Gdański Szlak Wodociągowy to projekt zainicjowany przez spółkę Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna, dzięki któremu obiekty hydrotechniczne będą udostępnione dla gdańszczan i turystów. Zabytkowe zbiorniki wody w Gdańsku mają być nie tylko sprawne techniczne, ale też tak zagospodarowane, aby stać się atrakcją turystyczną.
Na początku będziemy podziwiać trzy obiekty – dwa wycofane z eksploatacji podziemne zbiorniki wody: Zbiornik Stara Orunia z 1869 roku i Zbiornik Stary Sobieski z 1911 roku i także czynny, nowy obiekt wieżę ciśnień Zbiornik Wody Kazimierz. Projekt jest dofinansowany ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020. Wykonaniem wystaw zajmie się firma Fabryka Dekoracji Marcin Pietuch z Krakowa, która złożyła najlepszą ofertę w przetargu ogłoszonym przez miejską spółkę GIWK. Umowę na realizację wystaw, które powstaną w dwóch zbiornikach wody pitnej, podpisano 13 kwietnia 2017 roku.
Sobieski i Kazimierz, zechcesz to zobaczyć
Wystawa w Zbiorniku Wody Stary Sobieski będzie nawiązywać do naturalnych walorów i atutów zbiornika, takich jak niespotykane efekty akustyczne, specyficzna konstrukcja przypominająca podziemny labirynt. Koszt zaprojektowania i wykonania wystawy to ponad 1,5 mln zł.
- Ekspozycja ma pokazać w atrakcyjny sposób historię gdańskich wodociągów - mówi Jacek Skarbek, Prezes Zarządu GIWK. - Zgodnie z koncepcją w sercu obiektu powstanie instalacja artystyczna, przypominająca fontannę. Ważnymi elementami wystawy będą zabytki infrastruktury drewnianej: rurociągi, studnie datowane na XVII/XVIII wiek, a obok nich liczne elementy epoki „przemysłowej”. Wśród prezentowanych eksponatów będzie m.in. list w butelce, odnaleziony podczas remontu Zbiornika Stara Orunia, który aktualnie jest poddawany konserwacji i odczytowi.
Z kolei nowy Zbiornik Wody Kazimierz na Wyspie Sobieszewskiej zyska kolejną wystawę - tym razem na poziomie tarasu widokowego, która będzie opowieścią o jego historii tego i walorach przyrodniczych okolicy. Projekt wystawy przewiduje m.in. aplikację poświęconą procesowi kształtowania się Wyspy Sobieszewskiej i interaktywną mapę świata prezentującą trasy migracji ptaków, które odwiedzają rezerwaty Ptasi Raj i Mewią Łachę. Jej koszt to ponad 600 tys. zł.
Nietoperze, ścieżki spacerowe i punkty widokowe
- Udostępnienie tak wyjątkowych obiektów hydrotechnicznych to dla nas bardzo ważne przedsięwzięcie - dodaje Piotr Grzelak, zastępca prezydenta Gdańska. - Gdańsk wielokrotnie udowadniał, że jest miastem nowoczesnym, a w rozwoju techniki niejednokrotnie wyprzedzał swoją epokę. Dowodem tego jest między innymi wielki projekt wodno-ściekowy przeprowadzony przez Leopolda von Wintera w XIX wieku. Renowacja i udostępnianie zabytków hydrotechnicznych turystom i gdańszczanom jest elementem dbania o tradycję i historię oraz ważnym działaniem edukacyjnym.
Do dodatkowych atrakcji zbiorników można zaliczyć znajdujące się w zbiorniku oruńskim jedno z największych i najbardziej wartościowych przyrodniczo siedlisk nietoperzy w Polsce północnej. Dlatego zwiedzanie wnętrza zbiornika będzie możliwe poza okresem hibernacji nietoperzy. Z kolei w Zbiorniku Stary Sobieski przewidziana jest całoroczna wystawa związana z historią gdańskich wodociągów. Przy każdym z obiektów zostaną zagospodarowane ścieżki spacerowe i punkty widokowe – te zadania sfinansuje Gmina Miasta Gdańsk. Całkowite koszty projektu to ponad 8,7 mln zł