Fundacja “Świat Wrażliwy” powstała sześć lat temu z inicjatywy trzech gdańszczanek - z misją “znoszenia barier i pokonywania przeszkód”, działania na rzecz osób niepełnosprawnych, starszych, wykluczonych społecznie. Wkrótce Fundacja otrzymała na swoją działalność miejski lokal w centrum Siedlec, przy ul. Kartuskiej 108/112 - przestrzeń powstała z połączenia dwóch dawnych sklepów. Z realizowanych tu zajęć (tanecznych, śpiewu, plastycznych, integracyjnych) korzystała i wciąż korzysta grupa niepełnosprawnej intelektualnie młodzieży oraz seniorzy.
W “labirynt dorosłości” z mentorkami
We wrześniu 2019 r. w lokalu ruszy społeczna kawiarnia Caffe Aktywni, która łączy w sobie potencjał i umiejętności obu wspomnianych grup. To właśnie seniorzy i młodzi razem częstować będą gości kawą oraz własnoręcznie przygotowanymi ciastami i kanapkami.
Otwarcie kawiarni w dzielnicy to efekt innowacji społecznej “W labiryncie dorosłości. Aktywna wymiana międzypokoleniowa”, którą Fundacja testowała między styczniem a czerwcem 2018 r. ze swoimi podopiecznymi (przy wsparciu Laboratorium Innowacji Społecznych w Gdyni oraz Fundacji Stocznia z Warszawy).
- Usiedliśmy kiedyś w gronie rodziców z Fundacji i pomyśleliśmy, że mamy tu dwie grupy fajnych ludzi, w których drzemie mnóstwo energii, czyli seniorów i młodzież. Postanowiliśmy zrobić coś, by ich razem zetknąć - mówi Jolanta Rychlik, jedna z założycielek Fundacji “Świat Wrażliwy”. - Wcześniej działali w odrębnych zespołach. Mieli ze sobą kontakt, ale nie było w tym “chemii”. Zależało nam, by trochę “wyrzucić” rodziców z życia naszej młodzieży. Chcieliśmy by weszli w dorosłość bardziej przygotowani, samodzielni i odpowiedzialni. Tytułowy “labirynt dorosłości” miał być dla nich szkołą życia, a w przejściu przez niego wspomagały ich nasze seniorki, które zechciały podjąć się roli mentorek.
Pięć mentorek przeszło przygotowanie do pracy z ośmioosobową grupą młodzieży. Pracowały z psychologiem i z Jolantą Rychlik, która jest terapeutką i mamą 22-letniej Katarzyny - jednej z uczestniczek projektu. Przez półroczny okres warsztatów każda mentorsko - młodzieżowa grupa miała swojego opiekuna.
- Tłumaczyliśmy mentorkom, jakie są te nasze dzieciaki, na co trzeba zwrócić uwagę. Każde jest niepełnosprawne intelektualnie, ale każde inaczej, są młodzi z zespołem Downa, z epilepsją, porażeniem mózgowym, autystycy - tłumaczy Jolanta Rychlik.
Tradycyjne przepisy i fartuch Master Chef
Test innowacji rozpoczął się od remontu części lokalu Fundacji. Przestrzeń z barem i stolikami mentorki i ich podopieczni zaaranżowali wspólnie: wybrali kolory ścian i wzór fototapety, krzesła, stoły, bibeloty. Młodzież przeszła trening: ekonomiczny (robienie zakupów, tworzenie listy produktów), “sprzątający” (utrzymania porządku w wyremontowanej przestrzeni), obsługi urządzeń (ekspresu do kawy, parzenia herbaty).
Najważniejsze przyszło na koniec - warsztaty kulinarne. W każdy piątek przyszli kucharze i ich mentorki piekli ciasta i robili kanapki. Początkowo testerami ich dokonań gastronomicznych byli rodzice i przyjaciele Fundacji.
Projekt zakładał, że raz w miesiącu przestrzeń otwierana będzie dla społeczności lokalnej Siedlec i zaproszonych gości (m.in. radnych dzielnicowych i miejskich). I tak też się działo. Młodzi (ku początkowemu zaskoczeniu rodziców) doskonale radzili sobie w kuchni i na sali, serwując przygotowane chwilę wcześniej dania.
