“Gdzie jest dziecię?”. Posłuchaj nowej kolędy od ECS, na dobre święta Bożego Narodzenia

Ilustracje do kolędy wykonała Natalia Uryniuk, do współpracy zaprosiła animatorkę 2d, absolwentkę grafiki projektowej na ASP w Gdańsku - Ewę Najdę

fot. mat. ECS

Obrazy Olgi Boznańskiej po raz pierwszy w Gdańsku. Wystawa do 16 maja

„Gdzie jest Dziecię?” to już czwarta kolęda w kolekcji Europejskiego Centrum Solidarności, ale nowa gdańska tradycja. Utwory, które powstają z inspiracji ECS, mają premiery online tradycyjnie przed Wigilią, a pierwsze publiczne wykonanie odbywa się podczas wspólnego kolędowania w ogrodzie zimowym ECS, w pierwszą sobotę stycznia. Warto zauważyć, że twórcami zawsze są lokalni artyści, a w tekście lub animacji znajdują się nawiązania do naszego miasta.

Posłuchaj kolędy ECS 2023

Monika Milewska napisała tekst, a Emil Miszk - muzykę

Jednym z tropów tematycznych dla najnowszego utworu są Trzej Królowie, bo jubileuszowe, dziesiąte kolędowanie odbędzie się – pierwszy raz w historii tego projektu – w święto Trzech Króli. Duet twórczy stworzyli Monika Milewska (tekst) i Emil Miszk (muzyka).

Monika Milewska to eseistka, poetka, dramatopisarka i bajkopisarka, z wykształcenia historyczka. Doktoryzowała się na Uniwersytecie Warszawskim, pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Antropologii Uniwersytetu Gdańskiego. Jej twórczość była wielokrotnie honorowana. Szczególnie warte polecenia są dwie książki nagrodzone Pomorską Nagrodą Literacką „Wiatr od morza” – „Latawiec z betonu” i „Ślepa kuchnia. Jedzenie i ideologia w PRL”.

Pomorska Nagroda Literacka przyznana. Wśród laureatów Monika Milewska i Janusz Dargacz

Emil Miszk jest trębaczem i kompozytorem, zdobywcą nagrody FRYDERYK 2019 w kategorii Jazzowy Debiut Roku, propagatorem sztuki improwizacji. Mówi o sobie, że jest miłośnikiem szerokiej perspektywy i długiego dystansu. W poprzednich latach uczestniczył już
w kolędowaniu w ECS, m.in. w edycji pandemicznej, która odbyła się pod gołym niebem, a jego trąbka zabrzmiała wówczas z towarzyszeniem mobilnego carillonu.

Zuzanna Dolega, Emil Miszk i Ada Zielińska - młodzi, utalentowani artyści z nagrodami

Trzej Królowie - tekst kolędy

Tekstu kolędy Monika Milewska nigdy wcześniej nie pisała.

– Rok temu zadzwonił telefon. Wyjeżdżałam właśnie do Domu Pracy Twórczej w Radziejowicach z zamiarem parodniowego odpoczynku – opowiada autorka.

Po tygodniu już nadszedł od niej e-mail: „[…] miło mi poinformować, że tekst kolędy już mamy”.

Monika Milewska rozpoczęła pisanie nie sprawdzając, kto będzie komponował muzykę. Po fakcie odkryła, że to Emil Miszk, który gra na trąbce.

- Na trąbce? To niemożliwe! Trąba była jedynym instrumentem, którego nazwa pada w moim tekście. Trzej Królowie rzeczywiście stali się spoiwem tekstu. Ponieśli przez pustkowie wszystkie kolejne zwrotki, z których każda mogłaby być zaczątkiem innego utworu – mówi Monika Milewska.

Dla Emila Miszka to również pierwsza kolęda w dorobku twórczym i, jak podkreśla, ogromne wyróżnienie, gdyż nieczęsto ma okazję komponować na zamówienie.

