Józef Piłsudski urodził się 153 lata temu, 5 grudnia 1867 roku, kilkadziesiąt kilometrów na północny-wschód od Wilna, w powiecie Święciany we wsi Zułowo. w patriotycznej rodzinie. Ojcem był Józef Wincenty Piłsudski, matką Maria z Billewiczów. Józef Wincenty był podczas powstania w 1863 roku komisarzem Rządu Narodowego na powiat rosieński. Matka pochodziła ze znanego rodu szlacheckiego herbu Mogiła. Rodzice pobrali się przed samym powstaniem. Józef Klemens Piłsudski był czwartym w kolejności dzieckiem.
85 lat temu zmarł Józef Piłsudski. Dlaczego Gdańsk czci pamięć marszałka?
W 1877 roku Józef, wraz z bratem Bronisławem, rozpoczął naukę w I Gimnazjum wileńskim, gdzie obaj bracia wraz z kolegami założyli kółko o nazwie Spójnia. Kółko zajmowała się sprowadzaniem z Warszawy polskich książek. We wrześniu 1884 zmarła ciężko chora Maria Piłsudska, a rok Później Józef zdał maturę. Jesienią rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie Charkowskim. Już wtedy rozpoczął konspiracyjną działalność w niepodległościowych organizacjach studenckich. Związał się z socjalistyczno - rewolucyjnym ruchem "Narodnaja Wola". Za udział w studenckich rozruchach po roku nauki został wydalony z uczelni.
22 marca 1887 roku za zaangażowanie w działalność wileńskich socjalistów Piłsudski został aresztowany. Następnie pod zarzutem udziału w spisku zmierzającym do obalenia cara Aleksandra II został zesłany na Syberię, do Kiryńska a potem do Tunki.
Józef Piłsudski niemal do ostatnich dni swojego życia ukrywał nieuleczalną chorobę - raka wątroby. Zmarł 12 maja 1935 roku w Warszawie. Podczas pogrzebu naród oddał hołd zmarłemu Marszałkowi. Ciało zostało pochowane w krypcie św. Leonarda w Katedrze na Wawelu. Serce spoczęło, zgodnie z testamentem w grobie matki w Wilnie na cmentarzu "na Rossie". W 1937 roku na polecenie metropolity krakowskiego arcybiskupa Adama Sapiehy trumna ze szczątkami Marszałka została przeniesiona do krypty pod wieżą Srebrnych Dzwonów.
Piłsudski był pierwszym polskim marszałkiemi (1920 rok), dwukrotnym premierem Polski (lata 1926-1928 i 1930). Żołnierz, polityk, polski działacz społeczny i niepodległościowy. Był twórcą Organizacji Bojowej PPS, Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 11 listopada 1918 roku był naczelnym wodzem Armii Polskiej. W młodości, w czasach konspiracji był znany pod pseudonimami Wiktor i Mieczysław. Za czasów Legionów Polskich nazywano Józefa Piłsudskiego: Komendantem, Marszałkiem, Dziadkiem oraz Ziukiem. (źródło www. pilsudczycy-gda.pl)
Gdańsk odegrał w biografii późniejszego marszałka odrodzonej Polski epizodyczną, ale ważną rolę. Latem 1917 r. Piłsudski został aresztowany i wraz z jednym z najbliższych współpracowników, Kazimierzem Sosnkowskim i osadzony przez niemieckie władze w gdańskim więzieniu na Kurkowej. Był to skutek tzw. kryzysu przysięgowego. gdy marszałek zakazał legionistom składania przysięgi na wierność Niemcom Piłsudskiego trzymano w Gdańsku przez tydzień, po czym przetransportowano do więzienia w Magdeburgu - skąd w listopadzie 1918 r. wrócił w glorii chwały do Warszawy.
To przede wszystkim z Piłsudskim - jako twórcą Legionów Polskich - kojarzone jest odzyskanie niepodległości w 1918 r. i zwycięstwo w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.
Marszałek Józef Piłsudski został patronem dwóch szkół w Gdańsku
Postać Marszałka była otaczana kultem w licznych polskich rodzinach, szczególnie w Wilnie i na Wileńszczyźnie, skąd pochodził. Po II wojnie światowej Sowieci wysiedlili z Kresów tysiące osób, wiele z nich zamieszkało w Gdańsku. W gdańskich domach do dziś można spotkać portret Piłsudskiego.
Wielkim miłośnikiem Józefa Piłsudskiego był Paweł Adamowicz, co wiązało się z wileńskimi korzeniami rodziny prezydenta Gdańska. W 2006 r. pamięć Marszałka uczczono odsłonięciem pomnika na Strzyży, w parku u zbiegu al. Grunwaldzkiej i Wojska Polskiego. Inicjatywa budowy wyszła od społecznego komitetu, pomysł zaakceptowała Rada Miasta.
Jak Alojzy Rapior ratował Józefa Piłsudskiego
Pomnik Marszałka 11 listopada 2006 roku uroczyście odsłonił ostatni Prezydent Polski na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski. Autorem pomnika jest rzeźbiarz Tomasz Radziewicz. Wysokość rzeźby odlana w brązie ma wysokość ok. 380 cm i orientacyjną wagę ok. 1200 kg. Marszałek był więziony przez tydzień w 1917 roku w areszcie na ul. Kurkowej, który istnieje do dzisiaj. Był przetrzymywany przez tydzień, tak krótko, gdyż Niemcy uwierzyli w pogłoski, że Polacy w całym kraju organizują się zbrojnie, by odbić przyszłego naczelnika. Plac na którym stoi pomnik nazywany jest Placem Piłsudskiego.
Dnia 11 listopada 2009 r. z inicjatywy stowarzyszenia "Nasz Gdańsk", odsłonięto na murach Aresztu Śledczego w Gdańsku, przy bramie od strony ul. 3 - go Maja tablicę pamięci marszałka Józefa Piłsudskiego i generała Kazimierza Sosnkowskiego. Obaj wielcy Polacy byli specjalnymi więźniami w gdańskim więzieniu w dniach 23-29 lipca 1917 r. Cela w której przebywał zachowała się do dziś, ze względów bezpieczeństwa nie można jej zwiedzać, gdyż znajduje się na terenie oddziału specjalnego gdańskiego aresztu.
W sobotę, 5 grudnia 2020. zastępca prezydent Gdańska ds przedsiębiorczości i ochrony klimatu Piotr Borawski, przedstawiciele gdańskich piłsudczyków, żołnierze i harcerze złożyli kwiaty pod pomnikiem Józefa Piłsudskiego w Gdańsku w 153. rocznicę urodzin Marszałka.
ZOBACZ WIĘCEJ ZDJĘĆ