Menu opracowano razem z seniorkami - wykorzystano w nim głównie tradycyjne przepisy na ciasta i sałatki pani Marii, pani Grażyny i pani Danuty. Młodzi kucharze w dowód uznania otrzymali wymarzone imienne fartuchy z logo programu Master Chef.
Odpowiedzialne i samodzielne
Nad organizacją pracy kuchni czuwa Beata Weiner, mama 21-letniego Mateusza, który również uczy się tu gastronomicznego fachu. Jak nam powiedział - najbardziej lubi nakładać ciasto na babeczki do foremek, łupać i kroić orzechy, strugać jabłka i przygotowywać kanapki w tosterze.
- Beata ma niezwykłą zdolność dopracowania szczegółów i organizacji. Bez niej nie poszlibyśmy dalej - zaznacza Jolanta Rychlik. Obie panie poznały się kilka lat temu w szkole, w której uczą się Mateusz i Katarzyna (do szkoły jeszcze wrócimy). - Półroczne testowanie innowacji nie tylko dało kopa nam, jako zespołowi realizującemu, młodzieży i mentorkom, ale także rodzicom. Zobaczyli, jakie ich dzieci są odpowiedzialne, samodzielne, muszą tylko mieć kogoś kto ich wesprze i odpowiednio pokieruje.
Po zakończeniu testu innowacji młodzi i seniorzy gotowali dalej, realizując cateringi na potrzeby wydarzeń artystycznych Gdańskiego Archipelagu Kultury, czy konferencji Zakładu Utylizacji; otwierając okazjonalnie kawiarnię zgodnie z rytmem kalendarza (w walentynki, tłusty czwartek, śledzika).
Trzy miejsca pracy i wiele praktyk
W końcu przyszedł czas na kolejny krok. Fundacja przygotowała biznesplan na działalność społecznej kawiarni, zatrudniającej na umowę o pracę dwóch seniorów i jedną młodą osobę niepełnosprawną, z możliwością staży i praktyk dla młodzieży niepełnosprawnej ze Szkoły Przysposabiającej i Zawodowej Specjalnej nr 2 w Oliwie. Tu właśnie uczą się m.in. Katarzyna i Mateusz, w grupie stażowej będzie na początek 11 osób, większość z “grupy innowacji”.
Projekt Caffe Aktywni otrzymał dofinansowanie Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej, które pozwoli na utworzenie wspomnianych trzech miejsc pracy. Zanim kawiarnia wystartuje, trzeba zrobić generalny remont jednego z pomieszczeń w lokalu na potrzeby profesjonalnej kuchni produkcyjnej, zgodnej z wymogami Sanepidu, żeby można było prowadzić codzienny biznes i przygotowywać cateringi. Prace rozpoczną się na dniach, realizować będzie je kilku wykonawców, w tym ekipa Gdańskich Nieruchomości.
- Na Siedlcach nie ma miejsca, gdzie można pogadać i wypić kawę; miejsca dostępnego dla wszystkich, i seniorów, i młodzieży niepełnosprawnej, by mogła “na swobodziaku”, bez stresu spędzić tu czas - podsumowuje Jolanta Rychlik.
- W Gdańsku brakowało także przestrzeni, w której rodzice dzieci niepełnosprawnych mogliby się swobodnie spotkać, “porozmawiać na mieście”: a nie w szkole, czy w trakcie zajęć dzieci na basenie - dodaje Beata Weiner.
Na dniach nastąpić ma długo zapowiadane otwarcie pierwszej gdańskiej kawiarni społecznej cieKAWA przy ul. Świętojańskiej 68 na Głównym Mieście.
|
GDAŃSKA INNOWACJA NA MEDAL
|
Spotkania sąsiedzkie w Caffe Aktywni - przyłącz się!
W ramach grantu z Gdańskiego Funduszu Sąsiedzkiego Fundacja “Świat wrażliwy” zaprasza także na serię sąsiedzkich spotkań w przestrzeni Caffe Aktywni. Trwa przerwa wakacyjna, ale od września ruszą kolejne tury. We wrześniu, październiku i listopadzie odbędą się następujące serie wydarzeń (w każdym miesiącu identyczny program):
- warsztaty kulinarne dla młodzieży i seniorów
- spotkania dla mam z animacją dla dzieci
- warsztaty taneczne dla wszystkich chętnych
- rękodzieło międzypokoleniowe
Szczegóły i zapisy pod nr. tel. 882 089 933; bieżące informacje na profilu Fundacji na Fb
