Cenne łąki podwodne
Dr Aleksandra Zgrundo, biolog morza z Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego nurkuje w wodach Zatoki Puckiej i od kilku lat bada stan glonów i łąk morskich, które wyglądają bardzo podobnie do łąki na lądzie, tworząc krzaczki gęstej trawy. Po gęstych łąkach pokrytych trawą ramienicą chara wędrują małże sercówki, lubią tu przebywać krabiki amerykańskie, rodzime i obce krewetki, meduzy. A co bardzo ważne - ponad łąkę unoszą się pęcherzyki tlenu – to jedna z ich ogromnych funkcji – produkcja tlenu. Łąki podwodne są jednym z największych na świecie producentów tlenu na świecie, porównywalnym do lasów tropikalnych – zielonych płuc Ziemi. Ponadto tłumią fale, co zmniejsza erozję brzegów.
Jednak w niektórych miejscach Zatoki Puckiej łąki są zniszczone, na dnie widać tylko ślady po babkach - rybach tu wcześniej żyjących. Nurkując, rzuca się w oczy brak roślinności, tylko trochę pozostałych, nieprzysypanych mułem kęp trawy i pływające po powierzchni glony.
Przyczynia się do tego działalność człowieka. Na przykład w 2023 roku w trakcie poszerzania plaży w Rewie do morza trafiła duża ilość mułu. To spowodowało zmiany na łące morskiej. Wcześniej łąki w Rewie były bardzo bogate w różne gatunki – kilkanaście różnych gatunków glonów, w tym część z listy chronionych w Polsce, jak przedstawiciele rozróżek (Ceramium) czy chara. Żyło tu bogactwo drobnych bezkręgowców i ryb, które najprawdopodobniej rozmnażają się u ujścia Zagórskiej Strugi. Dosypany na plaży osad wchodzi coraz głębiej w zatokę. Środowisko zostało zniszczone na wiele lat.
Na te wrażliwe ekosystemy niekorzystnie wpływają też zanieczyszczenia wody, jak nadmierna ilość substancji odżywczych, plastiki i sieci widmo oraz zmiany klimatyczne - Bałtyk jest jednym z najszybciej ocieplających się akwenów morskich.
Lekcje dobre na wakacje – ZOOnline
Doświadczenie i wiedza w parze z działaniem
Ochroną ekosystemów morskich zajmuje się od 2016 roku Fundacja MARE. Jednym z zadań jakie stawia sobie organizacja, jest inicjowanie międzysektorowej współpracy na rzecz ochrony Bałtyku. Do nawiązania takiej współpracy doszło właśnie z Uniwersytetem Gdańskim.
- Realizując nasze projekty na rzecz Bałtyku zawsze zwracamy się do naukowców – ekspertów i praktyków, których doświadczenie i wiedza o morzu są dla nas bezcenne. Dlatego z dumą dzielimy się informacją o ważnym dla nas partnerstwie – Fundacja MARE i Uniwersytet Gdański podpisały porozumienie o współpracy na rzecz ochrony środowiska Morza Bałtyckiego – informuje Fundacja MARE.
Wiedza i doświadczenie naukowców UG będą cenne w realizacji pierwszego wspólnego projektu „Łąki podwodne”.
Walka z cukrzycą – przełomowy wynalazek naukowców UG z patentem
- Będziemy prowadzić wspólne działania na rzecz ochrony ekosystemu Morza Bałtyckiego, a zaczniemy od realizowanego przez Fundację MARE projektu „Łąki podwodne”, którego celem jest reintrodukcja na obszarze Bałtyku trawy morskiej (Zostera marina) – informuje uczelnia. - Wydział Oceanografii i Geografii UG zapewni koordynację merytoryczną projektu, w tym przeprowadzenie niezbędnych badań naukowych. Zostera marina jest gatunkiem zagrożonym, objętym w Polsce ochroną gatunkową. Ma ogromne znaczenie ekologiczne, ponieważ tworzy siedliska i żerowiska wielu organizmów morskich, od bezkręgowców po różne gatunki ryb. Łąki podwodne pochłaniają również obecne w wodzie związki biogeniczne, przyczyniając się do zmniejszenia skutków eutrofizacji.
Reintrodukcja podwodnych łąk polega na sadzeniu trawy morskiej. Odnowione łąki podwodne muszą jednak być bardziej odporne na zmiany klimatyczne.