Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań teoretycznie odbywa się raz na 10 lat. Praktycznie, w latach 1921 - 2011 przeprowadzono w Polsce dziesięć spisów powszechnych, włączając w tę statystykę rok 1946, kiedy to przeprowadzono Powszechny Sumaryczny Spis Ludności, obejmujący ruchy migracyjne ludności cywilnej i bilans strat po II wojnie światowej. Spis, który aktualnie jest prowadzony, rozpoczął się 1 kwietnia br.
Po co nam spis powszechny?
Spis powszechny ma za zadanie przedstawić odpowiedzi na pytania, ilu nas jest, kim jesteśmy i jak żyjemy. Dlatego w każdej dekadzie każdy Polak ma obowiązek przekazania określonych informacji Głównemu Urzędowi Statystycznemu. Zebrane w ten sposób informacje są później wykorzystywane do opracowania strategii i programów rozwojowych dla kraju, regionów i gmin. By dane te były wiarygodne, uczestnictwo w spisach powszechnych i prawdziwość podanych w nich informacji, są bardzo ważne.
Udział w spisie jest obowiązkowy
Podstawą prawną przeprowadzenia spisu jest ustawa o narodowym spisie powszechnym ludności i mieszkań w 2021 roku, która nakazuje każdemu obywatelowi wzięcie udziału w Spisie Powszechnym. Za niewywiązanie się z tego obowiązku grozi kara grzywny w wysokości nawet 5 tysięcy złotych. Warto pamiętać, że osoby pełnoletnie powinny dokonać samospisu internetowego. Jeśli jesteśmy rodzicami lub opiekunami prawnymi osób małoletnich, ich dane także powinny znaleźć się w wypełnionym przez nas formularzu.
Podstawową formą jest samospis w formule online. Można go dokonać bezpiecznie, bez wychodzenia z domu, za pośrednictwem aplikacji internetowej dostępnej na stronie spis.gov.pl.
Dostępne są formularze w j. polskim, angielskim, ukraińskim i rosyjskim.
Co zrobić w sytuacji braku dostępu do Internetu?
Spisu można dokonać w każdym urzędzie statystycznym lub urzędzie miasta i gminy, gdzie przygotowano specjalne miejsca spisowe. Można też spisać się telefonicznie, dzwoniąc na infolinię: 22 279 99 99.
W Urzędzie Miejskim przy ul. Nowe Ogrody 8/12 możliwy jest bezpłatny dostęp do stanowiska komputerowego do przeprowadzenia samospisu internetowego.
Aby skorzystać z tej pomocy, wystarczy zarezerwować wizytę pod całodobowym numerem telefonu: 58 52 44 500 lub skorzystać z elektronicznej rezerwacji wizyty w Urzędzie Miejskim w Gdańsku.
Na miejscu będą dostępni również pracownicy komunikujący się językiem migowym, aby pomóc w dokonaniu spisu osobom niesłyszącym.
W Urzędzie Statystycznym w Gdańsku przy ul. Danusi 4 uruchomiono stanowisko do samospisu. Rezerwowanie wizyty telefoniczne: nr telefonu (58) 76 83 210, w godzinach urzędowania poniedziałek-piątek 7.00-15.00.
Osoby, które nie dokonały spisu samodzielnie, mogą spodziewać się kontaktu od rachmistrza spisowego. Z uwagi na epidemię wywiady bezpośrednie nie będą realizowane do odwołania. Rachmistrzowie telefoniczni rozpoczęli pracę 4 maja br.
Zgodnie z ustawą, nie można odmówić przekazania danych rachmistrzowi.
Kiedyś i dziś
Główny Urząd Statystyczny przygotował prezentację, zawierającą m.in. archiwalne zdjęcia i nagrania. Można dzięki nim zobaczyć, jak kilkadziesiąt lat temu przeprowadzano spisy powszechne, a także porównać zmieniające się na przestrzeni lat dane, dotyczące województwa pomorskiego.
Jedna z plansz prezentacji dotyczy np. liczby ludności w woj. pomorskim w roku 1921. Wynika z niej, że nasze województwo zamieszkiwane było wtedy przez 935 643 osoby, z czego 52 proc. stanowiły kobiety, 48 proc. mężczyźni. Dane te zestawiono z rokiem 2019, gdzie widać porównywalny do 1921 roku podział odnośnie płci - 51, 3 proc. kobiety, 48,7 proc. mężczyźni, jednak odnotowano znaczny wzrost ludności zamieszkującej ten obszar - przybyło ponad 1, 4 mln mieszkańców (łącznie było ich 2 343 928).
Inna z plansz wskazuje na porównanie stanu cywilnego ludności z woj. pomorskiego z lat 1921 i 2011. W danych wynika m.in, że na początku drugiej dekady XXI wieku przybyło nam owdowiałych osób (1921 - 4,9 %, 2011 - 7,0%), a także rozwodników i par żyjących w separacji (1921 - 0, 1%, 2011 - 4,3%). Ciekawostką może być też informacja, że w 1921 roku 62,1% mieszkańców woj. pomorskiego była stanu wolnego, natomiast w 2011 roku mowa o 39,7 %.
ZOBACZ PREZENTACJĘ DOTYCZĄCĄ SPISÓW POWSZECHNYCH, KTÓRĄ PRZYGOTOWAŁ GUS