Zmarła Danuta Olędzka, projektantka gdańskich falowców

Była znaną architektką i urbanistką. Według jej koncepcji zrealizowane zostały m.in. dwa pierwsze falowce na Przymorzu Wielkim, przy ul. Piastowskiej 90 i 100. które posłużyły jako wzór dla kolejnych realizacji. Danuta Olędzka zmarła w wieku 98 lat.
24.03.2025
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Czarno-białe zdjęcie: palący się znicz
Danuta Olędzka (1927-2025)
fot. Dominik Paszliński / www.gdansk.pl

Z Białorusi do Gdyni

Danuta Olędzka z domu Sorgowicka urodziła się 3 marca 1927 roku w miejscowości Poczapowo (obecnie Białoruś). Córka urzędnika gminnego Władysława - po II wojnie światowej pracownika Urzędu Miasta Gdyni, oraz Janiny z domu Panaszek, działaczki społecznej, po wojnie księgowej w Zarządzie Zieleni Miejskiej w Gdyni Kolibkach. 

Po repatriacji z Białorusi w 1945 wraz z rodziną zamieszkała w okolicach Wielunia, w którym ukończyła gimnazjum, zaliczając dwie klasy w ciągu jednego roku. W 1946 przeniosła się z całą rodziną do Gdyni, gdzie początkowo uczęszczała do żeńskiego liceum przyrodniczego, ukończyła męskie liceum matematyczno-fizyczne. 

Dalszy ciąg artykułu pod Kalendarzem Wydarzeń

Studia i pierwsza praca

W latach 1947-1952 studiowała i uzyskała dyplom magistra inżyniera architekta na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej (PG). Z nakazu pracy zatrudniona została jako inspektor nadzoru w Banku Inwestycyjnym w Gdańsku. Od 1953 do emerytury w 1982, z roczną przerwą, była zatrudniona na stanowisku projektanta w Gdańskim Biurze Projektów Budownictwa Ogólnego (GBPBO) „Miastoprojekt” w Gdańsku. Jednocześnie w latach 1952—1965 pracowała jako asystent w Katedrze Budownictwa Utylitarnego i Przemysłowego Wydziału Architektury PG, prowadzonej przez profesora Stefana Porębowicza.

Obraz z twarzą kobiety w szarych kolorach
Danuta Olędzka na obrazie namalowanym przez Rudolfa Buchalika
fot. gedanopiedia.pl

Projekty, które zmieniły Gdańsk 

W 1959 roku dołączyła do zespołu Tadeusza Różańskiego, głównego projektanta zabudowy gdańskiej dzielnicy Przymorze Wielkie. Powierzono jej zaprojektowanie mieszkań i elewacji falowców. Pierwsze techniczne opracowanie, zdaniem inwestora, było za drogie i w „Miastoprojekcie” rozpisano wewnętrzny konkurs, który wygrała. Według jej koncepcji zrealizowane zostały dwa pierwsze falowce, przy ul. Piastowskiej 90 i 100. Projekty kolejnych falowców, wzorując się na poprzednich rozwiązaniach, opracował Tadeusz Różański wspólnie z Januszem Morkiem.

Na zdjęciu widać panoramę dzielnicy mieszkalnej z licznymi blokami, w tym charakterystycznym, długim budynkiem falowcem w Gdańsku. W tle rozpościera się widok na Zatokę Gdańską, a całość otoczona jest zielenią i zabudową osiedlową.
Widok z 32. piętra biurowca Olivia Star. Nz. dzielnica Przymorze, falowiec przy ul. Piastowskiej
fot. Jerzy Pinkas / www.gdansk.pl

W 1965 roku ze Szczepanem Baumem i Zbigniewem Budzyńskim wygrała konkurs na projekt gdańskiego Domu Technika przy ul. Rajskiej 6 wraz z zagospodarowaniem terenu. Realizacji zgodnej z zamysłem projektantów doczekał się jedynie Dom Technika. 

Czytaj także: 11 pięter, sześć klatek i 6 tys. mieszkańców - była wystawa o Falowcu

Nagradzane koncepcje

Danuta Olędzka stworzyła szereg koncepcji i opracowań, które nie zostały zakwalifikowane do realizacji, ale otrzymały wyróżnienia w konkursach organizowanych przez Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP): na Łuk Wyzwolenia w Lublinie w 1954 (współautorzy: Stanisław Mizerski, Jan Sienkowski, Wiktor Tołkin, Leszek Werocsy), na projekt Placu Teatralnego i Placu Dzierżyńskiego w Warszawie w 1955 (współautorzy: Tadeusz Kowalski, Daniel Olędzki, Jan Sienkowski, współpraca Roman Hordyński), na założenia urbanistyczne Sopotu w 1960 (współautorzy: Ludwika Lepczak, Tadeusz Lepczak, Daniel Olędzki), na projekt urbanistyczno-architektoniczny budynku administracyjnego Polskich Linii Oceanicznych przy placu Gorkiego oraz jego otoczenia w Gdańsku w 1967 (współautor Daniel Olędzki), na opracowanie optymalizacji rozwiązań projektowych budownictwa mieszkaniowego Zestawu Gdańskiego na lata 1971—1975 w 1970 (współpraca Edmund Sergot, Ryszard Ścigacz). 

Była żoną architekta Daniela Olędzkiego (zmarł w 1991 roku - zaprojektował m.in. Teatr Wybrzeże, Operę Bałtycką, Teatr Muzyczny w Gdyni), matką Jana - architekta wnętrz i Agnieszki - projektantki graficzej i malarki.

biogram za Gedanopedia

Danuta Olędzka zmarła w wieku 98 lat. 

 

TV

Video Player is loading.
Reklama
Aktualny czas 0:00
Czas trwania -:-
Załadowany: 0%
Typ strumienia NA ŻYWO
Pozostały czas -:-
1x
    2. Kongres Zdrowia Kobiet. Gdańszczanki badają piersi