Wybory europejskie 9 czerwca. Do kiedy można zgłosić pełnomocnika i zamówić transport do komisji?

W niedzielę, 9 czerwca, wybierzemy 53 polskich przedstawicieli do 720-osobowego Parlamentu Europejskiego. Masz skończone 60 lat lub posiadasz orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności? Nie musisz przychodzić do lokalu wyborczego w dniu wyborów. Możesz zagłosować przez pełnomocnika czyli upoważnić inną osobę, aby zagłosowała w twoim imieniu. Jak to zrobić, omawiamy w naszym artykule. Termin zgłaszania pełnomocnika mija w piątek, 31 maja. Podpowiadamy też, jak w dniu wyborów można skorzystać z bezpłatnego transportu do komisji wyborczej. 
27.05.2024
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
Zdjęcie przedstawia kobietę siedzącą przy stole w lokalu wyborczym, w Polsce. Kobieta jest ubrana w niebieską dżinsową koszulę i trzyma długopis, prawdopodobnie wypełniając kartę do głosowania. Przed nią znajduje się biała przegroda z godłem Polski, czyli białym orłem na czerwonym tle. W tle widać jasne ściany i zielone zasłony. Na stole obok przegrody leży kolejny długopis. Atmosfera na zdjęciu sugeruje, że kobieta jest skupiona na swojej czynności.
Wybory do PE to już ostatni w tym roku akt wyborczy. W październiku 2023 r. głosowaliśmy w wyborach do Sejmu i Senatu, a w kwietniu 2024 r. przeprowadzone zostały wybory samorządowe
fot. Piotr Wittman/ gdansk.pl

Kto może ustanowić pełnomocnika?

Pełnomocnika do głosowania w wyborach europejskich można ustanowić w dwóch przypadkach:
 
  • jeśli ukończyłaś/eś (najpóźniej w dniu głosowania) 60 lat

lub 

  • masz orzeczoną niepełnosprawność

Jakie warunki trzeba spełnić, aby zostać pełnomocnikiem?

Pełnomocnikiem może być osoba, która ma prawo wybierania (pełnoletnia, która ukończyła 18. rok życia). 
 
Taka osoba może przyjąć pełnomocnictwo do głosowania:
 
  • tylko od jednej osoby
  • od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (rodzice, dziadkowie), zstępny (dzieci, wnuki), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika
- Często się zdarza, że pełnomocnikiem w wyborach jest syn lub córka, które uczestniczą w wyborach w zastępstwie obojga rodziców - tłumaczy Maria Kowalewska-Szołoch, kierownik Referatu Ewidencji Ludności w Urzędzie Miejskim w Gdańsku.

Nie śpij, bo cię przegłosują. Walka o frekwencję w wyborach europejskich i ABC wyborcy

Jest też kilka sytuacji, w których pełnomocnictwo wyborcze nie może być udzielone.
 
Pełnomocnikiem nie może być:
 
  • osoba, która wchodzi w skład obwodowej komisji wyborczej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania
  • mąż zaufania
  • kandydat w danych wyborach
Zdjęcie przedstawia scenę z lokalu wyborczego, gdzie kilku urzędników wyborczych obsługuje wyborców. Przy stole przykrytym zielonym obrusem siedzą trzy kobiety, z których jedna w czarnej marynarce podaje kartę wyborczą starszej kobiecie w dżinsowej kurtce. Druga kobieta w białej bluzce przegląda dokumenty, a trzecia osoba siedzi obok, również zajęta papierami. W tle widoczna jest czerwona siatka, sugerująca, że lokal wyborczy znajduje się w sali gimnastycznej. Na stole leżą różne dokumenty i kartki do głosowania, a także informacje dla wyborców. Atmosfera jest formalna i zorganizowana.
W 2019 r. w okręgu nr 1 Gdańsk wybory europejskie wygrała Koalicja Europejska z poparciem ponad połowy głosujących - 50,66 proc. (419 182 głosy). Drugie miejsce przypadło PiS - 34,53 proc. (285 740 głosów). Frekwencja w Gdańsku wyniosła 47,24 proc. Jak będzie tym razem?
fot. Grzegorz Mehring/ gdansk.pl
Nie można też ustanowić pełnomocnika, jeśli:
 
  • głosujesz w obwodach odrębnych głosowania (np. dom studencki, szpital, dom opieki społecznej, więzienie i areszt śledczy)
  • za granicą
  • na polskich statkach morskich
  • zgłosiłeś wcześniej, że chcesz głosować korespondencyjnie

9 czerwca głosujemy w wyborach europejskich. W Gdańsku i na Pomorzu będzie 7 komitetów

Jakie dokumenty są wymagane przy ustanowieniu pełnomocnika?

