“Serca upojone prastarą kolędą” - wiersze świąteczne z gdańskiej prasy sprzed 100, 75, 50 lat

Poniższe wiersze, które gdańszczanie mogli przeczytać w świątecznych wydaniach historycznej już obecnie prasy, usłyszeli uczestnicy uroczystego zapalenia lampek na dolnomiejskiej choince. Poezja świąteczna niejedno ma imię. Sprawdźcie sami.
24.12.2023
Więcej artykułów poświęconych Gdańskowi znajdziesz na stronie głównej gdansk.pl
trzy dziewczynki w różnym wieku na scenie oraz mężczyzna przebrany za elfa
Młode wokalistki podczas występu na choinkowej scenie na Dolnym Mieście oraz elf Jacek Górski
Fot. Dominik Paszliński/www.gdansk.pl

Pomysłodawcą odkurzenia bożonarodzeniowej poezji sprzed lat jest Jacek Górski, prezes Stowarzyszenia „Opowiadacze Historii Dolnego Miasta w Gdańsku”, lokalny przewodnik po Dolnym Mieście. Podczas dzielnicowej choinki, 11 grudnia, u zbiegu ulic Toruńskiej i Łąkowej, był elfem prowadzący wydarzenie. Wiersze zostały przeczytane w przerwie między występami artystycznymi. 

Jedyna taka - dolnomiejska choinka przy dawnej zajezdni już zapowiada święta

Organizatorzy dolnomiejskiej choinki są kreatywni, jeśli chodzi o scenariusz świątecznej imprezy. Rok temu wydarzenia na scenie z telewizyjnego okienka zapowiadała jedna z “opowiadaczek”, która wcieliła się w Krystynę Loskę - legendarna prezenterkę tv. 

Zapraszamy do lektury świątecznej poezji

"Kolęda"

A gdy gwiazda na niebie zapłonie,

pierwsza blaskiem się złotym rozżarzy

do wigilji, z uśmiechem na twarzy

siądźmy społem w rodzinnem swem gronie!

Niech z opłatkiem - uścisną się dłonie,

garstką życzeń - matusia obdarzy,

a gdy westchną i młodzi i starzy,

ktoś ukradkiem łzę otrze na stronie,

w pierś, napoły zapadłą i skrzepłą

bez nadziei dni lepszych i godzin,

spłynie naraz otucha i ciepło

w tę Noc świętą Cudownych Narodzin!

dwakroć głośniej bić serca w nas będą,

upojone prastarą kolędą!...

"Gazeta Gdańska" – 24 grudnia 1923 r.

zbliżenie na gałąź udekorowanej choinki i bombkę z napisem Gdańsk
Gdańska bombka na choince w siedzibie Fundacji "Świat wrażliwy" na Siedlcach
Fot. Dominik Paszliński/www.gdansk.pl

"Pierwsza gwiazda"

Jak poeta do wiersza wigilijnego

dobierający słów podobnych krokom

tak latarnik nim dzieci pierwszą gwiazdę dostrzegą

wspina się wolno, z trudem na wieżę wysoką


Chmury niosą na północ sny, których ludzie nie prześnią,

fale nie nucą kolędy w noc melodiami zaklętą,

ale wstrząsają grzywami jak barbarzyńcy i pieśnią

grożą gniewnie, złowieszczo łodziom, kutrom, okrętom.


Rozszerza blask horyzonty i ludzi wydziera lękom;

fale - chór barbarzyńców - przerwały pieśń gniewną i marzą...

To w chmurze stary latarnik spierzchniętą żeglarza ręką

zapalił Gwiazdę Wigilii rybakom i marynarzom.

Franciszek Fenikowski

"Dziennik Bałtycki" – 24-25 grudnia 1948 r.

----------------------------------
Czy jeszcze pamiętamy o tych, którzy

nie siądą z nami dziś

przy wigilijnym stole —

Czy jeszcze pamiętamy o tych, którzy

nie przełamią się z nami opłatkiem —

Którzy nie będą z nami kolędować

w zapachu choinki —

Czy jeszcze pamiętamy o tych,

którzy...

Witold Zechenter

"Dziennik Bałtycki" – 24-26 grudnia 1973 r.

 

TV

Chirurg i artysta