Miastoliteratury.com to nowy gdański serwis literacki. Co znajdziemy pod tym adresem?
Już od 13 lat, w listopadowe popołudnia, organizatorzy festiwalu Narracje z Instytutu Kultury Miejskiej, zachęcają nas do tego, aby wyjść z domów i spojrzeć na miejskie przestrzenie oczami artystów. Tym razem NARRACJE #13 zarzucają artystyczną sieć na dzielnicę Przeróbka.
Autorkami koncepcji kuratorskiej 13. edycji wydarzenia są Emi Orzechowska, odpowiedzialna za wątek “sztuka” i Bogna Świątkowska odpowiedzialna za wątek “miasto”.
Festiwal odbywa się pod tytułem: “EXPO Przeróbka. Byliśmy, jesteśmy, będziemy”, odbędzie się w piątek i sobotę, 18 i 19 listopada 2022 r., a zaproszeni do współpracy artyści i artystki to:
Paweł Błęcki, Natalia Budnik i Centrala (Małgorzata Kuciewicz i Simone De Iacobis), Elżbieta Jabłońska, Krystyna Jędrzejewska-Szmek, Mirek Kaczmarek, Robert Kuśmirowski, Diana Lelonek, Piotr Pawlak, Joanna Rajkowska, Alicja Rogalska, Katarzyna Roj, Mikołaj Szpaczyński, Maryna Tomaszewska, Jaśmina Wójcik, Paweł Żukowski
Szczegółowy program wydarzenia znajduje się na stronie narracje.eu.
Narracje 2022 - kim są kuratorki?
Emilia Orzechowska – kuratorka, artystka, producentka i animatorka kultury. Obecnie dyrektorka Centrum Sztuki Galeria EL w Elblągu. Ukończyła studia filmoznawcze w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, Studium Animatorów Kultury w Gdańsku ze specjalizacją filmową oraz krytykę artystyczną na gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych. Założycielka Stowarzyszenia A KuKu Sztuka, w którym do 2017 roku realizowała autorskie i interdyscyplinarne projekty artystyczne m.in. Parkowanie (2007-2016) oraz Festiwal ARTLOOP (2011-2017). W latach 2012-2021 pracowała w Teatrze Miniatura w Gdańsku jako producentka teatralna. W latach 2018-2020 pracowała jako kierowniczka działu produkcji wystaw i kuratorka w TRAFO Trafostacja Sztuki w Szczecinie, a w 2021 roku była odpowiedzialna za roczny program szczecińskiej Galerii Jedna Druga. Członkini Fundacji W788 oraz Stowarzyszenia ARBUZ.
W ramach NARRACJI Emilia jest kuratorką wątku sztuka.
Bogna Świątkowska – pomysłodawczyni, fundatorka i prezeska zarządu Fundacji Bęc Zmiana, z którą zrealizowała kilkadziesiąt projektów poświęconych przestrzeni publicznej, architekturze i projektowaniu, a także konkursów adresowanych do architektów i projektantów młodego pokolenia. Inicjatorka i redaktorka naczelna czasopisma „Notes na 6 tygodni”. Jej praktyka ma charakter interdyscyplinarny i popularyzatorski. Tworzone przez nią projekty są najczęściej platformami łączącymi wiedzę ekspertów i profesjonalistów z podejściem ciekawskich amatorów i entuzjastów. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2014). Członkini Społecznej Rady Kultury przy prezydencie m.st. Warszawy (2012-2015), Rady Architektury i Przestrzeni Publicznej m.st. Warszawy (2015-2018), a także Zespołu Eksperckiego ds. Kultury Lokalnej przy Narodowym Centrum Kultury (2015-2017).
W ramach NARRACJI Bogna jest kuratorką wątku miasto.
Znamy nominowanych młodych twórców do Nagrody w dziedzinie kultury
Narracje na Przeróbce. Co o dzielnicy mówia kuratorki?
