Teatralny styczeń w Instytucie Kultury Miejskiej. Spektakle z Gdańska, Warszawy i Poznania
Pierwsza taka wystawa w Polsce
Prezentowana w najmłodszym muzeum sztuki współczesnej w Polsce – NOMUS-ie, oddziale sztuki Muzeum Narodowego w Gdańsku (ul. Stefana Jaracza 14) - wystawa „Valentyn Odnoviun. Echa niewidzianych” jest pierwszą w naszym kraju indywidualną ekspozycją prac tego ukraińskiego artysty.
Prezentuje on na niej cykle fotograficzne poświęcone miejscom przymusowego odosobnienia. Powstające głównie w Litwie, Ukrainie, Łotwie, Polsce i Niemczech na przestrzeni ośmiu lat prace są efektem zainteresowań Odnoviuna fotografią kontekstualną i postsowiecką rzeczywistością.
- Artysta poszukuje miejsc totalitarnej przemocy, analizuje ich wygląd by w nieoczywisty sposób je sfotografować. Zdjęcia te są częścią opisanej, a jednak niewidzianej historii drugiej wojny światowej i komunizmu w Europie Wschodniej. Tworzą archiwa śladów obecności osób izolowanych, więzionych i eksterminowanych – mówi kuratorka i koordynatorka wystawy „Valentyn Odnoviun. Echa niewidzianych” Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka. - Dzięki formalnym zabiegom fotografie Odnoviuna zyskują wieloznaczność. Wizjery dawnych cel więziennych, zaświetlone arkusze papieru fotograficznego czy powierzchnie ścian budynków, kreują zaskakujące jakości wizualne, bliższe abstrakcji niż rzeczowej rejestracji.
Polskie i gdańskie wątki
Twórczość urodzonego w 1987 roku w Charkowie artysty jest głosem pokolenia, które przepracowuje niełatwe dziedzictwo komunistyczne Ukrainy, Litwy, Estonii i Polski. Przypomina o istnieniu reżimów w kontekście współczesnych zagrożeń i podziałów społecznych. W swojej twórczości Valentyn Odnoviun nawiązuje do bliskich Polakom wątków, jak pamięć o Powstaniu Warszawskim (jest mu poświęcony jeden z cykli, zatytułowany „PW44”), czy lokalnego kolorytu – cykl „Horyzonty” zawiera pracę zrealizowaną w dawnym więzieniu Gestapo, potem UB w Gdańsku.
- Artysta zwraca uwagę na ciągłość historycznego wykorzystywania tych samych miejsc. Tworząc swoiste archiwa dowodów zastanawia się nad historią, nad człowieczą naturą i nad powracającym wciąż zagrożeniem dla ludzkiej wolności – opisuje Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka.
Ukraińsko-litewskie doświadczenia
Valentyn Odnoviun urodził się w Ukrainie, ale od dekady mieszka i pracuje w Wilnie. Należy do Litewskiego Związku Fotografów. Jest absolwentem Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Fotografii i Sztuki Mediów (2016) oraz Teorii i Historii Sztuki (2019).
Studiował również w 2015 roku w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi oraz Akademii Sztuk Pięknych w Monachium w ramach programu Erasmus. Obecnie pracuje nad doktoratem w Litewskim Instytucie Badań nad Kulturą.
Jest laureatem stypendiów rezydencyjnych i nagród na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Nowej Zelandii, USA i wielu krajach Europy.
W swojej twórczości bada potencjał fotografii jako medium nieograniczonego, otwierającego widza na wielokierunkową interpretację.
Koniec wystawy 28 stycznia
Wystawa „Valentyn Odnoviun. Echa niewidzianych” trwa do 28 stycznia 2024 roku (wernisaż odbył się 8 września 2023 roku). W sobotę, 13 stycznia, w godzinach 13:00-14:00 odbędzie się oprowadzanie po wystawie. Ponowne oprowadzanie, z kuratorką wystawy, odbędzie się w ostatnią sobotę miesiąca, 27 stycznia, także w godzinach 13:00-14:00.
Oddział czynny jest od wtorku do niedzieli w godzinach 11:00-18:00. Bilety na wystawę: 15 zł – normalny, 8 zł – ulgowy, 1 zł - dzieci i młodzież 7-26 lat, 20 zł - bilet rodzinny, do 2 osób dorosłych (rodzice, opiekunowie) i dzieci do lat 18; 15 zł - bilet grupowy (grupy liczące 10 i więcej osób), cena za 1 osobę; 40 zł - bilet 30-dniowy. Piątek - wstęp bezpłatny.
Partnerami wystawy są Gdański Archipelag Kultury, Wilno w Gdańsku i Litewski Instytut Kultury. Patronat Honorowy nad wystawą objęły Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce i Konsulat Ukrainy w Gdańsku.
Ostatnie pożegnanie wybitnego humanisty - prof. Zbigniewa Majchrowskiego
