Posiedzenie Europejskiego Komitetu Regionów w Brukseli
fot. Kamil Kwiatkowski/gdansk.pl
Przypomnijmy, że burmistrz Stambuł Ekram Imamoğlu został aresztowany w Turcji 19 marca. Imamoğlu jest twarzą tureckiej opozycji, głównym rywalem prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana. Miał kandydować w nadchodzących wyborach prezydenckich. Oskarżono go o rzekomą korupcję. W oficjalnym oświadczeniu sądu wymieniono „kierowanie organizacją przestępczą, przyjmowanie łapówek, niewłaściwe sprawowanie urzędu, bezprawne rejestrowanie danych osobowych i fałszowanie przetargów".
Czytaj także: Bruksela. Gdańsk pomaga Ukrainie, Mołdawii i Gruzji w drodze do UE
Projekt pilnej rezolucji Europejskiego Komitetu Regionów w sprawie aresztowania tureckich burmistrzów i zamachu na demokrację lokalną w Turcji
Dalszy ciąg artykułu pod Kalendarzem Wydarzeń
Polecamy wydarzenia w Gdańsku
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW (KR) Mając na uwadze, co następuje:
- Burmistrz Stambułu Ekrem İmamoğlu został aresztowany 19 marca 2025 r. wraz z ponad setką tureckich urzędników lokalnych i obywateli, a zarzuty przeciwko niemu zostały potwierdzone przez prokuratora Stambułu, co doprowadziło do jego zawieszenia w pełnieniu funkcji z dniem 23 marca 2025 r.
- Przywództwo Ekrema İmamoğlu, jako burmistrza Stambułu i przewodniczącego Związku Gmin Turcji, jest powszechnie kojarzone z aspiracjami dotyczącymi przyszłości Turcji opartej na pluralizmie, sprawiedliwości, poszanowaniu praw człowieka i podstawowych wolności.
- Jednoczesne unieważnienie dyplomu uniwersyteckiego Ekrema İmamoğlu, podczas gdy dyplomu wymaga się od kandydatów na prezydenta, oraz jego aresztowanie pod zarzutem korupcji i terroryzmu stanowią wyraźne oznaki upolitycznienia jego sprawy.
- Aresztowanie Ekrema İmamoğlu wpisuje się w bieżącą tendencję do aresztowania i dymisjonowania opozycyjnych burmistrzów, w tym zastąpienia 14 demokratycznie wybranych burmistrzów powołanymi przez państwo komisarzami od czasu wyborów lokalnych, które odbyły się w marcu 2023 r.
- Ta praktyka dymisjonowania opozycyjnych burmistrzów została potępiona jako niezgodna z zasadami demokracji lokalnej w kolejnych opiniach KR-u, a także przez Komisję Europejską, Parlament Europejski, Kongres Władz Lokalnych i Regionalnych oraz Komisję Wenecką Rady Europy.
- Jak zauważyli specjalny sprawozdawca ONZ i Komisja Wenecka, Turcja systematycznie nadużywa ustaw antyterrorystycznych, aby atakować demokratycznie wybranych urzędników, opozycyjnych polityków i obrońców praw człowieka.
- Od Turcji, jako kandydatki do członkostwa w UE, oczekuje się przestrzegania najwyższych standardów demokracji i praworządności. Demokracja lokalna i skuteczne wielopoziomowe sprawowanie rządów, niezależnie od przynależności politycznej, stanowią podstawowe elementy tych standardów.
- Europejski Komitet Regionów stanowczo potępia aresztowanie i uwięzienie lokalnych liderów opozycji, w tym burmistrza Stambułu Ekrema İmamoğlu. Stanowi to poważne naruszenie zasad demokratycznych i jawne lekceważenie woli wyborców. Systematyczne ataki na polityków opozycji zagrażają fundamentom demokratycznych społeczeństw.