- Przeróbka ma tak mało, a mogłaby mieć wszystko – to nieograniczony potencjał, którego elementy można przeczuć, przedyskutować, zaprojektować. Jakie pomniki możemy wyobrazić sobie, patrząc w przyszłość Przeróbki? Jakie idee i postawy będziemy wynosić na piedestał? - zastanawiają się kuratorki. - W haśle „byliśmy, jesteśmy, będziemy”, upamiętnionym przez stojący tu głaz, dostrzegamy międzygatunkowy miks: działań człowieka w przeszłości, istniejącej dziś materii otoczenia oraz potencjału wszystkich pozaludzkich istot, które się tu pojawią. Chcemy być blisko ziemi, głosić postulaty „wspólnoty międzygatunkowej” opartej na porzuceniu starych nawyków i zgubnych przyzwyczajeń, na przerabianiu ich w nową wyobraźnię. Potrzebujemy Przeróbki – i to gruntownej!
EXPO to największe wystawy prezentujące dorobek krajów, miast, społeczności. Ich motywami przewodnimi są często wyzwania, którym zmuszeni jesteśmy stawić czoła. Zapraszamy zatem na EXPO Przeróbka! Spotkajmy się, by w tym, co niedoceniane i poboczne znaleźć olśniewające podpowiedzi.
Narracje 2022 na Przeróbce - co wiemy o tej dzielnicy?
Przeróbka jest niedużą dzielnicą robotniczą. Jak pisze w Klaudiusz Grabowski w Studium historyczno-przestrzennym wykonanym na potrzeby festiwalu NARRACJE, pod względem liczby ludności jest jedną z najmniejszych dzielnic Gdańska, zamieszkuje ją nieco ponad 4 tys. osób i liczba ta z roku na rok maleje (10 lat temu mieszkało tu prawie 5 tys. osób), lecz biorąc pod uwagę powierzchnię, wcale nie należy do małych. Jednak jej obszar obejmują głównie rozległe tereny przemysłowo-składowe.
Na Przeróbce nie ma znaczących instytucji, kościoła ani parku, ale znajdują się ciekawe miejsca - niezwykle ważny dla historii polskiej i powszechnej półwysep Westerplatte z pomnikiem Obrońców Westerplatte (projekt rzeźbiarski Franciszka Duszeńki i Henryka Kitowskiego, projekt urbanistyczny - Adama Haupta) oraz najstarsza nadmorska budowla obronna Polski - Twierdza Wisłoujście.
Zabudowa mieszkaniowa usytuowana jest w południowej części dzielnicy i to właśnie tam odbędą się festiwalowe działania.
- Zabudowa jest jednak stosunkowo różnorodna: znajdziemy tu zarówno nieduże domy otoczone ogrodami, jak i ceglane kamienice czy nawet 10-piętrowe wieżowce - zauważa Grabowski. - Jej historię można streścić w jednym zdaniu: do XX wieku znajdowały się tu łąki, na których flisacy suszyli – „przerabiali” – zboże sprzedawane w Gdańsku, następnie zaś tutejsza nieduża osada zamieniła się w dzielnicę robotniczą, której kształt i rytm życia wyznaczały Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Przeróbka jest jedną ze wschodnich dzielnic miasta. Obszary te charakteryzują się stosunkowo niskimi wskaźnikami zadowolenia mieszkańców. Niższy standard życia spowodowany jest kilkoma czynnikami – wśród najważniejszych znajdują się niskie poczucie bezpieczeństwa związane z wyższą przestępczością, zdecydowanie słabiej rozwinięta infrastruktura usługowo-handlowa oraz kulturalna, jakość zabudowy mieszkaniowej, niedostateczne skomunikowane z resztą miasta (co ostatnio uległo znacznej poprawie dzięki budowie tunelu pod Martwą Wisłą), zdecydowanie słabszy dostęp do opieki medycznej i szkolnictwa szczebla średniego i wyższego (we wschodnich dzielnicach nie ma szpitala, siedziby uczelni wyższej czy chociażby liceum ogólnokształcącego). Wschodnia cześć miasta jest zdominowana przez funkcje przemysłowo-portowe, co znacząco wpływa na jakość życia mieszkańców takich dzielnic jak Przeróbka, Rudniki, Stogi, Krakowiec czy Górki Zachodnie. Pomimo nadmorskiego położenia, niekorzystny układ wiatrów spycha zanieczyszczenia produkowane przez zakłady przemysłowe w kierunku lądu, dlatego od lat Gdańsk i najbliższa okolica ma jeden z najwyższych wskaźników zachorowań na nowotwory.
