Święto Wolności i Praw Obywatelskich - tak było pierwszego dnia. WIDEO i ZDJĘCIA

W Europejskim Centrum Solidarności wystartowało Święto Wolności i Praw Obywatelskich. Przez cztery dni ECS będzie miejscem debat, dyskusji i spotkań. Piszemy, co się dzieje w ECS i Strefie Społecznej.
01.06.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Trzy dziewczyny z uniesionymi rękoma do góry, palce w kształcie V. W tle czerwony napis: Nie śpij, bo cię przegłosują
Po jednym ze spotkań w Europejskim Centrum Solidarności
fot. Grzegorz Mehring / www.gdansk.pl

Godz. 20.30

Zakończyła się ostatnia debata dzisiejszego - pierwszego - dnia Święta Wolności i Praw Obywatelskich w Strefie Społecznej. W podkaście „Rachunek sumienia” gośćmi byli Aleksander Kwaśniewski - prezydent RP w latach 1995-2005, minister w czasach PRL oraz Kazimierz Sowa - ksiądz, twórca kanału telewizyjnego Religia TV. Prowadzenie: Magdalena Rigamonti i Tomasz Sekielski.

Zobacz całą rozmowę 

 

Godz. 19.20

Zakończyło się spotkanie o roli mediów w demokracji. Rozmawiali dziennikarze: Brygida Grysiak, Tomasz Sekielski, Mariusz Szmidka, Łukasz Warzecha. Prowadzenie: Jarosław Włodarczyk

Zobacz rozmowę w całości

 

Godz. 17.50

Zakończyło się spotkanie Wolne media w wolnej Polsce – 35 lat bez cenzury. Wzięli w nim udział dziennikarze, współtwórcy polskiej wolności, uczestnicy przemian 1989 roku: Marek Jurek - polityk, marszałek Sejmu w latach 2005–2007, opozycjonista czasów PRL oraz Małgorzata Niezabitowska - dziennikarka, rzeczniczka prasowa rządu Tadeusza Mazowieckiego.

Zobacz całą rozmowę 


ZOBACZCIE ZDJĘCIA ZE STREFY SPOŁECZNEJ

 

Godz. 16.30

Trwa spotkanie z twórcami słynnego musicalu "1989", czyli koprodukcji Teatru Szekspirowskiego i Słowackiego w Krakowie. W bibliotece ECS są reżyserka spektaklu, gdańszczanka Katarzyna Szyngiera oraz współautor tekstu Marcin Napiórkowski. Poza tym, że wystawili musical, wydali właśnie wspólną - także z Mirosławem Wlekłym (miał być na spotkaniu, ale nie dojechał) książkę o kulisach jego powstania "1989. Pozytywny Mit" (Znak)  

Zobacz całą rozmowę z twórcami musicalu "1989"

Reżyserka spektaklu 1989, gdańszczanka Katarzyna Szyngiera
Reżyserka spektaklu 1989, gdańszczanka Katarzyna Szyngiera
Grzegorz Mehring/gdansk.pl

Godz. 16.00

Na terenie Strefy Społecznej można spotkać prof. Jerzego Hausnera, byłego wiceprezesa Rady Ministrów, członka Rady Polityki Pieniężnej w kadencji 2010–2016. Hausner jest gościem panelu zatytułowanego "Solidarni w rozwoju". Na zdjęciu w rozmowie z wiceprezydentką Moniką Chabior. 

Prof. Jerzy Hausner w Strefie Społecznej
Prof. Jerzy Hausner w Strefie Społecznej
Grzegorz Mehring/Gdansk.pl

Godz. 15.00

W Strefie Społecznej Magdalena Rigamonti prowadzi rozmowę z Martyną Wojciechowską, dziennikarką, podróżniczką, społeczniczką. Rozmowa o rolach mężczyzn i kobiet we współczesnym świecie, o używkach, o pracy, o ograniczeniach, które sobie narzucamy, o Fundacji Martyny Wojciechowskiej, o tym, jak realizować swoje marzenia. Ale także o filmie robionym na ogarniętej wojną Ukrainie, o gwałconych tam Ukrainkach. 

- Uważam, że te historie powinny być nagłaśniane. Kto doznał takiego cierpienia, to powinien mieć szansę opowiedzenia o tym - mówi Wojciechowska, autorka filmu. 

