Ostatnie pożegnanie poety Zbigniewa Jankowskiego

Nie żyje Zbigniew Jankowski - sopocki poeta, prozaik, krytyk literacki, satyryk, laureat m.in. nagród prezydenta Sopotu i Gdańska. Zmarł w sobotę, 6 lipca. Miał 93 lata. Pogrzeb odbył się w piątek, 12 lipca – poeta został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.
13.07.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Na zdjęciu widzimy starszego mężczyznę z białą brodą i w okularach, siedzącego na kanapie i trzymającego na kolanach psa rasy bokser. W tle znajduje się abstrakcyjny obraz, a zdjęcie zostało wykonane przez Teresę Ferenc, co jest zaznaczone w lewym dolnym rogu fotografii
Zbigniew Jankowski (1931-1924) był poetą, eseistą i tłumaczem. Zadebiutował w 1956 roku
fot. Teresa Ferenc

Ostatnie pożegnanie wybitnego humanisty - prof. Zbigniewa Majchrowskiego

Zbigniew Jankowski urodził się 26 grudnia 1931 roku w Bydgoszczy, a swoje życie związał najpierw z Kołobrzegiem, później z Sopotem, gdzie osiadł już na stałe. Nieprzypadkowo wybrał właśnie te dwa miasta – kochał morze.

Zanim jednak zamieszkał w kurorcie, miejsce jego pobytu zmieniało się wielokrotnie. Jeszcze podczas wojny wraz z rodzicami został wyrzucony przez Niemców z mieszkania, i tak rozpoczęło się jego życie na walizkach. Tuż po II wojnie światowej rodzina przeniosła się do Sypniewa pod Złotowem, gdzie Zbigniew Jankowski ukończył szkołę podstawową, ale dalszą naukę kontynuował już w innych miejscach Polski. 

Kolejne lata przyniosły przeprowadzkę późniejszego poety najpierw do Piły, a następnie do Rogoźna, gdzie ukończył Państwowe Liceum Pedagogiczne i zdał maturę (w 1951 roku). Ukończył filologię polską w Katowicach. Jakiś czas mieszkał wraz z żoną w Rybniku, gdzie organizował Klub Literacki „Kontakty”. W 1965 roku wraz z rodziną przeprowadził się do Kołobrzegu, gdzie był m.in. współtwórcą grupy poetycko-plastycznej „Reda”. Jesienią 1971 roku przeniósł się do Wrocławia. Będąc twórcą  i prezesem „Dolnośląskiego Stowarzyszenia Marynistów Polskich”, zorganizował wiele imprez kulturalnych, z udziałem znanych osób, związanych z morzem. 

Mieszkaniec Sopotu przez prawie pół wieku, gdański działacz

Od 1975 roku rozpoczął się jego „okres sopocki” - tu zamieszkał i aktywnie działał twórczo. W latach 80. był m.in. animatorem Akademickiego Kręgu Literackiego powstałego przy bazylice św. Mikołaja w Gdańsku, przekształconego po wprowadzeniu stanu wojennego w  Krąg Literacki „Wiązania”. W czerwcu 1993 roku m.in. z jego inicjatywy powstał Sopocki Klub Pisarzy i Przyjaciół Książki „Brodwino”. W latach 1993–2001 razem z żoną prowadził i współredagował na łamach sopockiego czasopisma „Topos” prezentacje poetyckie pt. „Goście Teresy Ferenc i Zbigniewa Jankowskiego”. Od 1992 do 1996 roku współorganizował w Gdańsku „Święto Biblii”. 

Prawie siedem dekad pisarskiej działalności

Był członkiem-założycielem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, oraz członkiem Polskiego PEN Clubu. Debiutował w 1956 roku na łamach prasy. Debiut książkowy to rok 1959. Jest autorem kilkudziesięciu zbiorów wierszy i kilku książek o charakterze pamiętnikowo-refleksyjnym. Uprawiał również krytykę literacką. Jego utwory były tłumaczone na niemiecki, rosyjski, szwedzki, grecki, francuski, angielski, czeski i serbski. Ukazały się w kilkudziesięciu antologiach i innych publikacjach zbiorowych w kraju i zagranicą. Wydał antologię wierszy i wypowiedzi współczesnych poetów polskich pt. „Morze u poetów”. 

Laureat licznych nagród

Za swoją wieloletnią działalność literacką był wielokrotnie nagradzany. Został laureatem honorowej nagrody „Gdańska Książka Roku 1978” (za tom „Żywioł wszelki”), nagrody dwudziestolecia Czerwonej Róży (Koga Gdańska), nagród poetyckich im. Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, im. Św. Brata Alberta, im. Włodzimierza Pietrzaka i im. Klemensa Janickiego, marynistycznej nagrody im. Marcina Borzymowskiego (dwukrotnie) oraz szczecińskiej nagrody Wydawnictwa Glob „Złoty Delfin”, Złotej Lampki Górniczej (nagrody XXV Rybnickich Dni Literatury).

Na jego koncie znalazło się także wiele nagród wojewódzkich: m.in.: Media Książce (za najlepszą książkę kwartału - „Powiedz, Rabbi”), nagród literackich wojewody pomorskiego, prezydentów Gdańska i Sopotu, oraz literacka nagroda Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki.

Za swoją działalność społeczną i literacką w latach 1979 – 2000 otrzymał medal Sint Sua Praemia Laudi oraz medal 25-lecia Solidarności. Odznaczony został także medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 

Był dwukrotnie nominowany do Nagrody Poetyckiej „Orfeusz”. 

Był mężem poetki Teresy Ferenc, ojcem pisarki Anny Janko i poetki Mileny Wieczorek. Spoczął na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.

Ostatnie pożegnanie Andrzeja Perepeczki na Cmentarzu Srebrzysko. „I nie ma Dzikiej Mrówki”

TV

Drugi dzień festiwalu FETA 2024