O czym marzą młodzi ludzie? Przede wszystkim chcą być wysłuchani. RECENZJA „Klisz”

W Gdańskim Teatrze Szekspirowskim symbolicznie 5 marca - w dniu, gdy 12 lat temu na wówczas pusty teren wjechały buldożery i ruszyła budowa niezwykłego teatru - mogliśmy zobaczyć spektakl „Klisze”. Przygotowała go kilkunastoosobowa grupa młodzieży pod kierunkiem aktorki Teatru Wybrzeże Marzeny Nieczui Urbańskiej.
07.03.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
jasna sofa na scenie, na niej dwie młode dziewczyny, rozmawiają
Spektakl „Klisze” powstał w ramach cyklu warsztatowego w nowopowstałej młodzieżowej grupie teatralnej pod auspicjami Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego
fot. Jacek Klejment / Gdański Teatr Szekspirowski

Król Karol III namalował akwarelę i podarował ją Gdańskiemu Teatrowi Szekspirowskiemu

Pośród wielu drobnych inicjatyw w Gdańskim Teatrze Szekspirowskim jest obszar działań, który zasługuje na szczególną uwagę - wyróżnia się bowiem swoim zasięgiem i długofalowością, a przy tym prężnie się rozwija: mowa o edukacji teatralnej.

Jeszcze za czasów profesora Jerzego Limona powołany do życia został Teatralny Pasjans - projekt, którego misją jest aktywizacja twórcza i integracja seniorów, osób z niepełnosprawnościami i uczniów w województwie pomorskim. Jego uczestnicy pod opieką profesjonalnych reżyserów teatralnych przygotowują własną adaptację sceniczną jednego z dzieł Williama Szekspira. Ważna, empatyczna inicjatywa doczekała się kilku edycji, a zainteresowanie uczestników pokazuje, jak bardzo jest potrzebna, i jak wielu miłośników teatru jest na Pomorzu.

27. Festiwal Szekspirowski od 27 lipca do 5 sierpnia w Gdańsku

kilkanaścioro młodych aktorów na oświetlonej różnymi kolorami scenie
Oparty jest w głównej mierze o improwizacje, które były podstawowym źródłem twórczych działań grupy
fot. Jacek Klejment / Gdański Teatr Szekspirowski

Cieszy zatem, że dla chcących zdobywać w tym obszarze szlify młodych ludzi, w ubiegłym roku Gdański Teatr Szekspirowski otworzył nabór do pierwszej młodzieżowej trupy aktorskiej pod nazwą Młody Teatr Szekspirowski. Stworzyło ją kilkanaścioro uczniów i uczennic trójmiejskich szkół średnich, których pasją jest teatr. Począwszy od marca 2022 r. młodzi ludzie eksplorowali przestrzeń ekspresji twórczej i uczyli się warsztatu aktorskiego pod okiem aktorki Teatru Wybrzeże Marzeny Nieczui Urbańskiej.

Efektem cotygodniowych spotkań jest przedstawienie „Klisze”, inspirowane tematami ważnymi dla członków grupy, obserwacjami otaczającego świata, i doświadczeniami, które dotyczą pośrednio lub bezpośrednio młodych ludzi. Każdy z uczestników wniósł do niego coś od siebie. Poruszany jest tu temat poczucia wyobcowania wśród rówieśników, poszukiwań tożsamości płciowej, depresji i myśli samobójczych, problemów w szkole i z rodzicami. Szczególnie mocno wybrzmiewa ta ostatnia kwestia - w poszczególnych, niepowiązanych ze sobą scenkach, składających się na obraz młodości, adepci aktorstwa wyraźnie pokazują osamotnienie i niezrozumienie w relacjach z rodzicami. 

kilkoro młodych aktorów przechadza się po scenie
Tytuł nawiązuje do kliszy pamięci, w których niczym na taśmie fotograficznej lub filmowej każdy z nas przechowuje ważne dla siebie zdarzenia i obrazy z życia
fot. Jacek Klejment / Gdański Teatr Szekspirowski

Co najciekawsze w spektaklu, to fakt, że młodzi pasjonaci teatru bardzo mocno improwizują. Imponująco mierzą się z trudną materią, jaką jest spektakl, w którym nie ma zapisanego dialogu. Pokierowani przez Marzenę Nieczuję Urbańską znają dokładnie sensy, znaczenia i zdarzenia, które mają nastąpić na scenie, ale tylko i wyłącznie od nich zależy, jak konkretne sceny poprowadzą, i jakim językiem je opowiadają. Bardziej niż, dopiero początkujący poziom aktorski, zachwyca tu odwaga i szczerość młodych ludzi - w „Kliszach” nie ma pustych gestów, króluje siła bezpretensjonalnej szczerości i młodzieńczego żywiołu.

Udana jest więc opieka reżyserska Marzeny Nieczui Urbańskiej, która sprawiła, że młodzież niezwykle pewnie, swobodnie i bezpiecznie czuje się na scenie, wystawiona na widok licznie przybyłej publiczności. Pomysłowo, za pomocą niewielkich środków, zaaranżowała też reżyserka scenę teatralną, na której poszczególne historie rozgrywają się w różnych planach. Sama aktorka swoją obecność w spektaklu ujawnia jedynie pośrednio - gdy kilkukrotnie słyszymy jej głos z offu, pytający poszczególnych bohaterów: „o czym marzysz?”.

ubrana na czarno kobieta, z długimi czarnymi włosami, stoi na scenie, mówi do mikrofonu
Opiekunką grupy, reżyserką spektaklu i współautorką scenariusza jest Marzena Nieczuja Urbańska, aktorka Teatru Wybrzeże
fot. Jacek Klejment / Gdański Teatr Szekspirowski

Choć są tu wszystkie elementy, które sprawiają, że „Klisze” mogą być pełnowymiarowym spektaklem - aktorzy, dramaturgia, prosta scenografia i codzienne przedmioty jako rekwizyty, światła oraz muzyka, zdecydowanie bliżej temu projektowi do finalnego efektu ćwiczeń warsztatowych, obficie czerpiących z metody dramy.

Z tego względu niekoniecznie powinniśmy oceniać walory artystyczne czy samo aktorstwo młodych ludzi, którzy dopiero stawiają pierwsze kroki na scenie. Warto jednak mieć ten spektakl i kolejne, które powstaną w ramach Młodego Teatru Szekspirowskiego (najbliższa premiera planowana jest na czerwiec), na uwadze - przede wszystkim z racji ważnej roli edukacyjnej jaką pełni projekt. I, co najważniejsze - roli terapeutycznej - uwrażliwiającej i uważnościowej. Wyraźnie bowiem dla młodych ludzi scena jest przestrzenią, w której bezpiecznie mogą mówić o swoich lękach i marzeniach, bez obaw o to, że - tak jak w szkole czy w domu - nie zostaną wysłuchani. Ważna wskazówka dla rodziców, nauczycieli i ludzi teatru.

„Punkt zero” z Mirosławem Baką - trudny, ale i zabawny spektakl. RECENZJA

TV

Trzeci mikrolas w Gdańsku. Wspólne sadzenie w Pieckach - Migowie