Chcąc wyjaśnić pojawiające się w przestrzeni publicznej sprzeczne informacje na temat odpowiedzi na wniosek złożony przez Zieloną Falę Trójmiasto, przedstawiamy przepisy i zasady, którymi kierował się samorząd.
Wniosek dotyczy przeprowadzenia konsultacji dla obszaru objętego miejscowym planem zagospodarowania. Wnioskodawca powołał się na uchwałę Rady Miasta Gdańska, która nie może być podstawą do podjęcia decyzji o konsultacjach. Gdyż rolę nadrzędną w tym przypadku pełni ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Do czego zobowiązuje Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym?
Zgodnie z nią prezydent miasta musi skonsultować projektu planu miejscowego. Konsultacje te mają formę: wyłożenia projektu planu do publicznego wglądu, przeprowadzenia dyskusji publicznej nad przyjętymi w projekcie rozwiązaniami oraz umożliwienie składania uwag w wyznaczonym terminie oraz rozpatrzenie tych uwag.
Sporządzając projekt planu dla Brzeźna, rejon al. Hallera i ul. Jantarowej II – a więc zagospodarowania terenu ujętego we wniosku o konsultacje, prezydent zrealizował w pełni procedurę określoną w art. 17 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w tym wszystkie dyspozycje dotyczące udziału w niej mieszkańców.
Miasto otwarte na dialog
Wnioskodawca otrzymał pismo, w którym prezydent zarówno wytłumaczył cały proces uchwalania planu dla Brzeźna, jak również zaproponował konkretne rozwiązania.
Ze względu na zaangażowanie społeczne oraz fakt, że obszar, o którym mowa, stanowi niewątpliwie cenny dla mieszkańców teren, prezydent deklaruje podjęcie konsultacji w zakresie proponowanego sposobu zagospodarowania leżących w tym obszarze działek gminnych w jednej z analizowanych formuł, w tym m.in. poprzez lokalny panel obywatelski, warsztaty przestrzenne lub badanie opinii publicznej. Będzie to możliwe po tym, jak finał znajdzie deklaracja wojewody pomorskiego o złożeniu skargi do sądu administracyjnego oraz umożliwi to sytuacja pandemiczna.
Dlaczego pismo z odpowiedzią, a nie decyzja administracyjna?
Wniosek o konsultacje społeczne zagospodarowania terenu na Brzeźnie został złożony w trybie uchwały Rady Miasta Gdańska o konsultacjach społecznych z mieszkańcami Gdańska. Dlatego też odmowa przeprowadzenia konsultacji wymaga pisemnego uzasadnienia w ciągu 21 dni do wnioskodawcy. Tak też się stało w tym przypadku. Do wnioskodawcy trafiło pismo z odpowiedzią, którego pełną treść można przeczytać poniżej.
Nie ma możliwości, aby w zastosowanym trybie złożenia wniosku wydano decyzję administracyjną. Gdyż decyzje takie wydaje się wyłącznie wtedy gdy odpowiednie przepisy prawa uprawniają i zobowiązująca urząd do wydania takiego aktu. Decyzja administracyjna musi jednoznacznie wskazywać podstawę prawną w powszechnie obowiązujących przepisach prawa administracyjnego, podatkowego lub finansowego. Oznacza to, że może ona być wydana wyłącznie na podstawie ustawy, dekretu lub aktu wykonawczego wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego.
Pełna treść pisma, które zostało przesłane do wnioskodawcy:
Szanowny Panie
O przeprowadzenie konsultacji społecznych w sprawie planów zagospodarowania i zabudowy części pasa nadmorskiego w Brzeźnie – postulował Pan we wniosku z 26 marca 2021 r. Mowa o opracowywanym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego 0315 „Brzeźno rejon alei Hallera i ulicy Jantarowej II”.
Rozstrzygnięcia prawne nie przewidują takiej możliwości. Dlaczego?
Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji społecznych z mieszkańcami miasta Gdańska – patrz § 3 ust. 5 Uchwały nr XVI/494/15 Rady Miasta Gdańska z 26 listopada 2015 r. – stosuje się wobec konsultacji, dla których tryb ich przeprowadzenia nie został określony odrębnymi przepisami. Złożony przez Pana wniosek dotyczy zaś przeprowadzenia konsultacji obszaru objętego miejscowym planem zagospodarowania, co do którego tryb przeprowadzania konsultacji określony został w ustawie z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Tym samym wskazana we wniosku uchwała nie może mieć zastosowania w tej sprawie, gdyż ustawa jest aktem wyższej rangi.
Podstawę do podjęcia uchwały przez Radę Miasta Gdańska stanowił art. 5a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, nie może on mieć zastosowania dla działań podejmowanych w ramach realizowanej procedury planistycznej, która została określona przepisami odrębnego aktu prawnego, tj. przepisami ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Samorządy już mierzyły się z tą kwestią – proszę zapoznać się z rozstrzygnięciem nadzorczym NR WN-II.4131.1.15.2020 wojewody małopolskiego z 23 grudnia 2020 r., które dotyczyło uchwały Rady Miasta Krakowa wzywającej prezydenta miasta Krakowa do przeprowadzenia konsultacji społecznych w zakresie miejscowego planu. W rozstrzygnięciu czytamy: „Rada Miasta Krakowa, podejmując uchwałę w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych dotyczących projektu tego planu, w sposób rażący naruszyła obowiązujący porządek prawny regulujący tryb sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego”.
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zobowiązuje prezydenta miasta do skonsultowania projektu planu miejscowego. Wymóg ten realizowany jest poprzez wyłożenie projektu planu do publicznego wglądu, przeprowadzenie dyskusji publicznej nad przyjętymi w projekcie rozwiązaniami, umożliwienie składania uwag w wyznaczonym terminie oraz rozpatrzenie tych uwag.
Sporządzając projekt planu dla Brzeźna, rejon al. Hallera i ul. Jantarowej II, prezydent miasta Gdańska zrealizował w pełni procedurę określoną w art. 17 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w tym wszystkie dyspozycje dotyczące udziału w niej mieszkańców. Projekt planu miejscowego został dwukrotnie wyłożony do publicznego wglądu i przeprowadzono dyskusje publiczne nad rozwiązaniami w nim przyjętymi. W konsekwencji prezydent Gdańska rozpatrzył uwagi złożone do projektu planu, przychylając się do 22 z nich, wniesionych po pierwszym wyłożeniu projektu planu do publicznego wglądu w styczniu 2020 roku. Wprowadzono zmiany, które doprowadziły do powiększenia terenów parkowych o ponad 1 ha, zmniejszenia wysokości budynków gastronomicznych w sąsiedztwie ciągu pieszo-rowerowego i obiektów usługowych przy al. Hallera. Zrezygnowano z realizacji parkingu kubaturowego, dopuszczając jedynie parking terenowy, oraz nałożono wymóg realizacji parkingu rowerowego.
Rada Miasta Gdańska podjęła uchwałę w sprawie uchwalenia planu miejscowego wraz z rozstrzygnięciem uwag. Uchwała została przekazana wojewodzie pomorskiemu w celu publikacji jej w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego, a także oceny zgodności z prawem. Tym samym zrealizowany został tryb sporządzenia planu miejscowego określony w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Z powodu przywołanych wyżej argumentów przychylenie się do konsultacji w zaproponowanym przez Pana trybie nie jest możliwe. Jednak ze względu na zaangażowanie społeczne oraz fakt, że obszar, o którym mowa, stanowi niewątpliwie cenny dla mieszkańców teren, deklarujemy podjęcie konsultacji w zakresie proponowanego sposobu zagospodarowania leżących w tym obszarze działek gminnych w jednej z analizowanych formuł, w tym m.in. poprzez lokalny panel obywatelski, warsztaty przestrzenne lub badanie opinii publicznej. Będzie to możliwe po tym, jak finał znajdzie deklaracja wojewody pomorskiego o złożeniu skargi do sądu administracyjnego oraz umożliwi to sytuacja pandemiczna.
Łączę wyrazy szacunku w nadziei, że wspólnie z mieszkańcami wypracujemy dla Brzeźna i Gdańska najlepsze rozwiązanie
Piotr Grzelak