Kometa - o muzyce

– Od początku przyświecał mi jeden cel, aby tę kolędę śpiewano w każdym domu, aby była przejrzysta w swojej formie – mówi Emil Miszk. – Wszyscy z niecierpliwością, gromadząc się wokół wigilijnego stołu, wyczekujemy pierwszej gwiazdy na niebie. Wskazuje nam drogę, wyznacza czas rozpoczęcia świątecznej wieczerzy. I w moim przypadku była drogowskazem, gdyż pokazała mi „Gdzie jest Dziecię?” – melodię, z której zrodziła się kolejna kolęda w kolekcji Europejskiego Centrum Solidarności.

Zadania zilustrowania kolędy podjęła się Natalia Uryniuk.

– Z Natalią ostatnio współpracowałam przy książce o komecie pod tytułem „Dziewiąta planeta”. A przecież gwiazda betlejemska, główna bohaterka mojej kolędy, też przedstawiana jest w sztuce pod postacią komety... – dopowiada Monika Milewska.

Natalia Uryniuk doktoryzowała się na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, zajmuje się grafiką
i malarstwem, ilustruje książki, jej prace są eksponowane na licznych wystawach w Polsce i poza granicami, ma na swoim koncie m.in. projekt artystyczno-edukacyjny Balticarium® na temat zwierząt Morza Bałtyckiego.

Radość i nadzieja - graficzna strona klipu

Przesłaniem twórczości Natalii Uryniuk jest rozbudzenie w dzieciach ciekawości świata i chęci niesienia pomocy innym.

– Bardzo zależało mi, żeby animacja była przyjemna w odbiorze, zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Ważne dla mnie było, żeby ilustracje przede wszystkim niosły radość i nadzieję, mimo trudnych tematów poruszanych w tekście, jak na przykład wojna w Ukrainie czy konsumpcjonizm – mówi Natalia Uryniuk. – Jako dziecko odliczałam dni do Gwiazdki i uwielbiałam ten spokojny czas z rodziną. W nawiązaniu do dziecięcego świata narysowałam do kolędy m.in. uśmiechnięty i bujający się księżyc, kulę śnieżną ze strojnym pałacem, rozgwieżdżone niebo, bajkowe domki wybudowane wysoko w górach i magiczny las. Nie mogło zabraknąć na ilustracjach symboli Gdańska, które są mi bliskie, gdyż kocham to miasto.

Natalia Uryniuk do współpracy zaprosiła animatorkę 2d, absolwentkę grafiki projektowej na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, która od siedmiu lat zajmuje się animacją postaci w seriach i filmach animowanych. Ewa Najda pracowała przy takich projektach animowanych, jak m.in.: „Kajko i Kokosz”, „Chłopi”, „Basia” czy „WilQ”.

Wyszukiwanie smaczków

Ewa Najda w swojej karierze miała okazję kilka razy już robić animowane teledyski, ale nie zdarzyła się jej jeszcze kolęda.

- To doświadczenie było ciekawym wyzwaniem, bo bardzo łatwo w takich przypadkach wpaść w oklepane motywy. Piosenka jednak okazała się na tyle świeża, pięknie napisana, zagrana i zaśpiewana, że od razu pobudziła wyobraźnię – opowiada Ewa Najda. – Dzięki temu największą zabawę sprawiło mi wyszukiwanie smaczków w historii, która miała zadziać się w animacji. Przede wszystkim zależało mi, by nie idealizować przedstawionych postaci. Gwiazda, która ma prowadzić Królów do Dzieciątka sama nie wie, gdzie ono jest i robi co może, by je odnaleźć. Królowie natomiast w niezdarny sposób próbują za nią nadążyć. Wyszukiwałam również ciekawych przejść między sceneriami, jak wtedy, gdy kamera przenosi nas na chwilę znad dachu hipermarketu ku gwiazdom, ale obniżając się lądujemy już w bombardowanym szpitalu w Ukrainie, czy gdy Królowie wypływając łodzią na morze trafiają razem z Gwiazdą na gwieździste pustkowie.

Smaczków jest więcej, mają bawić i cieszyć, zwódźcie uwagę np. na bałwana reklamującego czajnik i korony królów, które mogą kojarzyć się z czapkami krasnali.