Intel Technology Poland w służbie retencji
Centrum Badawczo - Rozwojowe Intela w Gdańsku kojarzy się przede wszystkim z rozwijaniem i testowaniem technologii IT. Jednak ostatnie inwestycje informatycznego giganta na gdańskim kampusie to nie tylko kolejne laboratoria w oddanym do użytku we wrześniu ubiegłego roku najnowszym budynku IGK6.
Firma zainwestowała równolegle w zagospodarowanie na miejscu wody deszczowej z całego obszaru centrum (z dachów i parkingów) i wykorzystuje ją nie tylko do podlewania terenów zielonych - w najnowszym biurowcu deszczówką nawadniane są roślinne ściany wewnętrzne, służy też do spłukiwania toalet.
Jak wygląda nowy kampus Intela? Pełen nowinek technicznych i miejsc do odpoczynku
Jak zbierać deszczówkę z dachu?
Przyjrzyjmy się najpierw, w jaki sposób działa wyłapywanie i dystrybucja wody deszczowej we wspomnianym budynku IGK 6. Na całej powierzchni dachu obiektu rozsiane są wpusty, które wyłapują wodę w trakcie deszczu. Odbiór deszczówki nawet przy bardzo dużym natężeniu opadów odbywa się sprawnie dzięki zastosowaniu podciśnieniowego systemu odwodnienia dachów Geberit Pluvia.
Woda spływa rurami do dwóch połączonych przelewami zbiorników o łącznej pojemności 280 m sześc. umieszczonych na poziomie -1 budynku. Kiedy zbiorniki są już pełne, system odbioru wody wyłącza się automatycznie, a jej nadmiar kierowany jest na zewnątrz (co dalej dzieje się z tą wodą? O tym w dalszej części tekstu).
System odbioru deszczówki jest podwójnie zabezpieczony przed przekroczeniem swojej “mocy odbiorczej”. We wnętrzu obu zbiorników umieszczono pompy awaryjne, które w razie potrzeby odpompowują i odprowadzają nadmiar wody na zewnątrz.
Zmagazynowana woda, zanim zostanie wykorzystana wewnątrz budynku, przechodzi przez zestaw naturalnych filtrów żwirowych zainstalowanych na dnie zbiorników. Filtry wyłapują zanieczyszczenia nieorganiczne i zapewniają rozkład składników organicznych.
Każdy zbiornik ma swoją centralę deszczową
Deszczówka z pierwszego zbiornika służy do nawadniania wewnętrznych ścian zielonych oraz zieleni zewnętrznej na południowym tarasie biurowca. Zawartość drugiego rezerwuaru używana jest do spłukiwania toalet. A jeśli woda zebrana w trakcie ulewy się skończy, jej “zadania” przejmuje kranówka.
Odbiorem i dystrybucją wody opadowej sterują centrale deszczowe - po jednej na zbiornik. Z centralami sprzężone są pompy zatapialne umieszczone wewnątrz zbiorników, które zapewniają dystrybucję wody do wewnętrznych instalacji budynku.
Intel wciąż rośnie w siłę w Gdańsku. Jaka będzie przyszłość polskiego oddziału giganta?
Ściany zieleni i toalety
Opisany system odbioru deszczówki, który zaprojektowała i zbudowała spółka Green Water Solutions dla biurowca IGK 6, jako jedyny na kampusie umożliwia wykorzystanie zmagazynowanej wody do podlewania roślin w środku gmachu i do spłukiwania toalet.
Żeby wyobrazić sobie, jakie jest zapotrzebowanie budynku na wodę, warto wiedzieć, że pracuje w nim obecnie 900 osób, a docelowo będzie ich 1,5 tysiąca. Na każdym piętrze IGK (od parteru po poziom 3) “rosną” wewnętrzne zielone ściany, każda z nich to setki roślin uprawianych w specjalnych donicach. Największa z nich ma wysokość 3 m i długość 17 m ulokowana została na parterze, w strefie stołówki. Na każdym z pozostałych pięter urządzono po trzy mniejsze ściany zielone (każda ma długości 5 m, wysokości 3 m).
W toaletach IGK 6 zainstalowano 87 misek ustępowych i 54 pisuary. Wspomniane już centrale deszczowe, zawiadujące dystrybucją wody są bardzo czułe na nawet najdrobniejszy spadek ciśnienia w instalacji, spowodowany np. przez rozregulowaną spłuczkę. Następuje wówczas awaryjne wyłączenie systemu, o czym zawiadamiana jest administracja obiektu. Po usunięciu przecieku, wszystko wraca do normy.
