Z Gdańska do belgijskiego Mons
Laureatów poznaliśmy już wcześniej: w Gdańsku, 13 stycznia br., w ramach obchodów piątej rocznicy śmierci prezydenta Pawła Adamowicza. Gościliśmy wówczas w naszym mieście Maddalenę Alberti, dyrektorkę “Ambasady Demokracji Lokalnej w Zavidovici”. Kontakt z Allą Myronovą był możliwy jedynie za pośrednictwem łączy internetowych.
Stowarzyszenie z Brescii we Włoszech laureatem III edycji Nagrody im. Pawła Adamowicza
Jednak zgodnie z przyjętą procedurą, sama nagroda miała być wręczona dwa miesiące później, 19 marca, podczas Kongresu Miast i Regionów, wyjazdowej sesji Komitetu Regionów. To okazja, by laureaci mogli być oklaskiwani przez przedstawicieli samorządów terytorialnych całej Europy. Marcowa sesja Komitetu Regionów odbyła się w mieście Mons w Belgii.
Inauguracyjne przemówienie wygłosił Vasco Alves Cordeiro, przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów.
Mocne słowa Magdaleny Adamowicz
Gościniami honorowymi uroczystości Nagrody im. prezydenta Pawła Adamowicza w Mons były prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz i europosłanka Magdalena Adamowicz, która wygłosiła świetnie przyjęte przemówienie.
- Jeśli nie ja, to kto? Jeśli nie Gdańsk, to które inne miasto ma pomóc uchodźcom? Jeśli nie miasto wolności i solidarności, to które inne miasto ma dać świadectwo braterstwa wobec najbardziej pokrzywdzonych?” - tak mówił do mnie Paweł, gdy za pomaganie uchodźcom skrajna prawica wystawiła mu symboliczny akt zgonu, gdy stał się celem niewyobrażalnego hejtu, a ja i nasze córki bałyśmy się o niego każdego kolejnego dnia. - mówiła podczas uroczystości Magdalena Adamowicz. I dodała, że ten sam etos przyświecał trzem pacyfistom z Brescii, którzy dostarczali pomoc humanitarną do Zavidovici w Bośni i Hercegowinie i za to zostali porwani i zabici w 1993 roku. To oni stali się patronami ADL Zavidovići Association, czyli Stowarzyszenia “Ambasady Demokracji Lokalnej w Zavidovici” - laureata Nagrody Pawła Adamowicza za rok 2023.
Przemówienie Magdaleny Adamowicz w całości cytujemy na końcu tej publikacji.
"Wieczór dla przyjaciela". - Doświadczamy zrutynizowania mowy nienawiści. ZDJĘCIA i WIDEO
Aleksandra Dulkiewicz: - To ważny sygnał
Specjalne wyróżnienie jury trafiło do Ally Myronovej, wójt gminy Inhulka w obwodzie mikołajowskim na Ukrainie. Alla Myronova od ponad 20 lat realizuje liczne projekty, aktywnie walcząc o swoją społeczność podczas rosyjskiej okupacji i uosabiając lojalność wobec swojej gminy i narodu ukraińskiego.
- Laureaci Nagrody Prezydenta Pawła Adamowicza to bohaterowie, których odwaga i determinacja w krzewieniu wolności, solidarności i równości sprawia, że otaczający nas świat zmienia się na lepszy. - mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Decyzja Jury Nagrody o specjalnym wyróżnieniu dla wójt Ally Myronowej to ważny sygnał, że warto jest mieć odwagę, aby czynić dobro. Wartości te są mi szczególnie bliskie, zarówno jako dla samorządowca i przewodniczącej Grupy Roboczej Ukraina w Europejskim Komitecie Regionów.
Tak wygląda ławeczka Pawła Adamowicza na Wyspie Spichrzów
Nagroda im. prezydenta Pawła Adamowicza
Nagroda propaguje spuściznę Pawła Adamowicza w obronie demokracji na szczeblu lokalnym oraz stanowi hołd i uznanie dla wszystkich osób, które odważnie i uczciwie stawiają czoła nietolerancji, radykalizacji, mowie nienawiści, uciskowi i ksenofobii. Laureatką I edycji nagrody jest burmistrz Kolonii Henriette Reker, w II edycji statuetka trafiła do gminy Michałowo za pomoc udzielaną uchodźcom na granicy z Białorusią.
