Patronką nagrody dla naukowca - kobiety “za wybitne osiągnięcia naukowe ze wszystkich dziedzin nauki” została Elżbieta Koopman.
- Elżbieta Koopman była żoną Heweliusza - wyjaśniał podczas ogłaszania projektu nagrody, wraz z prof. Małgorzatą Książek-Czermińską, prof. Janusz Limon. - Rodzina przyjechała z Holandii w 1635 roku. Elżbieta znała biegle łacinę i język angielski. Powszechnie podziwiana 16-letnia Elżbieta została drugą żoną 53-letniego Jana Heweliusza. Było to bardzo udane małżeństwo. Razem pracowali. Są zachowane obrazy, gdzie siedzą razem przy instrumentach i oglądają rozgwieżdżone niebo nad Gdańskiem.
Mąż pisał o niej:
“umiłowana towarzyszka, która świetnie radzi sobie z obserwacjami nieba”. Słynęła z urody, inteligencji, współcześni pisali o niej “pierwsza dama badająca ciała niebieskie” i “znakomita pani domu”. Prof. Limon przypominał, że Elżbieta nie tylko uczestniczyła w badaniach męża, ale po jego śmierci opracowała przedmowy do trzech ważnych jego książek, m.in. do “Katalogu gwiazd” i “Atlasu nieba”. Książki dedykowała królowi Janowi Sobieskiemu, który ufundował jej pensję naukową.
- Był to ewenement na skalą europejską - podkreślił prof. Limon - Król dał pensje kobiecie na badania naukowe! W historii Gdańska nie ma bardziej znanej kobiety zajmującej się nauką.
Okazją do zaprezentowania projektu nagrody dla naukowca kobiety była Gala Stulecia Praw Wyborczych Kobiet, która odbyła się w sobotę, 10 listopada 2018 roku. Do Europejskiego Centrum Solidarności przybyły z całej Polski wybitne kobiety, osobistości świata naukowego, politycznego i artystycznego - aby uczcić całodniową Galą Stulecia uzyskanie przez kobiety praw wyborczych. Były wśród nich m.in. polityczki: Małgorzata Kidawa-Błońska, Joanna Scheuring-Wielgus i Barbara Nowacka, naukowczynie: dr Agata Araszkiewicz, prof. Magdalena Środa, prof. Ewa Graczyk, pisarki: Aneta Górnicka-Boratyńska i Sylwia Chutnik czy dziennikarki - Agata Szczęśniak, współzałożycielka 'Krytyki Politycznej”.
Kobiece święto, wiążące się nierozerwalnie z obchodami stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, nie wykluczało mężczyzn. Uczestniczki i uczestników Gali przywitał Paweł Adamowicz, prezydent miasta Gdańska, przypominając, że wprawdzie to marszałek Józef Piłsudski podpisał w 28 listopada 1918 roku Dekret Naczelnika Państwa o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego, który stanowił, że „Wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel Państwa bez różnicy płci”, nadając tym samym czynne prawo wyborcze kobietom, ale przekonała go do tego żona - Aleksandra Piłsudska.
- Ponoć Józef Piłsudski wahał się podpisać dekret, bo sądził że kobiety są zbyt zachowawcze, będą słuchać swoich mężów, proboszczów itd - mówił prezydent Adamowicz. - Ale miał w partnerskim małżeństwie bardzo mądrą kobietę - Aleksandrę Piłsudską, działaczkę PPS, bojowniczkę POW i to ona go przekonała, że powinien podpisać ten dekret.
Wydarzenia Gali trwały cały dzień. Feministki, polityczki, naukowczynie, społeczniczki, ale też uczestniczki i sympatyczki Kongresu Kobiet, świętowały stulecie praw wyborczych kobiet podczas debat, spotkań i dyskusji.
- Siłą ruchu społecznego, jakim jest Kongres Kobiet są coroczne wielotysięczne spotkania, ale ta rzeczywista siła kongresu to regiony - mówiła współtwórczyni Kongresu Kobiet, prof. Magdalena Środa. - Mamy pełnomocniczki nie tylko na poziomie województw, ale też na poziomie powiatów. I to jest nasza przyszłość, przyszłość Polski.
Gala była okazją do przyjrzenia się temu co było - historycznym aspektom walki kobiet o pełne uczestnictwo w życiu społecznym i politycznym kraju, ale też temu co jest - jaka dziś jest sytuacja kobiet w Polsce.
O trudnej drodze, jaką musiały pokonać kobiety do uzyskania praw wyborczych mówiła prof. Małgorzata Fuszara, o stosunku kobiet do narodu i nacjonalizmu dyskutowały: dr Aneta Górnicka-Boratyńska, prof. Ewa Graczyk, Sylwia Chutnik i dr Agata Araszkiewicz. O roli kobiet w polityce mówiły Barbara Nowacka, dr Anna Materska-Sosnowska, Agata Szcześniak i Joanna Scheuring-Wielgus.
Odtworzono też fragment filmu „Siłaczki”, a Maria Seweryn wspominała pracę nad główną rolą - Marii Dulębianki.
O tym jak wygląda sytuacja Polek na tle Europy przyglądały się w drugiej części Gali: Cornelia Pieper, Helga Lukoschat, Krystyna Boczkowska, Ewelina Prawda, Cathy-Anne Gerulewicz. Całość działań Kongresu podsumowała dr Małgorzata Tkacz-Janik, a o modelu współpracy kobiet w Trójmieście opowiadały: Lidia Makowska, Anna Strzałkowska, Elżbieta Rutkowska, Elżbieta Jachlewska, Aleksandra Mosiołek, Agnieszka Kasprzyk-Mączyńska i Khedi Alieva - członniki Rady Imigrantów, ciała doradczego prezydenta Gdańska.
O przyjęciu przez Radę Miasta Gdańsk, w czerwcu tego roku, jako pierwsze miasto w Polsce, Modelu na rzecz Równego Traktowania, który ma zapobegać dyskryminacji mieszkańców ze względu na wiek, stan zdrowia, płeć, pochodzenie, narodowość, stosunek do religii czy orientację seksualną, przypomniała również - przepytywana z działalań miasta na rzecz równości przez prof. Środę - Aleksandra Dulkiewicz, wiceprezydentka Gdańska.
Galę zakończył „Szybki bal”, czyli wspólny posiłek.