Aby uzyskać pełnomocnictwo należy przygotować wcześniej kilka dokumentów:
 
  • dokument tożsamości: dowód osobisty lub paszport
  • dane potrzebne do wypełnienia wniosku
  • twoje imię, nazwisko i twój numer PESEL
  • imię, nazwisko i numer PESEL osoby, której chcesz udzielić pełnomocnictwa do głosowania
  • adres zamieszkania twój i osoby, której chcesz udzielić pełnomocnictwa do głosowania
  • oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania
Zdjęcie przedstawia dwóch mężczyzn siedzących przy stole w lokalu wyborczym. Obaj są skupieni na wypełnianiu swoich kart do głosowania, które trzymają na stolikach z przegrodami zapewniającymi prywatność. W tle, po lewej stronie, znajduje się zielona paproć stojąca na drewnianym stojaku. Na pierwszym planie, nieco rozmyta, widoczna jest przezroczysta urna wyborcza, częściowo wypełniona kartami do głosowania.
Polskę w Parlamencie Europejskim reprezentować będą 53 osoby - o jedną więcej niż w poprzednich wyborach, przed pięciu laty. Jesteśmy piątym krajem na kontynencie z największą liczbą europosłów, po Niemczech (96), Francji (81), Włoszech (76) i Hiszpanii (61)
fot. Dominik Paszliński/ gdansk.pl
Jeśli jesteś osobą z niepełnosprawnością, przygotuj:
 
  • kopię aktualnego orzeczenia organu, który ustalił stopień twojej niepełnosprawności
  • pisemną zgodę osoby, która ma być twoim pełnomocnikiem − zgoda ta powinna zawierać jej nazwisko i imię (imiona), adres zamieszkania i twoje nazwisko i imię (imiona) jako osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania

Dwa sposoby na złożenie wniosku o pełnomocnictwo

Wniosek o udzieleniu pełnomocnictwa w wyborach można pobrać ze strony internetowej gov.pl. Na tej samej witrynie jest też możliwe zgłoszenie pełnomocnictwa w formie elektronicznej. Można to zrobić do piątku, 31 maja, do północy

Jak Unia Europejska zmieniła Gdańsk przez 20 lat? Przypominamy 20 topowych inwestycji

Ci, którzy z różnych powodów nie chcą korzystać z internetu wniosek o sporządzenie aktu pełnomocnictwa mogą złożyć osobiście
 
W Gdańsku jest to możliwe w trzech Zespołach Obsługi Mieszkańców
 
  • nr 1, ul. Partyzantów 74
  • nr 3, ul. Nowe Ogrody 8/12 (siedziba Urzędu Miejskiego)
  • nr 4, ul. Wilanowska 2
do piątku, 31 maja, do godz. 15.00

Jak skorzystać z bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego?

Jeśli nie czujesz się na siłach, aby samodzielnie udać się do komisji wyborczej, a nie chcesz ustanawiać pełnomocnika możesz zamówić bezpłatny transport do komisji wyborczej.
 
- Przy czym, tutaj nie trzeba być osobą z orzeczoną niepełnosprawnością, ani wykazać się jakimś szczególnie podeszłym wiekiem. W tym przypadku każda mieszkanka i mieszkaniec Gdańska z powodu swojej niedyspozycji może zamówić taki bezpłatny transport - mówi mówi Tomasz Filipowicz, dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich Urzędu Miejskiego w Gdańsku.
Zdjęcie przedstawia dwie osoby siedzące przy stole w lokalu wyborczym, zasłonięte parawanem wyborczym z godłem Polski i biało-czerwoną flagą. Osoby siedzą naprzeciwko siebie, po lewej stronie widać osobę w jasnej kurtce, która trzyma pieczątkę, a po prawej osobę w ciemnych ubraniach. Parawan dzieli ich na dwie oddzielne przestrzenie, zapewniając prywatność podczas głosowania. W tle znajduje się okno z widokiem na zewnętrzny krajobraz oraz grzejnik pod oknem. Ściany pomieszczenia mają pastelowe, jasnobrązowe kolory.
W okręgu nr 1, obejmującym Gdańsk i województwo pomorskie, w wyborach do PE startuje siedem komitetów wyborczych, z których każdy umieścił na liście 10 osób. Łącznie zatem o mandaty w europarlamencie ubiega się z Pomorza 70 kandydatów
fot. Piotr Wittman/ gdansk.pl
 
Bezpłatny transport do komisji wyborczej można zamówić przez Gdańskie Centrum Kontaktu na dwa sposoby: 
 
  • telefonicznie: (58) 52 44 500 (numer czynny całą dobę)
  • za pośrednictwem e-mail: kontakt@gdansk.gda.pl 
Zgłoszenia chęci skorzystania z bezpłatnego transportu w dniu wyborów europejskich będą przyjmowane od poniedziałku 3 czerwca do niedzieli 9 czerwca, do godz. 17.00 (głosowanie 9 czerwca będzie trwało w godzinach 7.00 - 21.00). 

