Kto oceniał pomysły na rzeźbę Brunona Zwarry?
Komisja Konkursowa, pod przewodnictwem dr hab. Macieja Aleksandrowicza, prof. ASP w Warszawie, dyrektora Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (Mazowieckie), w której skład wchodzili przedstawiciele Stowarzyszenia Ławeczka Brunona Zwarry - współorganizatora konkursu, Rady Miasta Gdańska, Akademii Sztuk Pięknych z Krakowa i Gdańska, Politechniki Gdańskiej oraz GZDiZ, poddała pod dyskusję 11 zgłoszonych projektów.
Oceniano elementy charakterystyczne dla samej postaci, ale także technikę wykonania i wartość artystyczną. Istotna była staranność rzeźbiarska, zaproponowane do realizacji materiały oraz zagospodarowanie przestrzeni wokół pomnika.
Bezcenne wspomnienia córki Brunona Zwarry
W obradach komisji uczestniczyła córka Brunona Zwarry - Maria Dryżał, która przybliżyła wszystkim mało znane cechy i historie z życia ojca. Opowiadała o skromnym, ale szczęśliwym życiu rodzinnym na Biskupiej Górce w czasach wojennych i po wojnie. O tym, w jaki sposób pisał swoje książki na maszynie do pisania, szukając również materiałów historycznych w gdańskich archiwach.
Bez wątpienia, to doświadczenie pomogło jury wybrać rzeźbę najbardziej oddającą wyjątkową postać gdańskiego dokumentalisty.
Kto wygrał konkurs?
Po debacie komisja konkursowa wybrała cztery najlepsze projekty.
Jednogłośnie postanowiła wyłonić zwycięzcę oraz przyznać ex aequo dwie drugie nagrody. Jedna z prac otrzymała też wyróżnienie.
Konkurs wygrała praca autorstwa Wiesława Kwaka, rzeźbiarza, malarza i rysownika pochodzącego z Suchej Beskidzkiej (Małopolskie), absolwenta Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Koncepcja artystyczna zwycięskiej pracy
Zwycięski projekt przedstawia postać swobodnie stojącego Brunona Zwarry o luźnej, nieco nonszalanckiej postawie, nawiązującej do osobowości dawnego portowego „bówki”. Opiera się on o słupek będący częścią barierki okalającej stojącą obok ławeczkę.
Przez ramię ma przewieszoną kurtkę, na głowie charakterystyczny kaszkiet, a w ręku trzyma gazetę. Za jego plecami znajduje się duże istniejące drzewo oraz miejsce, w którym mieszkał – ul. Biskupia 33.
W projekcie tym zachowano proporcje ciała i rzeczywisty wygląd pisarza, swoiste rysy twarzy. Jego zamyślony wzrok skierowany jest na tętniące życiem centrum Gdańska, opisywane w książkach.
"Wybór najlepszej pracy był naprawdę trudny. Zwycięska rzeźba najlepiej oddaje charakter Brunona Zwarry. Jego postać jest niebanalna i sprawia wrażenie lekkości. Dobrze się na nią patrzy. Zaskoczeniem dla wielu osób może być to, że autor projektu przedstawił Brunona Zwarrę w pozycji stojącej - powiedziała portalowi gdansk.pl Krystyna Ejsmont ze Stowarzyszenia Ławeczka Brunona Zwarry.
II miejsce i wyróżnienie
II miejsce ex aequo przyznano pracom dr. Jarosława Boguckiego – rzeźbiarza z Poznania oraz Studio Maciej Jagodziński z Torunia.
Wyróżnienie za szczególne zagospodarowanie przestrzeni wokół pomnika otrzymał zaś projekt Marzeny Gawrysiak - rzeźbiarki, gdańszczanki pochodzącej z Przemyśla oraz Pavko Krajka – architekta wnętrz, grafika, gdańszczanina czeskiego pochodzenia.
Zwycięzca otrzymał 30 tys. zł., zdobywcy drugiego miejsca po 15 tys. zł.
Trwa zbiórka na sfinansowanie Ławeczki Brunona Zwarry
Stowarzyszenie Ławeczka Brunona Zwarry powstało w grudniu 2020 r., aby upamiętnić Polaka z Wolnego Miasta Gdańska, pisarza i dokumentalistę w formie pomnika na Biskupiej Górce.
Organizacja zebrała już na budowę pomnika 150 tys. zł. Ta kwota miała wystarczyć na pokrycie wszystkich kosztów związanych z powstaniem rzeźby. Niestety, rosnąca inflacja spowodowała, że społecznicy muszą jeszcze zebrać 50 tys. zł. Chętni mogą wpłacać pieniądze na portalu zrzutka.pl. Do piątku, 31 marca, udało się pozyskać ok. 8 tys. zł.
Kim był Brunon Zwarra?
Brunon Zwarra – gdańszczanin, pisarz, dokumentalista i publicysta, autor wspaniałych książek opisujących historię Gdańska, również o charakterze autobiograficznym.
Brunon Zwarra. Nowe wydanie bardzo ważnej książki “Gdańsk 1939” od dzisiaj w sprzedaży
Żył w latach 1919-2018, zatem okrucieństw II wojny światowej i okresu międzywojennego doświadczył osobiście. Działacz wielu organizacji na obszarze Wolnego Miasta Gdańska, za którą to działalność więziony był w niemieckich obozach koncentracyjnych w Nowym Porcie, Stutthofie i Sachsenhausen. W młodości, przed rokiem 1945, zamieszkiwał Biskupią Górkę i dlatego właśnie tam powstanie jego pomnik.
oprac. RP