Ostatnia uroczystość nadania patrona gdańskiemu tramwajowi miała miejsce w czerwcu 2017 r. i dotyczyła jednego z czterech perłowo białych pojazdów Alstom NGd99. Tramwaj o numerze bocznym 1002 otrzymał wówczas imię ks. Franciszka Rogaczewskiego. Śp. prezydent Gdańska Paweł Adamowicz ogłosił wtedy:
- Wszystkie cztery tramwaje zostaną uhonorowane imionami księży, którzy stali się ofiarami faszyzmu. Wszyscy czterej księża pracowali w Wolnym Mieście Gdańsku i zginęli z rąk nazistów. Trzej byli Polakami (Franciszek Rogaczewski, Bronisław Komorowski i Marian Górecki), jeden Niemcem (Bruno Binnebesel).
Kolejne trzy Alstomy otrzymają uroczyście swoje imiona w przyszłym roku.
Pewne jest także, że nazwiska pisarza Brunona Zwarry, aktora Zbyszka Cybulskiego i fotoreportera Zbigniewa Kosycarza pojawią się z kolei na karoseriach pierwszych trzech nowych Pes Jazz Duo z “kontyngentu” trzydziestu, które Miasto Gdańsk zamówiło w bydgoskiej Pesie. W przyszłym roku na tory wyjedzie kolejne 11 pojazdów, pozostałe zasilą flotę GAiT w 2021 r.
O patronach Zwarze i Cybulskim wspomniała już prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, kiedy 31 października br. oficjalnie zaprezentowano dwa nowe pojazdy. Zapowiedziała wówczas, że wprowadzi nowe zarządzenie dotyczące procedury nadawania nazwisk patronów gdańskim tramwajom.
I tak też się stało. Na początku grudnia “Komisja ds. imion i wizerunków gdańskich tramwajów” pod przewodnictwem Piotra Borawskiego - z-cy prezydent Gdańska (pełny skład w ramce pod tekstem) obradowała po raz pierwszy.
Zadaniem komisji jest przede wszystkim opiniowanie wniosków o nadanie imienia pojazdom gdańskiej komunikacji miejskiej. Instytucja patronatu na tramwajach służyć ma upamiętnieniu wybitnych osób związanych z Gdańskiem i jego historią - w każdym “imiennym” tramwaju pasażerowie mogą zapoznać się z krótką biografią upamiętnionej osoby.
Każdy może zgłosić wybitną postać związaną z Gdańskiem na patrona tramwaju. Można to zrobić pisemnie: wysyłając pismo do Urzędu Miejskiego w Gdańsku lub pocztą elektroniczną na adres patron.tramwaju@gdansk.gda.pl.
Komisja ocenia zgłaszane propozycje pod względem merytorycznym i “celowości nadania patronatu”. Decyzję o nadaniu imienia podejmuje Prezydent Miasta Gdańska - po zapoznaniu się z opinią komisji - i przekazuje ją Gdańskim Autobusom i Tramwajom.
Obecnie 44 gdańskie tramwaje mają swoich patronów (plus trzej kolejni dla nowych Pes), na liście propozycji widnieje kolejne 20 nazwisk (wg. stanu na 22 listopada br.):
|
- Już teraz wiadomo, że na listę trafi także nazwisko zmarłego w listopadzie gdańskiego rysownika Zbigniewa Jujki - zapewnia z-ca prezydent Gdańska Piotr Borawski.
Warto przypomnieć, że Gdańsk jako pierwsze miasto w Polsce nadał imię zasłużonej dla miasta postaci już dziewięć lat temu tramwajowi Pesa Swing. Obecnie patronów mają także tramwaje w Bydgoszczy i Elblągu.
Fenomen takiej “personalizacji” pojazdów zainspirował twórców spektaklu pt. “Tramwaje” w gdańskim Teatrze Miniatura. Przedstawienie o przygodach młodego, bezimiennego tramwaju czekającego z utęsknieniem na swojego patrona miało premierę w lutym 2017 r.
Co ciekawe, pojazdy spółki Tramwaje Śląskie, która operuje m.in. w Katowicach, noszą śląskie imiona zaproponowane przez pasażerów (m.in.: Achim, Alojz, Barbórka, Gustlik, Krista, czy Pyjter).
Skład “Komisji ds. imion i wizerunków gdańskich tramwajów”
1) Piotr Borawski – zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu, przewodniczący komisji,
2) Andrzej Stelmasiewicz – przewodniczący Komisji Kultury i Promocji Rady Miasta Gdańska,
3) Marek Bonisławski – dyrektor Biura Prezydenta,
4) Barbara Frydrych – dyrektor Biura Prezydenta ds. Kultury,
5) Roman Daszczyński – redaktor naczelny portalu gdansk.pl,
6) Sebastian Zomkowski – dyrektor Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku,
7) Waldemar Ossowski – dyrektor Muzeum Gdańska,
8) Marcin Stąporek – inspektor w Biurze Prezydenta ds. Kultury, sekretarz Komisji.