Dzień nie jest przypadkowy. 31 sierpnia 1980 roku strajkujący robotnicy podpisali z peerelowskim rządem porozumienie gdańskie. Po latach okazało się, że ta data otworzyła drogę do przemian w Europie wschodniej. We wtorek będziemy obchodzić w ramach Święta Wolności 41. rocznicę tamtych wydarzeń.
-
Żanna Niemcova jest rosyjską dziennikarką, działaczką społeczną, która wybrała emigrację polityczna po licznych pogróżkach, jakie kierowano pod jej adresem w mediach społecznościowych. W jej przypadku to szczególnie bolesne doświadczenie, ponieważ ojciec Żanny - Boris Niemcov - 27 lutego 2015 roku został zastrzelony na zlecenie polityczne, podczas spaceru w centrum Moskwy. Był wówczas czołowym rosyjskim politykiem demokratycznym, pozostającym w opozycji wobec rządów Władimira Putina. Boris Niemcow działał na rzecz obrony praw człowieka, był zwolennikiem liberalnych reform gospodarczych i przeciwnikiem aneksji Krymu przez Rosję. Żanna Niemcova wyjechała z kraju w czerwcu 2015 roku, trzy miesiące po śmierci ojca. Zamieszkała w Bonn, pracuje dla niemieckiej stacji Deutsche Welle. W 2015 za zaangażowanie polityczne została nagrodzona przez polskiego Ministra Spraw Zagranicznych Nagrodą Solidarności. W tym samym roku założyła działającą na rzecz wolności Fundację im. Borysa Niemcowa. Mieszka w Bonn.
- Rita Süssmuth jest wybitną niemiecką polityczką, związaną z Unią Chrześcijańsko-Demokratyczną (CDU). Ma znaczący wkład w budowę obywatelskiego społeczeństwa w Niemczech i wspólnej Europy narodów. Przez dekadę (1988-1998) była przewodniczącą niemieckiego Bundestagu. Jest sprawdzoną przyjaciółką Polski i orędowniczką budowy w Berlinie pomnika polskich ofiar okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej. W 2018 roku, w rozmowie z rozgłośnia Deutsche Welle Rita Süssmuth powiedziała m.in.: “Jedynie mniejszość Niemców wie o tym. Większość społeczeństwa nie zdaje sobie sprawy z rozmiarów zbrodni dokonanych w Polsce. Kto wie o zniszczeniach dokonywanych przez niemiecką armię, o spalonych wioskach i miastach? Po wojnie zajmowaliśmy się przede wszystkim losem naszych wypędzonych. A przecież wiedza o tym, co wydarzyło się w Polsce, jest konieczna. Polacy byli pierwszymi ofiarami wypędzeń. Dopiero pod koniec wojny doszło do wypędzenia Niemców”.
-
Věra Jourová jest wiceprzewodniczącą Komisji Europejskiej, w której zajmuje się kwestiami wartości i przejrzystości. Jest na pierwszej linii konfliktu o praworządność, w którym z jednej strony stoi Bruksela i kraje Europy Zachodniej, a z drugiej - prawicowe rządy w Polsce i na Węgrzech. Ponadto Věra Jourová opracowuje plan ochrony demokracji w UE w obliczu zalewu dezinformacji i upadku wolnych mediów w niektórych państwach członkowskich. W ubiegłym roku przedstawiła konkretny projekt - plan działania na rzecz obrony europejskiej demokracji. Nie stroni od ostrych wypowiedzi wobec państw i polityków uderzających w wartości świata zachodniego. Premiera Węgier Viktora Orbána oskarżyła o podważanie zasad demokracji, w następstwie czego węgierski rząd odmówił współpracy z nią. Jest też krytyczką działań polskiego rządu wobec sądownictwa. Věra Jourová zdecydowanie opowiedziała się za mechanizmem, który ma powiązać wypłaty z budżetu UE z poszanowaniem praworządności. Publicznie oskarżyła Chiny o szerzenie dezinformacji na temat koronawirusa. - Pluralizm mediów jest niemal równie ważnym gwarantem demokracji, co system praworządności - stwierdziła Věra Jourová w niedawnej rozmowie z TVN24. - W wielu krajach, w których widzimy problemy w zakresie praworządności, idzie to w parze z negatywnymi znakami w innych dziedzinach, media są jedną z nich.
