dodana, jaką jest pielęgnacja tożsamości naszego miasta.
Kto może otrzymać dotacje?
W tym roku propozycje przyznania dotacji wyglądają następująco:
- 15 dotacji dotyczy osób prawnych kościoła, różnych obrządków, na łączną kwotę 1 953 000 zł
- 1 dotacja dla osób fizycznych, na łączną kwotę 8 000 zł
- 2 osoby prawne - 677 000 zł
- 2 dotacje dotyczą wspólnot mieszkaniowych na łączną kwotę 315 000 zł
- inne (np. organizacje społeczne - stowarzyszenia, fundacje, kluby) 2 dotacje na kwotę 324 000 zł
Wsparcie w postaci dotacji celowych może zostać udzielone na obiekty indywidualnie wpisane do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.
Na jakie prace można uzyskać dotacje?
Przeznaczenie dotacji określają zapisy w Ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Może obejmować nakłady konieczne między innymi na: sporządzenie ekspertyz technicznych i konserwatorskich, przeprowadzenie badań konserwatorskich lub architektonicznych, opracowanie programu prac konserwatorskich i restauratorskich, wykonanie projektu budowlanego zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, sporządzenie projektu odtworzenia kompozycji wnętrz, zabezpieczenie, zachowanie i utrwalenie substancji zabytku, odnowienie lub uzupełnienie tynków i okładzin architektonicznych albo ich całkowite odtworzenie, z uwzględnieniem charakterystycznej dla tego zabytku kolorystyki. Możliwe jest także odnowienie lub całkowite odtworzenie okien, w tym ościeżnic i okiennic, drzwi, więźby dachowej, pokrycia dachowego, rynien i rur spustowych, działania zmierzające do wyeksponowania istniejących, oryginalnych elementów zabytkowego układu parku lub ogrodu.
Zasady przyznawania dotacji
O dotacje mogą się ubiegać osoby fizyczne lub jednostki organizacyjne posiadające tytuł prawny do zabytku wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego. Nie mogą się o nie ubiegać podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych.
Wysokość przyznawanych dotacji uzależniona jest od liczby złożonych w danym roku wniosków oraz łącznej wysokości środków przeznaczonych do podziału.