Pierwsza w Europie, druga na świecie. Konstytucja 3 Maja doniosły akt prawny
Konstytucja 3 Maja została uchwalona 3 maja 1791 roku, czyli 232 lata temu. Ten doniosły akt prawny uchwalono w Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie - rezydencji władców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Konstytucja była pierwszym w Europie i drugim na świecie - po konstytucji amerykańskiej z 1787 roku - tego typu spisanym dokumentem regulującym porządek prawny w państwie.
Dlaczego właśnie pod Sobieskim świętujemy w Gdańsku nasze najważniejsze rocznice
Ustawa rządowa - tak ją wtedy nazywano - przekształcała Rzeczypospolitą Obojga Narodów w monarchię konstytucyjną i wprowadzała zasadę trójpodziału władzy. Ograniczyła znacząco demokrację szlachecką, zrównywała politycznie mieszczan i szlachtę, a także zapewniała chłopom ochronę państwa. Znosiła też formalnie liberum veto. Wyrazicielem suwerennej woli narodu miał być dwuizbowy Sejm.
Prezydent Kryszewski: spotykamy się, aby przywołać dzieło reformy Sejmu Wielkiego
W Gdańsku, tradycyjnie od lat, uroczystości obchodów kolejnej rocznicy Konstytucji 3 Maja rozpoczynają się od złożenia kwiatów przed pomnikiem Jana III Sobieskiego.
Dzień Flagi RP, święto Konstytucji 3 Maja. Poradnik: 10 zasad jak z Biało-Czerwoną postępować
- Spotykamy się, by uczcić 232. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Nawiązujemy w ten sposób do tradycji trzeciomajowych manifestacji patriotycznych, które zapoczątkowały w naszym mieście środowiska opozycji demokratycznej pod koniec lat 70 - powiedział Piotr Kryszewski. - Podobnie jak wtedy zbieramy się pod pomnikiem króla Jana III Sobieskiego, by przywołać dzieło reformy Sejmu Wielkiego, przede wszystkim ustawę zasadniczą z 1791 roku i jej zasady: rządy prawa i konstytucyjne wolności. Ale też przypomnieć, że w ubiegłym roku minęła 250 rocznica I rozbioru Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Rozbiór i konstytucja spinają bowiem jak klamra los pokolenia twórców majowej ustawy. To było ich 20-lecie, rozłożony na dwie dekady karnawał odnowy, przy czym stale wyczuwalna obecność zaborczych potęg wzmagała atmosferę wyścigu z czasem.
Patriotyczne pieśni, gołębie i kwiaty pod pomnikiem Jana III Sobieskiego
Gdańskie uroczystości organizowane są od lat przez Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej. Udział w nich biorą przedstawiciele Miasta Gdańska, m.in. zastępca Prezydenta Gdańska Piotr Kryszewski, Przewodnicząca Rady Miasta Gdańska Agnieszka Owczarczak, radna MG z klubu Wszystko dla Gdańska Beata Dunajewska i pomorskiego samorządu - marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk. Obecni byli przedstawiciele Straży Granicznej i Straży Miejskiej, środowisk kombatanckich: Sybiraków, więźniów obozów koncentracyjnych, Hanna Śliwa-Wielesiuk, prezez Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku, przedstawiciele Rodziny Ponarskiej, młodzież z liceów mundurowych.
Biało-czerwona łopocze na maszcie na Górze Gradowej. "Pod tą flagą jesteśmy równi w prawach"
- Uchwalenia konstytucji wieńczyło działania reformatorskie Sejmu 4-letniego inicjowane przez posłów zgromadzonych w stronnictwie demokratycznym. O wadze konstytucji świadczy zaciekłość przeciwników, ktorzy by ją obalić, nie zawahali się przed zdradą i zmontowali szeroki front państw ościennych, które dokonały ostatecznego rozbioru Rzeczpospolitej i unicestwienia państwa - mówił Andrzej Adamczyk, prezes zarządu Związku Piłsudczyków Rzeczpospolitej Polskiej w Gdańsku. - Najważniejszą jej wartością było i jest to, że dla kolejnych pokoleń Polaków i podczas zaborów, i reżimu komunistycznego, była natchnieniem, drogowskazem na drodze odzyskania niepodległości. Jednoczyła wszystkie patriotyczne środowiska i była symbolem niezłomnego dążenia Polaków do pełnej suwerenności i samostanowienia o sobie.
Na koniec uroczystości wypuszczono gołębie, uczestnicy wspólnie odśpiewali pieśni patriotyczne "Vivat Maj, 3 Maj" i bliski sercom piłsudczyków hymn "My, pierwsza brygada".