PROGRAM WYDARZEŃ ŚWIĘTA WOLNOŚCI WE WTOREK 31/08/2021
NARODZINY SOLIDARNOŚCI
41 ROCZNICA PODPISANIA POROZUMIEŃ SIERPNIOWYCH
10.00 / Brama nr 2 / wstęp wolny
UROCZYSTE OTWARCIE BRAMY NR 2
przemówienia / Lech Wałęsa, Mieczysław Struk, Aleksandra Dulkiewicz, Bogdan Lis,
Bożena Rybicka-Grzywaczewska, Agnieszka Owczarczak, Basil Kerski
prowadzenie / Lech Parell
11.00 / wystawa stała / bilety: kasa ECS
SPACER SUBIEKTYWNY / oprowadza Wojciech Kubiński
Anglista, profesor, od ponad 40 lat pracuje na Uniwersytecie Gdańskim. Miał wtedy 28 lat, gdy zgłosił się jako wolontariusz do obsługi I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”, aby tłumaczyć konsekutywnie.
11.00 / ogród zimowy, gablota przy ruchomych schodach, parter / wstęp wolny
OGŁOSZENIE NAGRODY DZIEDZICTWA EUROPEJSKIEGO EUROPA NOSTRA
12.00 / audytorium ECS, parter / wstęp wolny
ETYKA SOLIDARNOŚCI
REFLEKSJA W ROCZNICĘ PODPISANIA POROZUMIEŃ SIERPNIOWYCH
WYKŁAD
ŻANNA NIEMCOWA
/ rosyjska dziennikarka, aktywistka społeczna, która po licznych pogróżkach w mediach społecznościowych wybrała emigrację polityczną
/ córka Borisa Niemcowa – polityka, działacza demokratycznego, obrońcy praw człowieka, zwolennika liberalnych reform gospodarczych i przeciwnika aneksji Krymu przez Rosję, zastrzelonego w centrum Moskwy przez nieznanych sprawców
- PRZEMÓWIENIA WPROWADZAJĄCE Basil Kerski, Aleksandra Dulkiewicz, Věra Jourová
- ROZMOWA Żanna Niemcowa, Věra Jourová, Basil Kerski
- OPRAWA MUZYCZNA Cappella Gedanensis pod dyrekcją Rafała Kłoczko
13.00 / wystawa stała / bilety: kasa ECS
SPACER SUBIEKTYWNY / oprowadza Julian Golak
Drukarz, wydawca, nauczyciel i samorządowiec, działacz opozycji w okresie PRL.
15.00 / wystawa stała / bilety: kasa ECS
SPACER SUBIEKTYWNY / oprowadza Krzysztof Kasprzyk
Literat, nauczyciel, publicysta, działacz opozycyjny w czasach PRL.
17.00 / wystawa stała ECS, sala G, 1 piętro / wstęp wolny
UROCZYSTOŚĆ WRĘCZENIA MEDALI WDZIĘCZNOŚCI
LAUREACI
- Martin Pollack | Austria
- Lew Zacharczyszyn | Ukraina
- Rita Süssmuth | Niemcy
- Wolfgang Eichwede | Niemcy
- Melanie Tatur | Niemcy
- Bernard Guetta | Francja
- Georges Mink | Francja
- Shana Penn | USA
- Carl Gershman | USA
- Richard Adams | USA
- Javier Perez de Cuellar | Peru
OPRAWA MUZYCZNA
Cappella Gedanensis pod dyrekcją Rafała Kłoczko
18.00 / od pomnika Jana III Sobieskiego do historycznej stoczniowej Bramy nr 2
MARSZ POROZUMIENIE 2021
inicjatorzy / sygnatariusze Porozumienia Gdańskiego
19.00 / Brama nr 2, pl. Solidarności / wstęp wolny
WIEC DLA EUROPY. GŁĘBOKO CZUJEMY WSPÓLNOTĘ NASZYCH LOSÓW
mówcy m.in. / laureaci Medalu Wdzięczności, Rita Süssmuth, Věra Jourová, Aleksandra Dulkiewicz,
Jacek Karnowski, Adam Bodnar, Hans-Gert Pöttering, Bożena Rybicka-Grzywaczewska, przedstawiciele społeczności migranckiej z Białorusi, Ukrainy i Rosji
