Książkomat to intuicyjne urządzenie działające na podobnej zasadzie, co popularny paczkomat. Wystarczy złożyć zamówienie na książkę (czy audiobook) w bibliotece i w dowolnym, wygodnym dla siebie czasie, odebrać egzemplarz ze skrytki. Schowek otwiera się automatycznie po przyłożeniu Metropolitarnej Karty do Kultury. Książkę możemy również zwrócić w ten sam sposób. W Gdańsku zamontowano cztery takie urządzenia.
- Ich usytuowanie w bliskim sąsiedztwie bibliotek jest uzupełnieniem kulturalnej infrastruktury - mówi Jarosław Zalesiński, dyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku. - To wyjście naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom współczesnych czytelników. Skoro z paczkomatów korzystają już całe rodziny, wierzymy, że książkomaty staną się bliskie także dzieciom i młodzieży, które szybko oswajają się z nowymi technologiami i w locie łapią współczesne trendy.
W czasie pandemii książkomaty są doskonałym rozwiązaniem dla osób, które w obawie o zdrowie unikają zatłoczonych pomieszczeń. To także wygodna opcja dla zapracowanych, którym brakuje czasu i które mają kłopot, by zdążyć do stacjonarnej wypożyczalni w godzinach jej otwarcia.
Dostępne całą dobę urządzenia znajdują się: przy ulicy Azaliowej 8 (Biblioteka Kokoszki), Dragana 26 (Biblioteka Chełm), Gospody 3b (Biblioteka Żabianka) oraz Wyrobka 5a (Biblioteka Morenowa).
- To była kwestia czasu, żeby skorzystać ze znanych już sposobów dostarczania paczek - mówi Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego. - Cieszę się, że dyrektor WiMBP poszedł z duchem czasu. Mam nadzieję, że taka forma oraz możliwość dowozu książek do mieszkań osób z niepełnosprawnościami, seniorów oraz tych, którzy z innych powodów nie są w stanie dotrzeć do biblioteki, pozwolą na rozwój czytelnictwa.
Biblioteka Chełm
Filia na Chełmie powstała w 1958 roku jako 19 placówka w sieci miejskiej i taki też otrzymała numer identyfikacyjny - filia nr 19. W nowym lokalu działa od 1991 roku. Zmianę warunków wymusiły zwiększone potrzeby czytelnicze mieszkańców. Z małej filii z jednoosobową obsadą, placówka przekształciła się w dużą bibliotekę, która w 1996 roku uzyskała status dzielnicowej. Przez ten czas jej powierzchnia zwiększyła się dziesięciokrotnie – z 45 do 457 metrów kwadratowych.
- Chełm to największa dzielnica Gdańska - tłumaczy Piotr Borawski, zastępca prezydent Gdańska ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu. - Zależy nam na tym, aby mieszkańcy mieli stały dostęp do kultury w miejscu zamieszkania. Dziś, w wyremontowanym obiekcie możemy pokazać, jak chcemy, aby nasze lokalne biblioteki wyglądały i w jaki sposób mogą pełnić funkcję dzielnicowych centrów kultury. Nie chcemy poprzestawać na tych czterech książkomatach. Kolejne będą pojawiać się przy pozostałych filiach.
W 2012 roku filia została całkowicie skomputeryzowana. W 2019 roku otrzymała nazwę Biblioteka Chełm. Zadecydowali o tym sami czytelnicy, biorąc udział w konkursie. W 2020 roku czytelnię biblioteki przekształcono w nowoczesną salę warsztatową przystosowaną do różnych aktywności kulturalnych. W 2021 roku wyremontowano hol biblioteki, utworzono strefę wypoczynkową dla czytelników, powstała też Galeria im. Macieja Kosycarza, gdzie prezentowane są wystawy lokalnych fotoreporterów. Pierwsza z nich dotyczy wydarzeń w strefie przygranicznej, a autorami zdjęć są Martyna Niecko, Piotr Hukało i Rafał Wojczal.