Uroczystość wręczenia Medali św. Wojciecha i Księcia Mściwoja II odbyła się w poniedziałek, 2 grudnia w najbardziej reprezentacyjnych gdańskich wnętrzach Dworu Artusa podczas uroczystej, X sesji Rady Miasta Gdańska.
Laureatami Medali św. Wojciecha zostali:
- prof. dr hab. inż. Kazimierz Darowicki / Politechnika Gdańska - za wybitne osiągnięcia naukowe oraz wdrożeniowe, rozpoznawalne i uznane w wymiarze światowym, za powołanie w Gdańsku jednego z największych europejskich korozyjnych ośrodków dydaktyczno-badawczych oraz za zbudowanie silnej gdańskiej szkoły naukowej „Spektroskopii impedancyjnej” (laudację wygłosił prof. Edmund Wittbrodt);
- Maciej Grabski - za zbudowanie i utworzenie centrum biznesowego i biurowego Olivia Centre, przyciągającego licznych inwestorów krajowych i zagranicznych, stanowiącego nowoczesną i innowacyjną wizytówkę Gdańska (laudację wygłosił prof. Cezary Obracht-Prondzyński);
- prof. dr hab. Dorota Kolak-Michalska - za niezwykłe dokonania artystyczne, którymi jako wybitna aktorka Teatru Wybrzeże rozsławia Gdańsk poza jego granicami (laudację wygłosiła Anna Czekanowicz-Drążewska).
Medale Księcia Mściwoja II otrzymali:
- Natalia Partyka - za wybitne osiągnięcia sportowe rozsławiające Gdańsk w kraju i na świecie oraz determinację w dążeniu do wyznaczonego celu i życiową postawę będącą wzorem do naśladowania (laudację wygłosił Bogusława Kaczmarek);
- prof. dr hab. Piotr Stepnowski - za podniesienie rangi Uniwersytetu Gdańskiego wśród europejskich uczelni wyższych, osiągnięcia naukowe w zakresie badań nad zanieczyszczeniem środowiska oraz zaangażowanie w powstanie i działania Związku Uczelni im. D. Fahrenheita (laudację wygłosiła Agnieszka Owczarczak);
- Komitet Obrony Demokracji – Region Pomorze - za nieugiętość i konsekwencję w działaniu na rzecz budowy społeczeństwa obywatelskiego oraz za obronę Konstytucji RP. W imieniu Stowarzyszenia Medal odebrała Sława Rafalak, przewodnicząca Zarządu Regionu (laudację wygłosiła Barbara Szczepuła-Ponikowska).
W uroczystości oprócz gospodarzy - miejskich radnych, wzięli udział m.in. europosłanka Magdalena Adamowicz, poseł na Sejm RP Piotr Adamowicz, senator RP Bogdan Borusewicz, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, radni Sejmiku Województwa Pomorskiego, przedstawiciele Korpusu Dyplomatycznego, duchowieństwa wszystkich wyznań, rektorzy gdańskich uczelni, służb mundurowych, władze instytucji i przedsiębiorstw gdańskich.
Jesteście Mistrzami
O znaczeniu Medali opowiedziała przewodnicząca Rady Miasta Gdańska Agnieszka Owczarczak, która tradycyjnie otworzyła sesję RMG.
- Medale św. Wojciecha i Księcia Mściwoja II Rada Miasta Gdańska ustanowiła w 1996 roku. Jest to zatem już dosyć długa tradycja w Gdańsku. Są przyznawane polskim i zagranicznym obywatelom, instytucjom i organizacjom za wybitne zasługi na rzecz naszego miasta. Te wykonane w srebrze odznaczenia otrzymują ci, których działania przyczyniły się do rozsławienia naszego miasta w regionie, w kraju i na świecie. Wybierana przez Radę Miasta Gdańska Kapituła nagradza osoby, które podejmują publicznie pożyteczne inicjatywy, wyróżniają się swoją pracą bądź zainteresowaniami, wyrastają ponad przeciętność. Działania dostrzegane i nagradzane przez Kapitułę dotyczą wszystkich dziedzin życia - kultury, nauki, służby zdrowia, gospodarki. Dodatkowo Medal św. Wojciecha jest wyróżnieniem za pracę na rzecz współpracy i pojednania między narodami oraz za wyjątkowe przedsięwzięcia na rzecz tolerancji i dialogu pomiędzy przedstawicielami różnych wyznań i religii - mówiła przewodnicząca RMG.