- Wzywa władze tureckie do natychmiastowego uwolnienia burmistrza Stambułu i innych polityków opozycji zatrzymanych z powodów politycznych oraz apeluje do tych władz, by zaprzestały wszelkich politycznie motywowanych postępowań karnych i bezprawnych nacisków na władze lokalne. Zapewnienie uczciwości i bezstronności sądownictwa jest niezbędne dla zachowania zaufania publicznego do instytucji demokratycznych.
- Solidaryzuje się ze wszystkimi lokalnymi przywódcami stojącymi w obliczu bezprawnych nacisków i prześladowań. Uznaje ich zasadniczą rolę w reprezentowaniu demokratycznej woli wyborców i podkreśla potrzebę ochrony ich niezależności. Wyraża poparcie dla mieszkańców Stambułu i wszystkich tych w Turcji, którzy angażują się z myślą o przyszłości demokracji lokalnej, o czym świadczy bardzo wysoka frekwencja w wyborach lokalnych.
- Jednoczy się z obywatelami w Turcji, którzy demonstrują na rzecz demokracji, i podkreśla znaczenie podstawowej wolności zgromadzeń i wypowiedzi. Wzywa władze publiczne, by zaprzestały wszelkich form represji wobec demonstrantów i dziennikarzy.
- Wskazuje na szkodliwy wpływ, jaki te aresztowania i inne podejmowane przez rząd centralny próby ograniczenia władzy i zasobów opozycyjnych gmin wywiera na jakość lokalnego rządzenia. Podważanie instytucji samorządowych negatywnie wpływa na codzienne życie milionów obywateli w Turcji.
- Z zadowoleniem przyjmuje apel Parlamentu Europejskiego zawarty w rezolucji w sprawie niedawnych dymisji i aresztowań burmistrzów w Turcji skierowany do wysokiej przedstawicielki/wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej, by nałożyła środki ograniczające na tureckich urzędników pełniących rolę komisarzy i na osoby ich powołujące. Wnosi, by wysoka przedstawicielka/wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej nadała postulatowi Parlamentu Europejskiego dalszy bieg.
- Popiera żądania Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy zawarte w deklaracji z dnia 27 marca 2025 r. w sprawie zwolnień burmistrzów w Turcji.
- Wzywa Komisję Europejską i Radę, aby ponownie rozważyły wszelkie dalsze kroki związane z procesem akcesyjnym Turcji, biorąc pod uwagę obecne lekceważenie przez turecki rząd podstawowych kryteriów członkostwa w UE. Podkreśla, że dalszy regres w zakresie praw podstawowych powinien doprowadzić do rewizji udziału Turcji w programach finansowych i instytucjonalnych UE.
- Potwierdza swoje zaangażowanie w propagowanie i ochronę demokracji lokalnej w Turcji, kraju kandydującym do Unii Europejskiej i jej strategicznym partnerze. Zobowiązuje się do dalszej współpracy z demokratycznie wybranymi lokalnymi przywódcami w Turcji za pośrednictwem swojej grupy roboczej ds. stosunków z Turcją, aby dopilnować, że będzie się strzec i przestrzegać zasad demokratycznych na szczeblu lokalnym.
- Zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania tej pilnej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, wysokiej przedstawicielce/wiceprzewodniczącej Komisji Europejskiej, węgierskiej, polskiej i duńskiej prezydencji Rady UE oraz władzom Turcji, a także do dopilnowania, aby rezolucja została przetłumaczona na język turecki.
Prezydent Gdańska w czasie posiedzenia Komitetu Regionów
fot. Kamil Kwiatkowski/gdansk.pl
Prezydent Gdańska: jesteśmy z Tobą!
Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz potępiła aresztowanie mera Stambułu już wcześniej w swoich mediach społecznościowych.
Prezydent Gdańska oświadczyła:
Z Gdańska, Miasta Wolności i Solidarności, także płyną wyrazy wsparcia i solidarności dla burmistrza Istambułu, który został wczoraj zatrzymany przez władze tureckie. Wielu burmistrzów z Europy i świata łączy się z nim w solidarności, tak jak my. Burmistrzu Imamoglu, jesteśmy z Tobą.