Gdy parking staje się zlewnią z ogrodami deszczowymi
Drugi, niezależny system sprawia, że Intel jest w stanie na miejscu zagospodarować deszczówkę, która spadnie na obszarze całego centrum R&D, wykorzystując ją do podlewania swoich ponad 17 tys. mkw. terenów zielonych. Ewentualny nadmiar opadu odprowadzany jest poprzez ogrody deszczowe do zewnętrznego zbiornika retencyjnego.
System odbioru wody obejmuje wszystkie tereny utwardzone i wszystkie dachy na obszarze gdańskiej siedziby Intela. Deszczówka kierowana jest w stronę parkingu przy wspomnianym już najnowszym budynku IGK 6, który (dzięki odpowiedniemu ukształtowaniu) w czasie deszczu zamienia się w wielką zlewnię.
Spływająca woda zasila cztery podziemne zbiorniki retencyjne umieszczone pod parkingiem o łącznej pojemności ponad 1 tys. m sześc. Nadmiar cieczy odprowadzany jest do urządzonych po obu stronach parkingu tarasowych ogrodów deszczowych, w których woda przesącza się stopniowo w głąb gleby. Częściowo też odparowuje, a częściowo przechwytują ją rośliny wodolubne zasadzone w ogrodach. Nadmiar deszczówki spływa kaskadowo na kolejne tarasy ogrodów, a w końcu - do wspomnianego zbiornika retencyjnego na krańcu kampusu.
Zebrana deszczówka prosto do korzeni
A jak wygląda podlewanie? Woda ze zbiorników pobierana jest przez pompownie wyposażone w pompy zatapialne i rozprowadzana przy użyciu tzw. linii kroplujących, które bezpośrednio nawadniają strefy korzeniowe roślin oraz poprzez system zraszaczy.
Linie i zraszacze podzielone są na sekcje, które uruchamiane są po kolei, zgodnie z ustalonym harmonogramem. Podlewanie odbywa się zawsze w nocy. Wtedy parowanie jest mniejsze niż w dzień i dzięki temu zużycie wody jest mniejsze. Oczywiście - nawadnianie nie włączy się w przypadku wystarczająco obfitych opadów.
Po co retencjonuje się wodę deszczową?
- Wszystkie te rozwiązania służą poprawie mikroklimatu oraz zwiększeniu bioróżnorodności w naszym centrum R&D - mówi Irina Ledyaeva, kierowniczka ds. korporacyjnych Intel Technology Poland. - Projekt systemu zagospodarowania wody deszczowej poprzedzony był analizą dostępności wody opadowej i możliwości jej wykorzystania do nawadniania terenu. Projektanci korzystali ze szczegółowych danych opadowych dla rejonu centrum R&D z okresu od 1975 roku. W oparciu o nie ustalona została wysokość maksymalnych opadów w jednostce czasu. W obliczeniach zdolności retencyjnej kierowaliśmy się również wytycznymi Gdańskich Wód.
Jak dodaje Irina Ledyaeva, wielkość zbiorników i powierzchnię ogrodów deszczowych ustalono na podstawie danych pozyskanych z IMGW dotyczących ewapotranspiracji (jest to proces odprowadzania pary wodnej do atmosfery wskutek parowania roślin, zbiorników wodnych i gleby - za słownikiem języka polskiego PWN). Dzięki temu precyzyjnie określono zapotrzebowanie na wodę w poszczególnych miesiącach sezonu wegetacyjnego.
W oparciu o kombinację danych opadowych i ewapotranspiracji ustalone zostały wielkości zbiorników na deszczówkę oraz powierzchnie ogrodów deszczowych.
Ile można zaoszczędzić na wykorzystaniu wody deszczowej?
Obydwa systemy odbioru i wykorzystania wody deszczowej zostały uruchomione w czerwcu 2023 roku. Zakłada się, że roczne oszczędności wody wyniosą ok 5,3 mln litrów - w sumie dla terenów zewnętrznych i systemu wykorzystania deszczówki w biurowcu IGK 6.
- Intel zdaje sobie sprawę, że woda to wspólny zasób naturalny mający kluczowe znaczenie dla społeczności, w których działamy. Już kilka lat temu opracowaliśmy swoją strategię dotyczącą wody, zgodnie z celami Organizacji Narodów Zjednoczonych w zakresie zrównoważonego rozwoju - tłumaczy Irina Ledyaeva. - Dążymy do tego, aby zarządzanie zasobami wodnymi było jak najbardziej efektywne i by Intel stał się liderem w zakresie korporacyjnej gospodarki wodnej. Celem strategii jest osiągnięcie „net positive water use”, czyli przywracania do środowiska większej ilości wody, niż się zużyło.