Na cześć laureatów, wystrzeliła zabytkowa feluka. Uroczystość uświetniły muzyczne aranżacje Cappelli Gedanensis.
Przed wręczeniem medali zabrał głos również Mistrz Kapituły – prof. Edmund Wittbrodt: - Decyzje, jakie podejmuje Kapituła zapadają na zasadzie konsensusu. Musimy dojść do jednomyślności i tak też stało się tym razem. W prawie 30-letniej już historii Kapitułą wyróżniła Medalami św. Wojciecha 86 osób, a Medalami Księcia Mściwoja II - 142 osoby. Także dzisiejsi laureaci powiększą grono osób zasłużonych, które przyczyniły się do rozsławiania Miasta Gdańska o kolejne trzy osoby w każdej grupie Medali. Serdecznie wszystkim gratuluję!
Medale, dyplomy oraz kwiaty wręczali: Agnieszka Owczarczak, Edmund Wittbrod oraz Aleksandra Dulkiewicz.
Na zakończenie wydarzenia Capella Gedanensis wykonała aranżację utworu „We Are The Champions” zespołu Queen.
- Chciałoby się powiedzieć do laureatów: You are the champions! – podsumowała Agnieszka Owczarczak.
Kapituła Medali
Medale przyznane zostały przez dziewięcioosobową Kapitułę, w której zasiadają:
- Agnieszka Owczarczak – działaczka samorządowa i przedsiębiorczyni, Przewodnicząca Rady Miasta Gdańska,
- dr hab. inż. Edmund Wittbrodt – naukowiec, polityk (były senator RP, minister edukacji), działacz społeczny,
- Andrzej Januszajtis – docent, fizyk, popularyzator historii Gdańska, autor wielu publikacji o Gdańsku,
- Barbara Szczepuła-Ponikowska – dziennikarka, reportażystka, felietonistka, pisarka-autorka książek związanych z Gdańskiem,
- Małgorzata Omilanowska- Kiljańczyk, historyczka sztuki, była podsekretarz stanu, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
- Jan Zarębski – polityk, przedsiębiorca, w latach 1999-2002 marszałek województwa pomorskiego,
- Anna Czekanowicz-Drążewska – poetka, prozaiczka, dramaturżka, tłumaczka,
- dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński – socjolog, antropolog, historyk, popularyzator kultury kaszubskiej,
- Bogusław Kaczmarek – piłkarz, trener piłkarski, komentator telewizyjny.
ZOBACZ ZDJĘCIA Z UROCZYSTOŚCI
O laureatach
Kazimierz Darowicki: pracownik nauki, praktyk, elektrochemik, profesor Politechniki Gdańskiej, specjalista w dziedzinie korozji i inżynierii materiałowej, twórca dynamicznej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej. Wyróżniony Medalem im. Ignacego Mościckiego Polskiego Towarzystwa Chemicznego, laureat Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (2016), Osobowość Politechniki Gdańskiej (2021).
Urodził się 29 sierpnia 1955 roku w Gdańsku. Studia wyższe ukończył w czerwcu 1981 roku na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej, gdzie podjął pracę jeszcze przed zakończeniem edukacji. W 1991 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych, habilitację w roku 1995, a tytuł profesora nauk technicznych w 1999. Autor ponad 260 prac indeksowanych w bazie SCOPUS oraz 120 prac spoza tej bazy.
Z Wydziałem Chemicznym jest zawodowo związany przez cały okres dotychczasowej aktywności zawodowej, tu przeszedł kolejne szczeble rozwoju, aż do stanowiska profesora zwyczajnego i kierownika utworzonej przez siebie w 1996 roku Katedry Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej. Katedra ta jest afiliowanym członkiem Europejskiej Federacji Korozyjnej i obecnie cieszy się opinią jednej z największych i najbardziej znaczących korozyjnych jednostek naukowo -dydaktycznych na świecie.
