Informacja o nowym pomyśle na Dom Zdrojowy w Brzeźnie pojawiła się w ubiegłym roku. Decyzją władz miasta obiektem będzie zarządzać gdańskie centrum nauki - Centrum Hewelianum, które posiada doświadczenie w adaptacji zabytkowych obiektów.
- Chcemy ożywić ten niezwykły obiekt, wprowadzić do niego elementy edukacyjne, ale także przywrócić go dzielnicy oraz miastu - zapowiada Przemysław Guzow, dyrektor Centrum Hewelianum. - Nie będzie to jednak kolejna placówka wystawiennicza. Tę funkcję rezerwujemy dla naszej głównej siedziby na Górze Gradowej. Od ubiegłego roku pracowaliśmy nad założeniami do konkursu, wskazując dla obiektu kilka funkcji. Koncepcja architektoniczna ma je połączyć w spójną całość - wyjaśnia Guzow.
Dom Zdrojowy od początku swojego powstania pełnił funkcje uzdrowiskowe. Obecny obiekt został zbudowany w parku zdrojowym w roku 1893, w miejsce Domu Kuracyjnego (Kurhausu), który uległ spaleniu rok wcześniej. Pierwotnie był to trójbryłowy budynek na planie prostokąta, z reprezentacyjną częścią centralną i dwoma symetrycznymi skrzydłami bocznymi z drewnianymi werandami.
Około 1900 roku uzupełniono funkcje Domu Zdrojowego, stawiając przy nim, od strony wschodniej, eklektyczny budynek murowany, znacznie różniący się od jednorodnego wystroju głównej bryły budynku. Ta część Domu Zdrojowego posiada wejście bezpośrednio z ulicy Zdrojowej prowadzącej w kierunku plaży.
Po II wojnie światowej drewniane galerie zamknięto ścianami, a wnętrze budynku podzielono na komunalne lokale mieszkalne. Nie zatrzymało to jednak postępującej degradacji zabytku. Władze miasta postanowiły znaleźć na niego nowy pomysł, aby uratować jeden z głównych obiektów najstarszego na wybrzeżu kąpieliska morskiego.
- Chcemy wyeksponować i chronić kluczowe obiekty architektoniczne przypominające o tożsamości i historii naszego miasta - podkreśla zastępca prezydenta Gdańska ds. polityki komunalnej, Piotr Grzelak. - O tym, że Dom Zdrojowy jest takim obiektem nikogo nie trzeba było przekonywać. Chcemy stworzyć zupełnie nową jakość, która będzie współgrała z potencjałem tego miejsca. Nowa funkcja i zagospodarowanie Domu Zdrojowego przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności przestrzeni publicznej poprzez przywrócenie ładu przestrzennego i architektonicznego samego obiektu i jego otoczenia. To niezwykle istotne dla mieszkańców dzielnicy, ale także turystów odwiedzających Brzeźno.
Centrum Hewelianum zaproponowało nowe funkcje społeczne i kulturalne, jakie pełnić będzie Dom Zdrojowy. Stanie się on obiektem wielofunkcyjnym pełniącym rolę ponadlokalnego centrum edukacyjnego o profilu ekologicznym. Zajęcia będą realizowane w formie wykładów oraz warsztatów jednodniowych lub w formie pakietów edukacyjnych, w zaadaptowanych na ten cel pomieszczeniach. Program zajęć oparty będzie w dużej mierze o multimedia z wykorzystaniem najnowszych technologii. Hewelianum zakłada także prowadzenie tematycznych zajęć manualnych jak warsztaty czerpania papieru, tworzenia drewnianej biżuterii czy konstruowania wiklinowych mebelków. Oferta będzie połączona z odwiedzinami Centrum Hewelianum oraz innych atrakcyjnych miejsc w Gdańsku. Centrum edukacji ekologicznej ma towarzyszyć hostel i kawiarnia lub restauracja. Takie rozwiązanie pozwoli na zmniejszenie kosztów utrzymania obiektu.
Termin nadsyłania koncepcji architektonicznych upływa 31 maja, a wyniki konkursu poznamy 08 czerwca. Dla zwycięzcy przewidziano nagrodę pieniężną w wysokości 7.000,00 zł oraz zaproszenie do negocjacji w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego w trybie zamówienia z wolnej ręki, na opracowanie dokumentacji dla przyszłej inwestycji. Dom Zdrojowy w swej nowej funkcji miałby przyjąć pierwszych gości w 2019 roku.
Z kart historii…
Kąpielisko brzeźnieńskie powstało jako pierwsze na całym Pomorzu Gdańskim. Właśnie przy nim w latach 1840-1842 Wilhelm Pistorius zbudował park kuracyjny znany dzisiaj jako Park Brzeźnieński im. Jana Jerzego Haffnera. W latach późniejszych od strony zachodniej parku wybudowano Dom Zdrojowy (Kurhaus). W tamtym czasie Brzeźno stało się kąpieliskiem gdańskiej elity. Kiedy w roku 1982 dom spłonął w pożarze, budowy „nowego” Domu Zdrojowego podjął się Kulling. W kolejnych latach budynek został wyposażony m.in. w gorącą łaźnię oraz zakład leczenia naturalnego.