Zobacz całą rozmowę z Martyną Wojciechowską

Martyna Wojciechowska na scenie w Gdańsku
Martyna Wojciechowska podczas rozmowy w Strefie Społecznej
fot. www.gdansk.pl

Godz. 13.00

Zbigniew Janas oprowadzał po wystawie stałej ECS. Janas to działacz opozycji w PRL, w Sierpniu ’80 uczestnik protestów, w wyborach 4 czerwca 1989 zdobył mandat posła. W ruch opozycyjny zaangażował się pod koniec lat 70., współpracował z Komitetem Samoobrony Społecznej „KOR”.

W sierpniu 1980 był jednym ze współzałożycieli Robotniczego Komitetu Solidarności ze Strajkującymi Robotnikami Wybrzeża w Zakładach Przemysłu Ciągnikowego „Ursus”, gdzie pracował. Wszedł w skład delegacji, która ruszyła do Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Od września działał w Solidarności, pełniąc m.in. funkcję przewodniczącego Zarządu Fabrycznego w ZM Ursus.

Zbigniew Janas oprowadza po wystawie stałej ECS
Zbigniew Janas oprowadza po wystawie stałej ECS
Łukasz Głowala/ECS

Godz. 13.00

W Strefie Społecznej odbyło się spotkanie "20 lat Polski w Unii Europejskiej. Dziennikarze i dyplomaci o europarlamencie od kuchni i na salonach". Rozmawiali dziennikarze, którzy od początku obserwowali negocjacje i wchodzenie Polski do Unii Europejskiej.

W dyskusji wzięli udział Jarosław Gugała, dziennikarz telewizji Polsat, w latach 1990-1999 w TVP, były dyplomata; Witold Jurasz, publicysta Onetu, komentator polityczny, były dyplomata, Beata Płomecka, korespondentka Polskiego Radia w Brukseli od 2005 roku. Rozmowę prowadzili: Magdalena Rigamonti, dziennikarka Onet.pl, wcześniej w „Dzienniku Gazecie Prawnej”, „Wprost” i „Newsweek” i Jarosław Włodarczyk, dziennikarz, publicysta, członek rady Press Club Polska.

Zobacz całą rozmowę z dziennikarzami 

Magdalena Rigamonti i Jarosław Gugała w czasie debaty w Strefie Społecznej
Magdalena Rigamonti i Jarosław Gugała w czasie debaty w Strefie Społecznej
fot. www.gdansk.pl

 

mapa strefa spoleczna
Mapa Strefy Społecznej, która jest zlokalizowana w sąsiedztwie Europejskiego Centrum Solidarności
mat. Fundacja Gdańska

 

Godz. 12.30 

W Strefie Społecznej wykład profesora Cezarego Obrachta - Prondzyńskiego z Uniwersytetu Gdańskiego na temat energii aktywistów i społeczeństwa obywatelskiego. 

Profesor Obracht-Prondzyński powiedział m.in.: - Niestety w ostatnich latach społeczeństwo obywatelskie dało się skolonizować za profity finansowe, prestiż i rozpoznawalność. Powstało skolonizowane społeczeństwo pseudoobywatelskie oparte na oszustwie. Skala tego skolonizowania była nieprawdopodobna. Rozdano setki milionów złotych nie wiadomo komu, nie wiadomo na co. Wtedy wiele naprawdę zaangażowanych osób się wycofało z działania. Poczuli się wypaleni. 

Oglądaj wykład profesora Cezarego Obrachta-Prondzyńskiego

 

Godz. 12.00 

Strefa Społeczna została otwarta

- W związku z agresją Rosji czasy są dramatyczne i to od nas zależy pokojowa obrona naszych domów, naszych wartości, naszej demokracji - powiedział na powitanie Basil Kerski, dyrektor ECS. Wezwał do udziału w nadchodzących wyborach do Parlamentu Europejskiego, mówiąc, że "polska demokracja jest bardzo ważną częścią Europy". 