W ramach prac badawczych rozwija problematykę nieliniowych pomiarów impedancyjnych i pomiarów impedancyjnych w warunkach niestacjonarnych. Zajmuje się analizą harmoniczną i analizą czasowo-częstotliwościową. Jego podstawowym osiągnięciem jest opracowanie podstaw teoretycznych dynamicznej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej (DEIS) oraz jej wprowadzenie do praktyki pomiarowej. Ta oryginalna metoda pomiarowa stworzyła nowe, unikatowe możliwości badawcze, łamiąc podstawowe ograniczenie klasycznej spektroskopii impedancyjnej, jakim jest stacjonarność badanego układu. Metoda DEIS została z powodzeniem zaimplementowana do badań mechanizmów i kinetyki procesów elektrochemicznych i korozyjnych, warstw pasywnych, impedancyjnego mapowania powierzchni i lokalnych pomiarów nanoimpedancyjnych. Metoda DEIS jest skutecznym narzędziem w badaniach ogniw elektrochemicznych i ogniw paliwowych oraz ich stosów.
Maciej Grabski: przedsiębiorca, inwestor, autor wielu projektów biznesowych.
Urodził się w 1968 roku. Studiował prawo i ekonomię. Współzałożyciel jednego z pierwszych polskich portali internetowych Wirtualna Polska, który sprzedał w 2004 roku, by zainwestować w kilka różnych przedsięwzięć.
Najbardziej spektakularnym przedsięwzięciem Macieja Grabskiego jest jednak Olivia Centre - największe centrum biznesowe i biurowe tej klasy w Polsce poza Warszawą. Zainwestowane środki i współpraca z prezydentem Pawłem Adamowiczem oraz organizacją Invest in Pomerania doprowadziły do powstania tego wyjątkowego miejsca. Ta kluczowa inwestycja na rynku Real Estate na Pomorzu zmieniła obraz Gdańska i całej Metropolii. Inwestycja powstała w kilku etapach, aby ostatecznie osiągnąć 200 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej o najwyższym standardzie – klasa AA w dziewięciu budynkach, na działce o powierzchni 3,5 ha. Powierzchnia biurowa centrum równa jest powierzchni lotniska. Miejsce pracy znalazło tu 200 firm, kilkadziesiąt z nich to siedziby międzynarodowych koncernów, odgrywających znaczącą rolę na rynku polskim oraz zagranicznych, a także 15 tys. pracowników. Olivia Centre to tętniące życiem centrum innowacji, przedsiębiorczości i edukacji.
Maciej Grabski aktywnie uczestniczy w rozwijaniu wielu wydarzeń i spotkań biznesowych w całej Polsce i za granicą, gdzie występuje jako lider i ekspert biznesu. Jest człowiekiem wizji, który łączy przedsiębiorczość z pasją do rozwoju swojego miasta. Dzięki jego inicjatywom Gdańsk stał się miejscem, które łączy historię z nowoczesnością, biznes z nauką, a lokalną społeczność z międzynarodowym środowiskiem. To nie tylko wybitny przedsiębiorca, ale także ambasador Gdańska na świecie.
Prof. dr hab. Dorota Kolak-Michalska: aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, profesor sztuk filmowych i teatralnych, nauczycielka akademicka.
Urodziła się 20 czerwca 1967 roku w Krakowie, gdzie w 1980 roku ukończyła studia w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie. W latach 1980–1982 aktorka Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, od 1982 aktorka Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Pracując jako pedagożka, prowadzi zajęcia z aktorstwa, plastyki ruchu, form i stylów ruchu scenicznego na Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. W 2015 habilitowała się w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi w dyscyplinie sztuk teatralnych na podstawie dzieła Spektakl „Słodki ptak młodości” Tennessee Williamsa z rolą Alexandry del Lago w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego. W 2023 otrzymała tytuł profesorki sztuk filmowych i teatralnych.
Odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi (1996), Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2018), Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008), Odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1996).
Zagrała niezliczone role, zdobyła dziesiątki nagród, przyciągnęła rzesze widzów, kupujących bilety „na Kolak”, bo darzą ją prawdziwym uwielbieniem. Była Antygoną w spektaklu Marka Okopińskiego, tytułową Matką w sztuce Witkacego reżyserowanej przez Grzegorza Wiśniewskiego, zagrała także główne role w jego spektaklach „Słodki ptak młodości” Tennessee Williamsa, „Zmierzch bogów” wg scenariusza filmu Viscontiego, „Kto się boi Virginii Woolf?” Albee’ego, „Niepokój” Wyrypajewa. Jako Hekabe w „Trojankach” znalazła doskonałe porozumienie z Janem Klatą, w roli Raniewskiej w „Wiśniowym sadzie” Czechowa w inscenizacji Anny Augustynowicz zerwała z tradycją tej wielkiej partii, ogołacając ją niemal ze wszystkich aktorskich środków wyrazu, za główny instrument mając tylko głos. W „Resztkach” Eweliny Marciniak, pozostając sobą, opowiedziała świat z perspektywy siedmioletniej dziewczynki.
