
Czytaj także: Ile byłoby warte życie bez bezsilności? Agnieszka Dauksza w Gdańsku
Raz w roku Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Gdańsku ogłasza wspólną lekturę dla gdańszczan i gdańszczanek, w ramach akcji #GdańskCzyta - nawiązując tym samym do popularnej amerykańskiej akcji „One city, one book” („Jedno miasto, jedna książka”).
- W tym roku do wzięcia udziału w we wspólnym czytaniu zachęcamy mieszkańców i mieszkanki całego województwa pomorskiego. Z tej okazji wybraliśmy nie jedną, a dwie książki. Są to: „Welewetka: jak znikają Kaszuby” Stasi Budzisz i „Narodziny miasta. Miniatury o wilhelmińskim Gdańsku (1890-1914)” Jana Daniluka. Wierzymy, że te dwie niezwykłe lektury będą nie tylko wspólnym pasjonującym wyzwaniem czytelniczym, lecz przede wszystkim zachętą do sięgnięcia po kolejne książki dotyczące regionu, w którym mieszkamy – zapraszają bibliotekarze.
W ramach akcji, której tegoroczne hasło brzmi „Czytamy Budzisz i Daniluka”, bibliotekarze zachęcać będą do czytania wybranych książek, organizując różne ciekawe wydarzenia - spotkania, warsztaty, koncerty i inne inicjatywy, prowadzone także w mediach społecznościowych. Podczas tych atrakcji czytelnicy będą mieli okazję do dzielenia się swoimi wrażeniami z lektury „książek roku”.
Co ważne, obie książki można przeczytać w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Gdańaku - „Welewetka” dostępna jest w dwudziestu czterech filiach (z trzydziestu), „Narodziny miasta” zaś aktualnie w dziesięciu – jednak, jak poinformowała nas biblioteka, już zakupione zostały dodatkowe egzemplarze, które wzbogacą księgozbiór jeszcze kilku filii!
Dostępność tych pozycji w poszczególnych filiach można sprawdzić w internetowym katalogu: katalog.wbpg.org.pl.

Poznaj książki, które #GdańskCzyta
„Welewetka” (Wydawnictwo Poznańskie, 2024) jest połączeniem reportażu historycznego i rodzinnej sagi. Autorka opowiada w niej o swojej ewolucji od „kompleksu kaszubskiego” do akceptacji własnej tożsamości. Do rozrachunku z przeszłością skłonił reporterkę stopniowy rozpad kaszubskiej wspólnoty, prowadzący do zanikania języka i tradycji.
Książka została doceniona nie tylko przez ogólnopolską krytykę literacką, lecz przede wszystkim przez czytelników, którzy przyznali autorce nagrodę publiczności w głosowaniu podczas VII edycji Pomorskiej Nagrody Literackiej „Wiatr od morza”.
„Narodziny miasta. Miniatury o wilhelmińskim Gdańsku (1890-1914)” (Marpress, 2024) to najnowszy efekt pracy Jana Daniluka, który jako historyk od początku swojej pracy naukowej obrał Gdańsk jako swoje główne pole badawcze. Z materiału źródłowego udało mu się, oprócz wielkiej historii, wyciągnąć obraz codziennego życia w Gdańsku przed I Wojną Światową: opowiada jakie rozwijały się dyscypliny sportu, czym handlowano na Jarmarku św. Dominika, co grano w kinach, kto był uważany za największego biznesmena i co było najsmakowitszym kulinarnym przysmakiem wilhelmińskiego Gdańska. Czyni to z właściwą sobie pasją i miłością do miasta, z których znane są jego wykłady historyczne i przyciągające tłumy spotkania autorskie.
To czytaliśmy w poprzednich latach
Gdańską lekturą 2022 roku była „Talita” autorstwa Pawła Huellego, wokół której odbywały się liczne wydarzenia, m.in. spotkania autorskie, spacer literacki, koncert podczas Jarmarku św. Dominika czy uroczysty jubileusz 65. urodzin jej autora. Rok później w głosowaniu czytelnicy wybrali „Nieczułość” Martyny Bundy. W 2024 roku lekturą był „Tajny agent” autorstwa patrona biblioteki, Josepha Conrada Korzeniowskiego.

Poznaj autorów tegorocznych gdańskich lektur
Stasia Budzisz jest reporterką, dziennikarką i tłumaczką języka rosyjskiego. Od wielu lat współpracuje z polskimi mediami jako freelancerka. Jej publikacje można znaleźć m.in. na portalach OKO.press, Krytyka Polityczna, Nowa Europa Wschodnia, Przekrój, PostPravda.info, Tygodnik Powszechny.
Wydała dwie książki reporterskie: „Pokazucha. Na gruzińskich zasadach” (2019) oraz „Welewetka. Jak znikają Kaszuby” (2023). Książka o Kaszubach była wielokrotnie nominowana do ważnych reporterskich nagród i zdobyła nagrodę główną dla najlepszego reportażu Vivelo Book Awards 2024, pierwszą nagrodę dla najlepszej książki o Kaszubach COSTERINA oraz Nagrodę Czytelników w ramach Pomorskiej Nagrody Literackiej.
Stypendystka Ministra Kultury, Miasta Gdańska oraz programu EPIC, w ramach którego realizowała projekt reporterski dotyczący oligarchów na terenie postsowieckim. Jako reporterka i korespondentka relacjonowała m.in. wojny w Karabachu, eksodus Ormian z Karabachu, wojnę w Ukrainie, wybory prezydenckie w Gruzji, wybory parlamentarne w Gruzji, protesty w Gruzji (2019, 2021, 2023, 2024) i inne.
Jan Daniluk – doktor historii, absolwent i wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego, adiunkt w Zakładzie Historii Gdańska, Pomorza i Regionu Nadbałtyckiego w Instytucie Historii Wydziału Historycznego UG. Prowadzi zajęcia m.in. z historii Polski i powszechnej XX wieku. Historią zawodowo zajmuje się od 15 lat.
Publicysta historyczny. Konsultant merytoryczny publikacji (także powieści historycznych), recenzent, autor opinii historycznych. Prowadzi badania także dla podmiotów komercyjnych (np. inwestorów). Współpracuje z organizacjami pozarządowymi, środowiskiem przewodników, radami dzielnic oraz instytucjami kultury. Pracował też w Hevelianum, Muzeum Sopotu, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Instytucie Pamięci Narodowej.
Pasjonat i badacz historii Gdańska oraz Sopotu (XIX-XX w.). W szerszej perspektywie zajmuje się historią Rzeszy Niemieckiej (1933-1945) i jeńców wojennych w niewoli niemieckiej w latach II wojny światowej. Interesuje się również historią kolonializmu, w szczególności niemieckiego (1884-1919).
Czytaj także: Festiwal Europejski Poeta Wolności. Tłumy na spotkaniu z Mariuszem Szczygłem w IKM
Akcja ruszyła 17 lutego
Spotkanie inaugurujące akcję odbyło się w poniedziałek, 17 lutego, w Bibliotece Żabianka - filii Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdańsku. Autorzy: Stasia Budzisz i Jan Daniluk, porozmawiali o przeszłości i współczesności Gdańska, Kaszub i Pomorza. Spotkanie poprowadziła Natalia Soszyńska z Gdańskiego Klubu Książki. O kolejnych wydarzeniach będziemy informować wkrótce.
Zobacz naszą fotorelację z inauguracji akcji #GdańskCzyta - Czytamy Budzisz i Daniluka:
Czytaj także: Festiwale 2025 nadchodzą. Zaplanuj swój kalendarz