 

Godz. 11.00

W Strefie Społecznej rozpoczęło się śniadanie dla organizacji pozarządowych. Mały catering, warzywa, kawa. Strefa Społeczna znajduje się przy budynku Dyrekcji Stoczni Cesarskiej wzdłuż ulicy ks. Jerzego Popiełuszki (za ECS i Salą BHP). W dużych namiotach znajdują się stoiska około 200 organizacji pozarządowych. Do tego sceny i strefa food trucków.  

W śniadaniu wzięła udział prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz oraz zastępczyni prezydent Monika Chabior. Poza tym setki osób z Gdańska i całej Polski reprezentujących Polskę obywatelską. 

Aleksandra Dulkiewicz w strefie społecznej w otoczeniu harcerzy i harcerek
Aleksandra Dulkiewicz w strefie społecznej w otoczeniu harcerzy i harcerek
Grzegorz Mehring/gdansk/pl

Godz. 10.30 

W ECS jest Andrzej Celiński, niegdyś działacz Unii Wolności i SLD, senator I kadencji wybrany w pierwszych wolnych wyborach 4 czerwca 1989 roku. 

Celiński powiedział portalowi gdansk.pl: - Nie ma ważniejszej daty niż 4 czerwca. Cała późniejsza historia dołączenia Polaków do lepszego świata, jakim jest Europa, nie byłaby realna bez tamtych wyborów. Tamta historia zaczęła się około 1975 roku i zamknęła się w 1989 roku. Tamte wybory były zwieńczeniem naszej walki. Nie spodziewałem się wtedy takiego wyniku. Myślałem, że to będzie bardzo trudna droga, że ta zmiana potrwa jeszcze przynajmniej kilka lat. Ale nie popełniliśmy wtedy, jako Solidarność, żadnego poważnego błędu i zwycięstwo przyszło szybciej. 

Mówił też o współczesnym Gdańsku: - Demokracja to trudny system, wymagający ciągłego napięcia i ciągłej uwagi. Ale trzeba się starać. 50 lat temu nie spodziewaliśmy się, że będziemy w ECS w Gdańsku i że ten Gdańsk będzie wyglądał, jak wygląda.   

Były senator Andrzej Celiński w ECS
Były senator Andrzej Celiński w ECS
Grzegorz Mehring/ECS

Godz. 10.15 

O godz. 10.00 w ECS zaczęły się obrady Parlamentu Młodych. Parlament ten spotyka się co jakiś czas w różnych miejscach Polski. Jego obecna sesja trwa w Gdańsku. 

W ECS parlamentarzyści debatują o problemach i wyzwaniach na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. 

Młodych parlamentarzystów powitała w ECS prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. Powiedziała: - Dziękuję, że po raz drugi wybraliście Gdańsk na posiedzenie Parlamentu Młodych. Wzięliście na tapetę trudny temat. Jako absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Gdańskiego chciałam zauważyć, że naszym zadaniem jest tworzenie dobrego prawa. Litera prawa jest bardzo ważna. Ale ważny jest też duch prawa. Ostatnie wydarzenia w Polsce i na świecie pokazują, że nawet najlepsze prawo nie uchroni nas przed tym co złe, co niedobre i co ma dalekosiężne konsekwencje. Kształtujcie więc swoje postawy obywatelskie, etyczne i moralne, bo to jest bardzo ważne. 

Aleksandra Dulkiewicz otwiera obrady Parlamentu Młodych
Aleksandra Dulkiewicz otwiera obrady Parlamentu Młodych
Łukasz Głowala/ ECS

Święto Wolności i Praw Obywatelskich to cztery dni, od soboty do wtorku (1-4 czerwca), kiedy gdańszczanki i gdańszczanie oraz goście naszego miasta mogą dyskutować, debatować, spierać się, słuchać ciekawych dyskusji i zadawać trudne pytania. Święto obchodzimy dla uczczenia 35. rocznicy wyborów parlamentarnych 1989 roku, które były pierwszymi częściowo wolnymi wyborami od czasów II wojny światowej. 

Tegoroczne obchody zostały zapoczątkowane w sobotę, 1 czerwca, o godz. 9.40 podniesieniem flagi państwowej na najwyższy maszt w Gdańsku (na Górze Gradowej). 

Podniesienie flagi na Górze Gradowej na inaugurację Święta Wolności

 

TV

Ceremonia otwarcia Mistrzostw Europy w Wioślarstwie Morskim