Natalia Partyka: tenisistka stołowa.
Przyszła na świat 27 lipca 1989 roku w Gdańsku. Urodziła się bez prawego przedramienia i mimo niepełnosprawności, rywalizuje w zawodach z zawodniczkami pełnosprawnymi i niepełnosprawnymi. Już jako siedmiolatka zaczęła trenować tenis stołowy w klubie MRKS Gdańsk. W wieku zaledwie 11 lat po raz pierwszy wystąpiła na igrzyskach paraolimpijskich w Sydney w 2000 roku, stając się najmłodszą zawodniczką w historii tych zawodów. Cztery lata później, w Atenach, zdobyła swój pierwszy złoty medal, rozpoczynając dominację na światowych arenach. Wraz z zawodniczką z RPA Natalie du Toit są jedynymi olimpijkami, które wystąpiły zarówno podczas Igrzysk Olimpijskich 2008, jak i Igrzysk Paraolimpijskich 2008.
Sześciokrotna mistrzyni paraolimpijska – z Aten (2004), Pekinu (2008), Londynu (2012), Rio de Janeiro (2016) i Tokio (2020). Czterokrotna uczestniczka igrzysk olimpijskich: w Pekinie (2008), Londynie (2012), Rio de Janeiro (2016) i Tokio (2020). Reprezentantka kadry narodowej seniorek. Wielokrotna mistrzyni i medalistka podczas zawodów, mistrzostw krajowych i międzynarodowych. W swojej karierze zdobyła osiem tytułów mistrzyni Polski w grze podwójnej w rywalizacji z pełnosprawnymi zawodniczkami. Na arenie międzynarodowej może pochwalić się tytułami sześciokrotnej indywidualnej mistrzyni świata, mistrzynią świata w mikście (2022, z Patrykiem Chojnowskim), a także medalami mistrzostw Europy i Polski. Z drużyną KTS Tarnobrzeg zdobywała mistrzostwa Polski, a w 2015 roku została wicemistrzynią Champions League ETTU.
Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), Medal Świętego Brata Alberta za wspieranie osób niepełnosprawnych (2013), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2016), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2021).
Mieszkająca i trenująca w Gdańsku Natalia Partyka jest ambasadorką sportu i wzorem do naśladowania dla pokoleń. Swoim życiem udowadnia, że nie ma rzeczy niemożliwych, a ciężka praca i wiara w siebie pozwalają osiągać najwyższe cele.
Piotr Stepnowski: specjalista z dziedziny ochrony środowiska, nauczyciel akademicki, profesor Wydziału Chemii Uniwersytetu Gdańskiego, w kadencji 2016–2020 prorektor, a następnie rektor Uniwersytetu Gdańskiego (2020–2024 oraz 2024–2028).
Urodził się 30 czerwca 1970 roku w Gdańsku. Ukończył studia na międzywydziałowym kierunku Ochrona Środowiska w 1995 na Uniwersytecie Gdańskim, z którym związał swoją późniejszą karierę akademicką. Stopień doktora (1999) i doktora habilitowanego (2005) uzyskał na Wydziale Chemii UG. W 2010 roku otrzymał tytuł profesora. Od 2006 roku kieruje Katedrą Analizy Środowiska. W latach 2008–2011 pełnił funkcję prodziekana, a w latach 2012-2016 funkcję dziekana Wydziału Chemii UG. W latach 2011-2012 był organizatorem i pierwszym dyrektorem Instytutu Ochrony Środowiska i Zdrowia Człowieka UG. W latach 2016-2020 pełnił funkcję prorektora ds. nauki i współpracy z zagranicą UG. Od września tego roku został powołany na stanowisko pierwszego dyrektora Związku Uczelni w Gdańsku im. Daniela Fahrenheita.
Odbył kilka długoterminowych staży naukowych m.in. w Uniwersytecie w Lund, Centrum Badań Morza w La Spezia oraz w Uniwersytecie w Bremie. Był uczestnikiem polarnej ekspedycji naukowej Instytutu Oceanologii PAN na pokładzie r/v „Oceania”.
Jego zainteresowania naukowe obejmują badania mechanizmów rozprzestrzeniania i przemian chemicznych zanieczyszczeń środowiska oraz metody ich analizy, a także ocenę toksykologiczną skutków ich występowania. Opublikował ponad 260 oryginalnych i przeglądowych prac naukowych w czasopismach z tzw. listy filadelfijskiej. Był redaktorem 8 pozycji wydawniczych oraz autorem i współautorem 3 podręczników akademickich, a także 15 rozdziałów w prestiżowych wydawnictwach międzynarodowych. Jego prace cytowane były blisko 7000 razy a obecny indeks Hirscha wynosi 49.
Komitet Obrony Demokracji – Region Pomorze: organizacja obywatelska, której działalność wyrasta z głębokiej troski o wartości demokratyczne, praworządność oraz poszanowanie Konstytucji RP.
Powstała w odpowiedzi na zagrożenia dla polskiej demokracji, które uwidoczniły się pod koniec 2015 roku. Zainicjowany w grudniu tamtego roku wiec pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców w Gdańsku stał się symbolicznym początkiem aktywności pomorskiego KOD-u. Wydarzenie to zgromadziło mieszkańców Wybrzeża, którzy zaniepokojeni politycznymi zmianami i łamaniem Konstytucji RP zdecydowali się działać na rzecz ochrony demokratycznych fundamentów państwa.
Region Pomorze KOD-u skupia obywateli, którzy od lat z zaangażowaniem walczą o utrzymanie demokratycznego ładu w Polsce.
Organizacja stawia sobie za cel edukację obywatelską, budowanie społeczeństwa otwartego, solidarnego i świadomego swoich praw oraz obowiązków. Fundamentem działalności KOD-u jest przekonanie o konieczności obrony takich wartości jak niezawisłość sądów, wolność mediów, przestrzeganie zasad państwa prawa i poszanowanie praw człowieka.
Od początku swojego istnienia stowarzyszenie podejmuje różnorodne formy aktywności, zarówno w przestrzeni publicznej, jak i w sferze edukacyjnej oraz integracyjnej.
Pomorski KOD organizuje także spotkania integracyjne, flash-moby oraz mniejsze, lokalne protesty skierowane do sympatyków idei stowarzyszenia. Szczególnie istotnym przedsięwzięciem edukacyjnym była uruchomiona w czasie pandemii Akademia Społeczeństwa Otwartego – cykl wykładów i dyskusji online poświęconych demokracji, prawom człowieka, ekologii, mediom i praworządności. Było to istotne narzędzie podtrzymywania więzi społecznych oraz rozwijania wiedzy obywatelskiej w czasie, gdy bezpośredni kontakt był utrudniony.
Pandemia COVID-19 stanowiła wyzwanie dla więzi społecznych, jednak Region Pomorze KOD z powodzeniem zaadaptował swoje działania, wykorzystując technologię do organizowania spotkań online. Działania te nie tylko pozwoliły na kontynuację misji edukacyjnej, ale także na utrzymanie zaangażowania społecznego w trudnym czasie izolacji.
Od 2016 roku patronem KOD-u jest prof. Władysław Bartoszewski – uznawany za autorytet moralny III Rzeczypospolitej. Jego postać jest dla członków organizacji inspiracją do działania na rzecz ochrony praw człowieka, praworządności i budowania społeczeństwa obywatelskiego.
Komitet Obrony Demokracji Region Pomorze to organizacja skupiająca ludzi świadomych zagrożeń dla demokracji i gotowych aktywnie działać na rzecz jej ochrony. Stowarzyszenie stanowi ważny głos w debacie publicznej, łącząc działalność edukacyjną z bezpośrednimi działaniami obywatelskimi. Działalność pomorskiego KOD-u wpisuje się w szerszy kontekst walki o podstawowe wartości demokratyczne i praworządność, a jego inicjatywy mają wymiar zarówno lokalny, jak i ogólnopolski.
Region Pomorze KOD to przykład aktywnego społeczeństwa obywatelskiego, które swoją działalnością przyczynia się do budowy świadomej i solidarnej wspólnoty, gotowej stawić czoła wyzwaniom współczesnego świata. Jako organizacja wolnościowa doskonale wpisuje się w gen Gdańska, miasta wolności.