Gdańsk uczci w czwartek pamięć rozstrzelanych przez Niemców obrońców Poczty Polskiej

Do sierpnia 1991 roku nie było wiadomo, gdzie znajdują się zwłoki obrońców Poczty Polskiej. Na zbiorowy grób 38 pocztowców przypadkowo trafili robotnicy prowadzący prace ziemne przy budowie garaży banku na Zaspie. Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz zaprasza wszystkich zainteresowanych na uroczystość upamiętniającą bohaterskich polskich pocztowców, których w 1939 roku bezprawnie rozstrzelali Niemcy. Początek obchodów - w czwartek, 5 października, o godz. 17, na Cmentarzu na Zaspie.
30.09.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Zdjęcie przedstawia trzy imienne płyty nagrobkowe w ścianie Cmentarza na Zaspie. Pod płytami widzimy ułożone kwiaty z biało-czerwonymi wstęgami oraz znicz płonący żywym płomieniem
Na Cmentarzu na Zaspie leżą tysiące polskich ofiar niemieckiego terroru czasów II wojny światowej. Groby obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku mają szczególne miejsce w pamięci mieszkańców
fot. Piotr Wittman/gdansk.pl

Gdy w sierpniu 1991 roku znaleziono szczątki obrońców, były tam także rzeczy osobiste, które do nich należały: guziki, grzebienie, okulary, spinki od mankietów, fragmenty butów. Wśród nich znalazł się dowód jednoznaczny: małżeńska obrączka Franciszka Klinkosza, ekspedienta pocztowego z panieńskimi inicjałami jego żony i datą ich ślubu.

Ekshumowane szczątki zostały ponownie pochowane na znajdującym się w pobliżu Cmentarzu - Pomniku Bohaterów „Zaspa”, który dziś dla gdańszczan jest przede wszystkim “cmentarzem pocztowców”, choć spoczywają tu także pomordowani kolejarze i celnicy z Szymankowa i działacze polscy Wolnego Miasta Gdańska zamordowani 1940 w Stutthofie.

W 1998 roku Rada Miasta Gdańska przyznała obrońcom Poczty Polskiej (łącznie 56 osobom) pośmiertnie tytuły honorowych obywateli Miasta Gdańska.

O zbrodni na Zaspie pamiętano by tylko w Gdańsku i Polsce, gdyby nie upór mieszkańca Frankfurtu nad Menem, Dietera Schenka - niemieckiego policjanta i historyka, działacza Amnesty International, który z własnej inicjatywy podjął się wyjaśnienia okoliczności, w jakich hitlerowskie sądownictwo wydało na pocztowców i zatwierdziło wyrok śmierci. 

- Odnalazł akta, przeprowadził śledztwo, drążył sumienie niemieckie i doprowadził do procesu sądowego i uniewinnienia pocztowców, co oczywiście miało już tylko znaczenie symboliczne. Doprowadził też do orzeczenia odszkodowań dla rodzin zamordowanych pocztowców - przypomniał na cmentarzu na Zaspie prezydent Paweł Adamowicz, podczas uroczystości w październiku 2018 roku.

Dieter Schenk opublikował w Niemczech książkę “Poczta Polska w Gdańsku - dzieje niemieckiego zabójstwa sądowego” (wydanie polskie 1999); przyczynił się do przeprowadzenia w 1998 przez sąd krajowy w Lubece rewizji nadzwyczajnej procesu obrońców Poczty Polskiej w Gdańsku. 

Zaspa Zaproszenie 2023
Zaproszenie na czwartkową uroczystość na Zaspie
fot. Urząd Miejski w Gdańsku

TV

Dolne Miasto rozświetla już dzielnicowa choinka