Organizatorem tegorocznej uroczystości na Westerplatte po raz pierwszy od 21 lat było nie Miasto Gdańsk, lecz Wojsko Polskie. To skutek uchwalenia przed rokiem przez posłów PiS specjalnej ustawy, która odebrała Miastu Gdańsk tereny na Westerplatte pod budowę nowego muzeum. Wojsko przygotowało oprawę uroczystości: w kanale portowym stały zacumowane okręty Marynarki Wojennej RP, oddano 16 strzałów armatnich, nad głowami zebranych przeleciało pięć odrzutowych samolotów, ciągnąc za sobą biało czerwony warkocz dymu.
Punktem kulminacyjnym uroczystości było wręczenie przez prezydenta RP Andrzeja Dudę not identyfikacyjnych przedstawicielom rodzin pięciu polskich obrońców Westerplatte, poległych w pierwszych dniach wojny. Ich szczątki w zeszłym roku znaleźli archeolodzy, prowadzący badania pola bitwy dla Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Natrafiono na kości i fragmenty umundurowania. Na podstawie DNA udało się ustalić tożsamość pięciu żołnierzy. Są to:
- kapral Bronisław Perucki (notę odebrała siostrzenica ofiary Grażyna Filipowicz)
- Jan Gębur (notę odebrał bratanek ofiary Ryszard Celary)
- starszy strzelec Władysław Okrasa (notę odebrała wnuczka siostry ofiary Barbara Rąpalska-Gałkiewicz)
- legionista Józef Kita (notę odebrał wnuk brata Stanisław Antoni Kita)
- plutonowy Adolf Pecelt (notę odebrał Adam Dobrzyński, wnuk stryjeczny ofiary)
Jest szansa, że uda się jeszcze rozszerzyć tę listę. Znalezione kości są badane przez specjalistów z Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie; ostateczne wyniki powinny być znane w ciągu dwóch lat.
Wojskowej Składnicy Tranzytowej we wrześniu 1939 roku na Westerplatte broniło około 210-240 Polaków. Żołnierze pod dowództwem majora Henryka Sucharskiego bronili się do 7 września, w walkach zginęło 15 polskich żołnierzy, około 30 zostało rannych.
Dwukrotnie - w przemówieniach najpierw ministra Mariusza Błaszczaka a później prezydenta Andrzeja Dudy - pojawił się wątek, jakoby Westerplatte dotąd było rzekomo zaniedbane i od teraz - wskutek przejęcia tych terenów przez państwo - zostanie uporządkowane, a stanie się to w związku z planowaną budową muzeum.
- To miejsce jest wielkim i wspaniałym symbolem. Symbolem bohaterstwa polskich żołnierzy, a dla całego świata przestrogą przed tym, co oznacza imperializm, brutalna polityka, prowadząca do wojny, ostrzeżeniem, żeby takie wydarzenia nigdy się już nie powtórzyły. Pociągnęły za sobą tragedię narodów, Holokaust i wszystko to, co najstraszniejsze stało się w okresie II wojny światowej. To miejsce musi być godne i musi wyglądać godnie - mówił prezydent Andrzej Duda
Po prezydencie RP przemawiali 92-letni Bogusław Nizieński, były żołnierz Armii Krajowej, Kawaler Orderu Orła Białego, który przypomniał historię bohaterskiej obrony Westerplatte. Mówili także Grzegorz Kaliciak - oficer Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, który walczył w Afganistanie, a także harcmistrz Artur Lemański. Kapelani Wojska Polskiego odmówili następnie modlitwę.
Prezydent Aleksandra Dulkiewicz uczestniczyła w uroczystości ale bez możliwości zabrania głosu. Prezydent zwracała się o taką możliwość, powołując się na tradycję i fakt, że to władze Gdańska ustanowiły i pielęgnowały na miarę posiadanych środków zwyczaj obchodzenia rocznicy napaści na Westerplatte. Zgoda jednak nie została udzielona. Po zakończeniu ceremonii Aleksandra Dulkiewicz w towarzystwie zastępców, przewodniczącej Rady Miasta Gdańska Agnieszki Owczarczak, radnych i przedstawicieli Urzędu Miejskiego w Gdańsku udała pod pomnik Obrońców Wybrzeża, by tam złożyć wieniec.
FILM Z PAŃSTWOWEJ UROCZYSTOŚCI NA WESTERPLATTE, KTÓRA ODBYŁA SIĘ 1 WRZEŚNIA:
Dla prezydent Aleksandry Dulkiewicz była to druga wizyta na Westerplatte w ciągu kilkunastu godzin. Najpierw, w poniedziałek 31 sierpnia, pojechała tam z kombatantami i harcerzami, a także z posłami, senatorami i samorządowcami z całego kraju, którzy w Gdańsku uczestniczyli w obchodach 40-lecia Sierpnia. Byli z nimi także konsul generalna Niemiec w Gdańsku Cornelia Pieper i delegacja miasta partnerskiego Brema. O godz. 18. wszyscy wspólnie złożyli kwiaty i zapalili znicze na symbolicznym cmentarzyku wojennym, który upamiętnia obrońców Westerplatte.
- Pamięć to troska o przyszłość - mówiła prezydent Dulkiewicz. - Pamięć nie tylko o wojskowych ofiarach II wojny światowej, ale także o milionach ofiar cywilnych. Niech to hasło “Nigdy więcej wojny” będzie dla nas przesłaniem nie tylko dzisiaj, nie tylko jutro, ale także na co dzień w naszej pracy, w naszym życiu. Postarajmy się szukać tego, co łączy, a pomijajmy to, co dzieli.
ZOBACZ ZAPIS WIDEO MIEJSKIEJ UROCZYSTOŚCI NA WESTERPLATTE, KTÓRA ODBYŁA SIĘ 31 SIERPNIA:
