- Przygotowaliśmy dla Was spacer, który odkryje związki pomiędzy wodą a artystycznymi instalacjami w przestrzeni miejskiej - zachęcają organizatorzy z CSW Łaźnia. - W Gdańsku inspiracje wodą nie dziwią nikogo. Tym razem zapraszamy was, by spojrzeć na to, jak ten żywioł przenika sztukę i przestrzeń miejską. Podczas wędrówki zobaczymy m.in. współczesne rzeźby, instalacje oraz miejsca związane z wodnym dziedzictwem Gdańska, takie jak „Krople Bursztynu”, pomnik „Tym, którzy nie wrócili z morza”, czy tajemnicze „Wychodzące z Morza” na Starej Stoczni. Spacerując wzdłuż Motławy, poznacie historie i dzieła, które łączą miasto z jego wodnym dziedzictwem.
Zapisy: gaps@laznia.pl, w tytule wiadomości prosimy wpisywać: spacer GAPS 27.10.24.
Gdzie szukać Kropli Bursztynu w mieście?
Na Dolnym Mieście, w ciągu ulic Szopy i Kamienna Grobla, rozpoczyna się tuż przed i “wślizguje” pod wiadukt - instalacja pt. Krople bursztynu (2011 r.).
Przezroczyste kamyki wykonane z masy żywicznej świecą jak bursztyny (mają wbudowany systemem oświetlenia ledowego), z różnym natężeniem, jakby w rytmie oddychającego człowieka. W żywicy zatopiono artefakty naszych czasów - m.in. telefon komórkowy - uwięzione jak owady w bursztynie. Pulsujące światło kamieni odbija się w metaliczno-lustrzanej płaszczyźnie innej, znajdującej się pod wiaduktem pracy - pt. „Niewidzialna brama”. Obie formy łączą się tworząc ożywioną, tajemniczą przestrzeń.
Krople Bursztynu to dzieło duetu artystów: Freda Hatta, architekta, projektanta i fotografa oraz Daniela Schlaepfera, botanika i artysty ze Szwajcarii, których prace zazwyczaj bazują na kluczowych cechach przestrzeni miejskiej: formie, świetle i nastroju. Fred Hatt pracuje nad architektonicznymi formami o wyrafinowanych kształtach i deformacjach. Daniel Schlaepfer przy pomocy światła i jego odbić konstruuje barwne iluzje, które odmieniają wygląd budynków i nastrój miejskich ulic i placów.
Lokalizacja jest kluczowa dla odbioru dzieła powstałego w imię mentalnego połączenia Starego Przedmieścia i Dolnego Miasta z Głównym Miastem (pełniącym rolę Śródmieścia). Dzielnice te pozostają fizycznie rozdarte powstałą tu w latach 60. modernistyczną trasą W-Z.
Instalacja nie jest jednakże kolejną krytyką błędnej urbanistycznej decyzji o budowie swoistej autostrady wewnątrz miasta, lecz artystyczną próbą “sklejenia” tych dzielnic i uatrakcyjnienia miejsca. Temu służą również inne projekty realizowane przez CSW Łaźnia: zakleszczona LKW Gallery, która nie może dojechać na Dolne Miasto, czy Niewidzialna Brama grupy Front Studio (mająca sprawić, że ów niefortunny wiadukt autostrady zniknie przesłonięty lustrzanymi odbiciami wizerunków miasta).
Instalacja uzyskała I wyróżnienie w III edycji Międzynarodowego Konkursu Galeria Zewnętrzna Miasta Gdańska (w 2009 r.) za subtelne odniesienie się do znaczenia bursztynu w budowaniu gdańskiej tożsamości oraz za minimalistyczne traktowanie estetyki przestrzeni publicznej.
“Łatwiej zabić, niż pokochać” - mówi Chris Carter, gość festiwalu Afera Kryminalna
Pomnik „Tym, którzy nie wrócili z morza”
Blisko trzymetrowy pomnik „Tym, którzy nie wrócili z morza”, autorstwa prof. Sławoja Ostrowskiego, ma inną wymowę. Poświęcono go tym, którzy zginęli w wyniku katastrofy promu “Jan Heweliusz”, ale też wszystkim innym ofiarom morskiego żywiołu w dziejach Gdańska: marynarzom, rybakom, żeglarzom i pasażerom.
Zmarł rzeźbiarz Sławoj Ostrowski, autor m.in. ławeczki Güntera Grassa
Pomnik odsłonięto na Ołowiance przy moście Kamieniarskim (nieopodal siedziby Narodowego Muzeum Morskiego) - 14 stycznia 2007 r., w 14. rocznicę tragedii “Heweliusza”. Kotwica, która stanowi część pomnika, była kotwicą awaryjną na pokładzie promu. Z wraku wydobyła ją ekipa Polskiego Ratownictwa Okrętowego w Gdyni.
25 lat temu zatonął „Jan Heweliusz”. Rocznicę katastrofy uczci Narodowe Muzeum Morskie
- Monolit oglądany od czoła ma formę prostokątnego, marmurowego bloku, który w 1/3 wysokości od dołu ma wykonaną prostokątną, ażurową szczelinę - opisuje na stronie GAPS kuratorka Kinga Jarocka. - Szczelina, gdy patrzymy na pomnik vis-à-vis Bramy Żuraw, jest wypełniona prostokątną płytą z brązu z napisem TYM, KTÓRZY NIE POWRÓCILI Z MORZA. Patrząc z drugiej strony pomnika nad szczeliną, na 2/3 wysokości pomnika, widzimy poziomy pas z brązu z napisem: NAVIGARE NECESSE EST (łac. „Żeglowanie jest koniecznością”). Choć blok kamienny nie jest przezierny, z łatwością można wyobrazić sobie, że dwie płyty z brązu symbolicznie przecinają się, tworząc kształt krzyża. Co istotne, przez szczelinę przy samym gruncie przechodzi część kotwicy, która leży pod kamiennym blokiem… Kamień wykorzystany w pomniku ma zielone zabarwienie. Wyraźna jest naturalna wzorzystość kamienia, gdzie jasne i ciemniejsze smugi przypominają fale na Bałtyku i pieniące się fale morskie.
Sławoj Ostrowski był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, kierował Pracownią Rzeźby. Jest autorem wielu innych realizacji w przestrzeni publicznej Gdańska: pomników, rzeźb, tablic pamiątkowych, upamiętniających m.in. Zbyszka Cybulskiego, Zbigniewa Herberta, Antoniego Abrahama, Jakuba Wejhera czy Güntera Grassa - „Ławeczki Güntera Grassa”, fontanny „Ptaki wodne” we Wrzeszczu, ale też m.in.: „Pomnika prezydenta Leona Barciszewskiego” w Bydgoszczy, „Pomnika Antoniego Abrahama” w Pucku, czy „Pomnika Jakuba Wejhera” w Wejherowie.
ZOBACZ ROZMOWĘ O PROGRAMIE GAPS
Spacer z GAPS
Te i inne obiekty obejrzeć będzie można już w niedzielę, 27 października 2024 r., na spacerze w ramach projektu GAPS (Gdańsk Artyści Przestrzeń Sztuka), który prowadzi CSW Łaźnia. Przewodniczką po dzielnicy będzie Oriana Radziuk.
Grupa wyruszy na około trzy kilometrową trasę o godz. 14, sprzed budynku Łaźni przy ul. Jaskółczej 1. Wstęp wolny, wystarczy się zapisać. Zapisy: gaps@laznia.pl, w tytule wiadomości prosimy wpisywać: spacer GAPS 27.10.24.
- Spacer realizowany jest w ramach projektu GAPS — Gdańsk Artyści Przestrzeń Sztuka www.gaps.gda.pl
- Proszę ubrać się adekwatnie do pogody
- Poziom trudności spaceru: dużo chodzenia (ok. 3 km)
- Udział w spacerze jest bezpłatny.
- Projekt finansowany z dotacji Miasta Gdańska.