Wyróżnienie zostało przyznane wspólnie przez miasto Gdańsk, na którego czele przez 20 lat stał Paweł Adamowicz, Międzynarodową Sieć Miast Schronienia ICORN oraz Europejski Komitet Regionów, którego nieżyjący prezydent był członkiem.
Autorem statuetki, która trafiła do laureata jest rzeźbiarz Krzysztof Bednarski. Statuetka przedstawia ptaka w locie, jako znak wolności i niezależności. Ptak szybuje ze świata pogrążonego w ciemnościach ku jasności.
Więcej o laureacie głównej nagrody
Zavidovići to 40-tysięczne miasto, położone 120 km na północ od Sarajewa, stolicy Bośni i Hercegowiny. Brescia, która jest siedzibą stowarzyszenia, to 200-tysięczne miasto w północnych Włoszech. ADL od dwóch dekad z sukcesami pomaga uchodźcom na poziomie lokalnym i międzynarodowym. W ostatnim czasie wspierała uchodźców z Ukrainy. Aktualnie prowadzi program wspierający osoby dyskryminowane z powodu orientacji seksualnej.
Od lat 90-tych Stowarzyszenie niesie pomoc i działa na rzecz odzyskania godności gospodarczej i społecznej autonomii dla tysięcy ludzi, którzy byli ofiarami konfliktów lub prześladowań na całym świecie. Działania udowadniają, jak kluczowa jest rola gmin oraz ich przedstawicieli, w obronie i promowaniu demokracji, wolności słowa oraz przeciwdziałaniu i zapobieganiu nietolerancji, mowie nienawiści i przestępstwom z nienawiści. Organizacja prowadzi działalność w oparciu o metodologię zdecentralizowanej współpracy w różnych obszarach: demokracja lokalna, środowisko, lokalny rozwój gospodarczy, opieka społeczna, działalność kulturalna, z szczególny nacisk na kobiety, młodzież i ochronę praw człowieka.
Stowarzyszenie prowadzi swoją działalność we Włoszech, głównie na terytoriach Brescii, Alby i Cremony poprzez terytorialną koordynację członków oraz w Europie Południowo-Wschodniej głównie w Bośni i Hercegowinie w Zavidovići.
We Włoszech ADL Zavidovici pracuje przy przyjmowaniu osób ubiegających się o azyl i uchodźców, zarządza projektami wraz z lokalnymi gminami, których celem jest radzenie sobie z sytuacjami kryzysowymi związanymi z uchodźcami. Na szczeblu krajowym jest zaangażowana w sieć Koordynacji Euroazylowej. Stowarzyszenie specjalizuje się nie tylko w usługach w zakresie mieszkalnictwa materialnego i pomocy prawnej, ale jest także ekspertem w zakresie orientacji i integracji zawodowej oraz innowacyjność w zakresie procesu bliskości i aktywności rzecznictwa na różnych poziomach. Stowarzyszenie współpracuje z Prefekturą, Komendą Policji, różnymi gminami i województwem Brescii, ale także z wieloma stowarzyszeniami promującymi prawa człowieka i zaangażowanie społeczności lokalnej. Razem z gminą Brescia koordynuje działania służb antydyskryminacyjnych. Od 2022 roku realizuje program dla ofiar przemocy i dyskryminacji ze względu na płeć, orientację i tożsamość płciową.
Przypominamy sylwetkę prezydenta Pawła Adamowicza
Przemówienie Eurodeputowanej Magdaleny Adamowicz podczas uroczystości wręczenia Nagrody im. Pawła Adamowicza za rok 2023 19/03/2024, X Europejski Szczyt Regionów i Miast, Mons, Belgia
Szanowni laureaci tegorocznej Nagrody Pawła Adamowicza, Szanowny Panie Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów, Szanowna Pani Przewodnicząca Komisji Europejskiej,
Szanowna Pani Prezydent Gdańska,
Dostojni Goście.
Jeśli nie ja, to kto? Jeśli nie Gdańsk, to które inne miasto ma pomóc uchodźcom? Jeśli nie miasto wolności i solidarności, to które inne miasto ma dać świadectwo braterstwa wobec najbardziej pokrzywdzonych?” - tak mówił do mnie Paweł, gdy za pomaganie uchodźcom skrajna prawica wystawiła mu symboliczny akt zgonu, gdy stał się celem niewyobrażalnego hejtu a ja i nasze córki bałyśmy się o niego każdego kolejnego dnia.
Jeśli nie ja, to kto? - mógłby też powiedzieć 22-letni wówczas Paweł do swoich zatroskanych rodziców, gdy w czasach komunizmu stanął na czele strajku studenckiego w Gdańsku.
„If not me, then who?” - powiedział do swoich zatroskanych rodziców przed wyjazdem na ostatnią misję Travis Manion, 26-letni amerykański żołnierz - bohater, który oddał życie ratując swoich kolegów.
Jeśli nie my, to kto? - pytał swoich rodaków prezydent John F. Kennedy inspirując ich do przeprowadzenia lotu na Księżyc, do wielkich reform społecznych, do poprawy dostępu do ochrony zdrowia i edukacji.
Jeśli nie ja, to kto? - te pięć prostych słów zawiera odwagę, empatię, altruizm. Te pięć prostych słów, to etos każdego, kto nad swoją wygodę, spokój, bezpieczeństwo a często też życie, przedkłada los bliźniego.
To wezwanie siebie samego do działania tu i teraz, nie czekania aż ktoś inny zrobi to pierwszy, za nas. To wezwanie do działania przeciw niesprawiedliwości, przeciw złu. To wezwanie do czynienia dobra bez względu na koszty, jakie ja sam mogę ponieść.
Jeśli nie my, to kto - ten etos przyświecał też trzem pacyfistom z Brescii, którzy dostarczali pomoc humanitarną do Zavidovici w Bośni i Hercegowinie i za to zostali porwani i zabici w 1993 roku. To oni stali się patronami ADL Zavidovići Association, które jest laureatem Nagrody Pawła Adamowicza za rok 2023. Dziś stowarzyszenie pomaga tysiącom uchodźców, krzewi rozmowę w miejsce przemocy i szacunek do drugiego człowieka w miejsce nienawiści.
Jeśli nie Alla Myronova, burmistrz gminy Inhulka w obwodzie mikołajowskim w Ukrainie, to kto broniłby swojej społeczności przed rosyjskimi okupantami? Stawiając na szali swoje zdrowie i życie, Alla wybrała wierność zasadom, wybrała pomaganie innym, po prostu wybrała dobro.
A więc na rozstaju dróg, gdy masz podjąć życiową decyzję, gdy masz rozterki, gdy ogarnia cię lęk, przystań na chwilę, weź głęboki oddech i za każdym razem zadaj sobie to proste pytanie: jeśli nie ja, to kto?
Świat będzie wreszcie lepszy, gdy więcej ludzi, tak jak Alla Myronova, tak jak Maddalena Alberti i jej współpracownicy, nie będzie czekać, aż ktoś inny przeciwstawi się złu. M i m o o c z y w i s t e g o l ę k u.
Bo odwaga nie polega na braku lęku, a na zważeniu, czy mój lęk zwalnia mnie z moralnego obowiązku niesienia pomocy ludziom w potrzebie. Odwaga oznacza, że nad nasz lęk przedkładamy drugiego człowieka.
Nagroda, którą dziś wręczamy i która upamiętnia mojego zamordowanego męża, Pawła Adamowicza, oddaje nasz hołd tym wszystkim, którzy na co dzień zawstydzają nas troską nie o siebie, a o innych.
Więc nauczmy się od nich: j e ś l i n i e j a, t o k t o?