Klub Festiwalowy Narracje 2022. Gdzie szukać?
Tegoroczny Klub Festiwalowy został zaaranżowany w hali na terenie dawnych Zakładów Naprawczych Zakładu Kolejowego (hala 25b, Grupa Profit, ul. Siennicka 25).
Czynny będzie w piątek i sobotę od godz. 17 – w piątek do 24.00, a w sobotę do 01.00. O bar zadba Lang.fuhr, a o program muzyczny, aranżację i atmosferę Kolektyw Gnojki. Zagrają: Filip Skuras, Gosia Wrzosek i ASTMA, Kolektyw Gnojki, Mchy i porosty.
Narracje 2022. Informacje praktyczne - spacery
Spacery z przewodnikami i przewodniczkami ruszać będą co 30 minut od 17.30 do 22.00 spod Punktu Info zlokalizowanego przy ul. Siennickiej 10a. W piątek i sobotę pierwszy spacer wyruszający spod Punktu (17.00) będzie oprowadzaniem kuratorskim.
Każdego dnia odbędą się także spacery edukacyjne dla dzieci (obowiązują zapisy, informacje na narracje.eu), spacery w języku ukraińskim i angielskim.
W sobotę o godz. 14.00 spod Biblioteki Przeróbka (ul. Kryniczna 10) wyruszy także spacer z mieszkańcami. W zlokalizowanej tuż przy Klubie strefie gastronomicznej znajdą się foodtrucki. Na trasie można zjeść w lokalnej Pizzerii Enigma 22 (ul. Bajki 11b), która w trakcie NARRACJI otwarta będzie dłużej.
Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny, a zapisy obowiązują wyłącznie na spacery edukacyjne.
Narracje 2022 na Przeróbce. Jak dojechać?
Na Przeróbkę najłatwiej dostać się tramwajami nr 8 i 9 (przystanek: „Przeróbka”). Dzięki uprzejmości ZTM w czasie trwania festiwalu zwiększona została częstotliwość kursowania tramwaju nr 9 na trasie Strzyża PKM-Przeróbka-Strzyża PKM. Szczegółowy rozkład jazdy dostępny będzie w Punkcie Info oraz można go pobrać ze strony www.narracje.eu. Z przystanku „Przeróbka” kursuje autobus nocny N8. Z powodu ograniczonej liczby miejsc parkingowych w okolicy, zachęcamy do korzystania z komunikacji miejskiej.
Program festiwalu NARRACJE #13. EXPO Przeróbka. “Byliśmy, jesteśmy, będziemy”
18 listopada 2022 (piątek)
- 17.00-24.00 godziny działania instalacji
- 17.00 otwarcie festiwalu oraz oprowadzanie po instalacjach z kuratorkami / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 17.30-22.00 (co 30 min) oprowadzanie po instalacjach z przewodnikami i przewodniczkami / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 18.15, 20.15 oprowadzanie po trasie dla najmłodszych / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a (obowiązują zapisy, szczegóły narracje.eu)
- 18.45 oprowadzanie po instalacjach w języku ukraińskim / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 19.45 oprowadzanie po instalacjach w języku angielskim / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
19 listopada 2022 (sobota)
- 14.00 po Przeróbce oprowadzają jej mieszkańcy: Stanisław Domagała i Maciej Kostun / zbiórka + start przed Biblioteką Przeróbka (filia WiMBP), ul. Kryniczna 20
- 17.00-24.00 godziny działania instalacji
- 17.00 oprowadzanie po instalacjach z kuratorkami / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 17.30-22.00 (co 30 min) oprowadzanie po instalacjach z przewodnikami i przewodniczkami / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 18.15, 20.15 oprowadzanie po trasie dla najmłodszych / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a (obowiązują zapisy, szczegóły narracje.eu)
- 18.45 oprowadzanie po instalacjach w języku ukraińskim / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
- 19.45 oprowadzanie po instalacjach w języku angielskim / zbiórka + start przed Punktem Info, ul. Siennicka 10a
Organizator: Instytut Kultury Miejskiej, współorganizator: Gdańska Galeria Miejska.
Wolne Słowo na ul. Długiej 35. Marcin Hamkało: - Bez wolnych artystów nic nie zrozumiemy