Polacy w Unii Europejskiej: wielki skok cywilizacyjny w 20 lat i referendum w sprawie polexitu?

- Często starsze osoby dzwonią do Gdańskiego Centrum Kontaktu i zamawiają transport, ale my jeszcze później oddzwaniamy do nich jeszcze dniu wyborów i sprawdzamy, czy ich życzenie jest nieaktualne. Zdarzają się bowiem sytuacje, że “sąsiad mnie zawiózł, syn jednak przyjechał po mnie”, ale o tym wcześniej osoba zamawiająca transport nie wiedziała - tłumaczy Tomasz Filipowicz.

Gdański urzędnik dodaje, że usługa bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego cieszy się zwykle dużą popularnością wśród mieszkańców. 

- To bardzo wygodne rozwiązanie dla wyborców, którzy mają kłopot z poruszaniem się. Osobiste i własnoręczne postawienie krzyżyka na karcie wyborczej w komisji wyborczej oznacza przecież pełne uczestnictwo w akcie demokracji - podkreśla Tomasz Filipowicz. 

W jakim okręgu będziemy głosować w Gdańsku?

Przypomnijmy, że Polska w wyborach do PE jest podzielona na 13 okręgów.

Piknik na Targu Węglowym. Mieszkańcy i goście świętowali 20. rocznicę Polski w UE. WIDEO i ZDJĘCIA

Województwo pomorskie stanowi w całości okręg nr 1 Gdańsk. To oznacza, że każdy obywatel Pomorza, niezależnie od miejsca zamieszkania - w Gdańsku, Chojnicach, Kartuzach, Malborku, Pucku, Słupsku, Kwidzynie lub innej pomorskiej miejscowości - otrzyma w komisji jedną i tą samą kartę wyborczą z kandydatami do Parlamentu Europejskiego. 
Zdjęcie przedstawia stanowisko do głosowania w Polsce. Na środku zdjęcia znajduje się drewniany blat z niebiesko-żółtym długopisem. Z prawej strony widoczna jest tablica w barwach flagi Polski, z godłem Polski przedstawiającym białego orła na czerwonym tle. Na lewej ścianie zamieszczone są dokumenty informacyjne, jeden z zielonym i czerwonym trójkątem oraz drugi zawierający tekst. W tle, przez okno, widać nieostre fragmenty budynku i drzewa. Cała scena jest dobrze oświetlona, sugerując, że zdjęcie zostało zrobione w ciągu dnia.
Liczba posłów i posłanek do PE wybieranych z każdego kraju Unii Europejskiej jest ustalana przed każdymi wyborami. Opiera się na zasadzie degresywnej proporcjonalności, co oznacza, że każdy poseł i posłanka do PE z większego kraju reprezentuje więcej osób niż poseł czy posłanka z mniejszego kraju. Minimalna liczba posłów i posłanek do PE z dowolnego kraju to 6, a maksymalna to 96. Najwięcej w tegorocznych wyborach miejsc w europarlamencie będą miały Niemcy - 91, najmniej Cypr, Luksemburg i Malta - po 6 posłów
fot. Dominik Paszliński/ gdansk.pl
 
W okręgu nr 1 kandydatów do europarlamentu wystawiło siedem komitetów wyborczych.
 
W Gdańsku będziemy głosować w 201 lokalach wyborczych, z czego 15 stanowią obwodowe komisje o charakterze zamkniętym (szpitale, areszty śledcze i domy opieki społecznej). 
 
Okręgi są wielomandatowe. W przeciwieństwie jednak do wyborów do Sejmu i Senatu, które odbyły się w październiku 2023 r., nie ma konkretnej liczby mandatów przypisanej automatycznie do danego okręgu. Bardzo dużo zależy od frekwencji wyborczej. Jeśli więc w jakimś okręgu mało osób pofatyguje się do urn wyborczych, to do europarlamentu nie dostanie się stamtąd żaden kandydat.

Kto dziś reprezentuje Pomorze w europarlamencie?

W 2019 r. z okręgu nr 1 Gdańsk miejsce w Parlamencie Europejskim znalazły się trzy osoby. Tak samo było też w wyborach w 2014 r. i 2009 r. Można więc z dużym prawdopodobieństwem założyć, że i po tegorocznych wyborach Pomorze w PE reprezentować będzie trzech europosłów. 
Mandaty z województwa pomorskiego otrzymali w 2019 r. (według liczby oddanych głosów): 
 
  • Magdalena Adamowicz (Koalicja Europejska) - 199 591
  • Anna Fotyga (Prawo i Sprawiedliwość) - 160 517 
  • Janusz Lewandowski (Koalicja Europejska) - 120 990 

TV

Ceremonia otwarcia Mistrzostw Europy w Wioślarstwie Morskim