- Zasadniczym, pierwszym impulsem do zrobienia tego tekstu był etyczny skandal tzn. nieprzyjęcie przez Polskę uchodźców - tłumaczy wybór sztuki reżyser spektaklu, Maciej Gorczyński. - Szukałem tekstu, który byłby mocny, nośny i jednocześnie metaforyczny i ten wydaje mi się adekwatny. Temat uchodźców jest tutaj tematem opowieści, ale sens jest głębszy. Spektakl opowiada o procesie edukacji dzieci, czyli o tym, co robimy ich głowami wmawiając im różne rzeczy, które nie przygotowują ich do życia. Bohaterem jest chłopiec, który został zmuszony do opuszczenia swojego kraju. Przeglądamy się w nim, jak w lustrze.
Autorem sztuki jest Hanoch Levin (1943 - 1999), jeden z najciekawszych współczesnych pisarzy izraelskich. Autor 56 dramatów, programów i piosenek satyrycznych, prozy, poezji, recenzji i książek dla dzieci. Jego rodzina wyemigrowała do Izraela z Łodzi w latach 30. XX wieku. W Polsce autor jest dobrze znany, podkreśla się tu często związek Levina z naszym krajem, bo chociaż Levin urodził się w Izraelu, dorastał w społeczności polskich Żydów. Ale jego sztuki osadzone są w izraelskiej rzeczywistości. W latach 19767 do 1970 pisał głównie polityczne satyry. W Polsce najczęściej oglądamy dramaty zamieszczone w antologii „komedii domowych”, takie jak „Szyc”, „Jakobi” i „Leidental”, czy „Sprzedawcy gumek”. Levin w sztukach najczęściej mierzy się z egzystencjalnymi problemami człowieka XX-wieku. “Śniący chłopiec” opowiada o nieuchronności śmierci.
- Tekst jest uniwersalny - tłumaczy reżyser. - Metafora uchodźca jest metaforą Holokaustu. Oczywiście jest pisany przez Żyda i wystawiany w Tel Awiwie miał inny wymiar. Tu jest inaczej, choć imaginarium Levina jest zawsze z pewnym echem polskim. To zawsze jest jeden świat. Ale wątków stricte polskich i żydowskich nie poruszamy.
Jesteśmy w Teatrze Miniatura, bohaterem sztuki jest chłopiec, ale spektakl nie jest przeznaczony dla dzieci.
- Nie jest - przyznaje Maciej Gorczyński. - Choć pewien “levinolog” powiedział mi, że jak najbardziej, powinno się ją pokazywać dzieciom, bo taka była myśl Levina, żeby pewne iluzje w ich głowach przekłuwać. Ale faktycznie, to nie jest bajka dla dzieci - tu zło nie jest słabe i nie zawsze przegrywa.
To Maciej Gorczyński zaproponował dyrektorowi realizację “Śniącego chłopca”.
- Przekonał mnie pomysłem, jaki miał na tę realizację - mówi Romuald Wicza-Pokojski, dyrektor MTM. - To ważne, żeby w teatrze dla dzieci porozmawiać o dzieciach i o młodzieży z ich rodzicami czy opiekunami. To sztuka adresowana do tych wszystkich, którzy mają wpływ na czyjeś dzieciństwo i którzy pamiętają jeszcze swoje.
- To jest już drugi dramat Hanocha Levina, które wystawiam - mówi reżyser. - W pewnym sensie jest tu nawiązanie do pierwszego - “Requiem”. Wykorzystujemy maski, kolorowe tło i projekcje, ale dodajemy więcej sekwencji tańca, tekstu, pewne zabiegi z tańca plastycznego czy nawet teatru dla dzieci.
Scenografię i maski zaprojektowała Iwona Bandzarewicz, absolwentka scenografii Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Zarówno ona, jak i Maciej Gorczyński współpracowali z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, rozwijając tam swoją wrażliwość teatralną.
Maciej Gorczyński pochodzi z Trójmiasta, ukończył filozofię na Uniwersytecie Gdańskim i reżyserię w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie. Zaczynał w trójmiejskim teatrze offowym, m.in. w Teatrze Stajnia Pegaza Ewy Ignaczak. W latach 2006–2009 oraz od 2013 roku współpracował z Ośrodkiem Praktyk Teatralnych ,,Gardzienice”. Zagrał m.in w „Metamorfozach”, „Ifigenii w A...” i „Weselu” w reżyserii Włodzimierza Staniewskiego. W Gardzienicach wyreżyserował sześć spektakli, w tym trzy autorskie przedstawienia w ramach projektu ,,Gardzienice: Generator nadziei”.
Muzykę do spektaklu przygotowuje Piotr Pawlak, gitarzysta, kompozytor i producent płyt związany z trójmiejską sceną muzyczną.
Hanoch Levin, Śniący chłopiec
tłumaczenie: Agnieszka Olek, Michał Sobelman
adaptacja i reżyseria: Maciej Gorczyński
scenografia, projekcje wideo: Iwona Bandzarewicz
muzyka: Piotr Pawlak
konstrukcja instrumentów muzycznych: Piotr Pawlak, Romuald Wicza-Pokojski
aktorzy: Jakub Ehrlich, Jacek Majok, Sabina Romańczak, Jadwiga Sankowska, Piotr Srebrowski, Katarzyna Ustowska, Krystian Wieczyński.
Prapremiera: 27 kwietnia 2019, godz. 18.00.
Dla widzów dorosłych.
