Razem na rzecz zielonej energii
- Samowystarczalność energetyczna to nasze marzenie. Nie ma innej drogi, jak budowa klastrów - mówiła w marcu br. prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz podczas targów Power Connect Energy Summit 2025.
I udało się. Od lipca br. funkcjonuje już porozumienie miasta Gdańska, miejskich spółek oraz Politechniki Gdańskiej pod nazwą Gdański Klaster Energii (GKE), którego celem jest budowa nowoczesnej, lokalnej społeczności energetycznej opartej na odnawialnych źródłach energii, biogazie i ciepłownictwie. GKE to forma społeczności energetycznej która funkcjonuje w oparciu o porozumienie, umożliwiające wspólne planowanie i zarządzanie energią, rozwój lokalnych źródeł OZE oraz poprawę efektywności energetycznej.
– Powołanie Gdańskiego Klastra Energii to ważny moment w procesie transformacji energetycznej Gdańska. To nie tylko narzędzie do osiągania samowystarczalności energetycznej, ale przede wszystkim platforma współpracy i innowacji, która łączy miejskie instytucje, spółki i partnerów zewnętrznych wokół wspólnego celu – zielonej przyszłości naszego miasta – podkreśla Piotr Kryszewski, dyrektor zarządzający ds. Zielonego Gdańska. - Chodzi nam o to, żeby energia była wytwarzana i zużywana lokalnie, bez dużych strat.
Power Connect Energy Summit 2025. Gdańsk stawia na produkcję prądu
Naukowcy wspierają
Już na etapie tworzenia projektu do współpracy przystąpiła Politechnika Gdańska, która podpisując porozumienie, została jednym z Partnerów Klastra. Jako partner naukowo-badawczy Gdańskiego Klastra Energii, uczelnia wnosi wiedzę, doświadczenie oraz innowacyjne podejście do wyzwań transformacji energetycznej.
- Nasi naukowcy prowadzą zaawansowane badania nad efektywnością energetyczną, rozwojem odnawialnych źródeł energii oraz inteligentnymi systemami zarządzania energią w mieście. W ramach porozumienia będziemy wspierać tworzenie lokalnych modeli energetycznych, projektując rozwiązania w zakresie smart grid, a także angażować się w działania edukacyjne i popularyzatorskie – tłumaczy rolę uczelni prof. Justyna Kucińska-Lipka, prorektor Politerchniki Gdańskiej ds. rozwoju. - Dążymy do tego, by wyniki naszych badań realnie wpływały na rozwój zrównoważonej i nowoczesnej energetyki w Gdańsku. Dzięki ścisłej współpracy z samorządem i sektorem przemysłowym wspieramy miasto w drodze do neutralności klimatycznej i budowy niezależności energetycznej.
PSZOK Szadółki po modernizacji
Po co nam klastry energii?
Klaster energetyczny to lokalne porozumienie zawierane przez różne podmioty, zarówno samorządowe, jak i ponadsamorządowe. Jego nadrzędnym celem jest współpraca na rzecz wytwarzania, dystrybucji i zużywania mediów energetycznych w sposób zrównoważony, efektywny i korzystny dla lokalnej społeczności oraz środowiska. Kluczową ideą klastra jest dążenie do lokalnej samowystarczalności energetycznej, co oznacza produkcję i wykorzystanie energii bezpośrednio tam, gdzie jest ona potrzebna.
Niższe koszty energii
Gdański Klaster Energii to także realna korzyść dla mieszkańców – poprzez obniżenie kosztów energii w instytucjach publicznych, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych.
Energia ze słońca na dachu kompostowni ZU
W ramach GKE powstaje kompleksowa Strategia Klastra – dokument, który określi kierunki rozwoju do 2030 roku. Wśród najważniejszych celów znajdują się:
- dekarbonizacja miejskiego systemu energetycznego i sieci ciepłowniczej,
- rozwój odnawialnych źródeł energii, kogeneracji i zielonego ciepła,
- wdrażanie innowacyjnych technologii (np. ORC, pompy ciepła, magazyny energii),
- tworzenie tzw. „wysp energetycznych” – samowystarczalnych obszarów produkujących własną energię,
- współpraca ze strategicznymi partnerami lokalnymi i krajowymi,
- optymalizacja kosztów energii dla jednostek miejskich.
Inwestycje i innowacje – konkretne projekty
W najbliższych latach, w ramach klastra, zrealizowanych zostanie szereg projektów:
- Gdański Ogród Zoologiczny – powstanie wyspa energetyczna oparta na OZE, efektywności energetycznej i zagospodarowaniu odpadów, zoo będzie korzystać z własnej ekologicznej energii z paneli fotowoltaicznych
- Oczyszczalnia Ścieków „Wschód” – modernizacja instalacji, wykorzystanie biogazu i budowa własnych źródeł OZE,
- Wyspa Energetyczna Szadółki – stabilizacja pracy spalarni, kompostowni i elektrociepłowni dzięki energii odnawialnej i wspólnej infrastrukturze,
- Modernizacja szkół i instytucji publicznych – z zastosowaniem fotowoltaiki i magazynów energii.
Wypracowywane są także rozwiązania, które umożliwią sprzedaż nadwyżek energii przez miasto i jego spółki – szczególnie w okresach mniejszego zużycia, np. w weekendy czy wakacje.
- To wszystko sprawi, że Gdańsk będzie mniej zależny od zewnętrznych dostawców prądu, a przy tym będzie bardziej przyjazny dla mieszkańców i klimatu – podsumowuje Piotr Kryszewski.