W imieniu Klubu Myśli Obywatelskiej im. Tadeusza Mazowieckiego zaprasza prof. dr hab. inż. Janusz Rachoń, autor poniższego wprowadzenia.
"Sztuka współczesna: luksus czy społeczna potrzeba"
Artysta – człowiek poszukujący odpowiedzi na istotne pytania egzystencjalne, baczny obserwator życia, interpretator świata, twórca sztuki, dzieł niepowtarzalnych… Po co nam sztuka? Odpowiedzi jest wiele. Sztuka jest po to , aby służyć jako prywatne narzędzie poznawczo-krytyczne. Wzbogaca społeczny punkt widzenia komentarzami. Reaguje na ogromny potencjał, możliwości i zagrożenia otaczającego nas świata. Sztuka jednak również bywa wykorzystywana do celów propagandowych i politycznych, choćby przywołując twórczość w dobie III Rzeszy czy socrealizm. Dzisiaj artyści dla swoich poszukiwań znajdują rozmaite środki wyrazu, jak collage, manifest, instalacje, happening, fluxus, wideoinstalacja, performance itp.
Współcześnie powszechny jest chyba sąd, że kontakt ze sztuką łagodzi obyczaje, uszlachetnia człowieka, przez co go wzbogaca. Może jednak również budzić takie uczucia, jak gniew czy odrazę. Czy nowoczesne dzieła wizualne są zrozumiałe dla tzw. zwyczajnych ludzi? Po co Zuzanna Janin sfingowała swój pogrzeb, czyniąc z niego akcję artystyczną? Po co Julita Wójcik obierała kiedyś ziemniaki w Zachęcie? Rekordy popularności bił film z aukcji, na której za ponad milion funtów został sprzedany obraz Banksy’ego, po czym ruszyła niszczarka wmontowana w ramę i nadała „Dziewczynce z balonikiem” formę makaronu tagliatelle. Nie bez znaczenia pozostaje, że cena obrazu od razu dwukrotnie wzrosła.
Czego uczą nas działania poprzez sztukę? Jaka jest rola sztuki współczesnej w nowoczesnym społeczeństwie. O czym dziś mówią do nas artyści? Czy my, współcześni, mamy wystarczające kompetencje, aby ich usłyszeć? A może w pojedynkę jesteśmy skazani na przegraną. Krzysztof Varga, pisarz i krytyk literacki, uważa że „Sztuka współczesna jest obecnie jedyną dziedziną kultury, która potrzebuje krytyka, przewodnika i tłumacza, który wyklaruje ideę dzieła”.
Na te tematy będziemy dyskutowali podczas najbliższej debaty w gronie artystów, historyków sztuki oraz krytyczki i kuratorki, serdecznie zapraszam.
Transmisja debaty we wtorek, 1 czerwca, na facebook.com/ecsgdansk, ecs.gda.pl oraz na www.gdansk.pl. Początek o godz. 17.00.
W debacie udział wezmą:
- prof. Małgorzata Omilanowska - historyczka sztuki, dyrektor Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego, była minister kultury i dziedzictwa narodowego
- dr hab. Krzysztof Polkowski -malarz, pedagog, rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku
- Luka Rayski - malarz, grafik, autor m.in. słynnego plakatu „Konstytucja”
- Anda Rottenberg -historyczka i krytyczka sztuki, kuratorka wystaw, publicystka, redaktorka działu kultury magazynu „Vogue Polska”
Widownię reprezentują:
- Patrycja Błaszkowska - studentka biologii medycznej, Uniwersytet Gdański oraz zdrowia środowiskowego i BHP, Gdański Uniwersytet Medyczny
- Szymon Tasiemski - maturzysta, I Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku
moderator:
- dr hab. Jacek Friedrich - historyk sztuki, wykładowca akademicki, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku
