Niezwykłe zabytki odkryte podczas remontu Żurawia. Zobacz kilkaset lat historii Gdańska
Mieszczący się na Rybackim Pobrzeżu nad Motławą Żuraw, to jeden z najsłynniejszych gdańskich zabytków. Powstały w pierwszej połowie XV wieku dźwig portowy jest największym i najstarszym z zachowanych tego typu obiektów w Europie. Jest zarazem jedną z bram wodnych Gdańska, i jedną z filii Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
XV-wieczny dźwig portowy przeszedł całkowitą metamorfozę
Na początku 2021 roku rozpoczął się kompleksowy remont Gdańskiego Żurawia. Zakres projektu obejmował przebudowę, modernizację i konserwację zabytkowego dźwigu oraz organizację nowej wystawy stałej, z wieloma nowoczesnymi rozwiązaniami.
Teraz, po ponad trzech latach remontu, zwiedzający znów mogą przekroczyć próg historycznego dźwigu portowego – i dać się zaskoczyć. Zmian jest wiele. Odrestaurowane i oczyszczone ceglane elewacje, dach pokryty w całości nową, ceramiczną dachówką, jaśniejszy, brązowy kolor drewnianej części Żurawia (wyciągu), czy wyraźnie kontrastujący z niemal czarną barwą sprzed remontu – to najważniejsze i najbardziej widoczne na pierwszy rzut oka nowości.
- Bardzo się cieszymy, że po długiej i bardzo ciężkiej pracy możemy udostępnić zwiedzającym wnętrze pięknego budynku, który jest ikoną Gdańska, i dzięki któremu to miasto przez setki lat święciło triumfy, jeśli chodzi o handel morski - powiedział dr Robert Domżał, dyrektor Narodowego Muzeum Morskiego, podczas konferencji dla mediów, która odbyła się w poniedziałek, 29 kwietnia.
Dodał, że trudna i żmudna modernizacja przyniosła wiele satysfakcji. Nie tylko ze względu na to, jak prezentuje się odświeżony zabytek, ale i z powodu wielu zaskakujących odkryć.
- Niespodzianek było mnóstwo, ponieważ to praktycznie pierwszy tak kompleksowy remont od czasów zakończenia II wojny światowej. Badaliśmy podstawy fundamentów. Trafiliśmy na niesamowite zabytki, między innymi kamień wysokiej wody z 1651 roku, oraz wiele cennych eksponatów, które znalazły się w środku – nie ukrywał radości dr Robert Domżał.
Miłosne wyznanie z średniowiecza - rzadkie odkrycie archeologiczne przy gdańskim Żurawiu
Zewnętrznej renowacji Żurawia towarzyszył kompleksowy remont i modernizacja wnętrza. Wszystkie żelbetowe stropy i schody pochodzące z lat 60. XX wieku zostały zastąpione nowymi konstrukcjami spełniającymi współczesne normy techniczne. Zabytek przeszedł ponadto kompleksową wymianę instalacji - także teletechnicznych obejmujących m.in. systemy przeciwpożarowe, alarmowe i monitorujące.
Nowa wystawa – daj się poprowadzić gdańskiemu kupcowi
Dzięki modernizacji, Żuraw jest przystosowany do wymagań technicznych nowej wystawy stałej, o wiele bardziej innowacyjnej niż wcześniejsza ekspozycja. Wystawa została zaprojektowana w taki sposób, aby zwiedzający poczuli się jak w oryginalnych XVII-wiecznych wnętrzach. W sześciu salach na trzech piętrach Żurawia goście poznają m. in. tajniki nawigacji przy wpływaniu statkiem do portu, rodzaje przywożonych do Gdańska towarów, procedury transakcyjne w komorze palowej, dawne techniki budowy statków oraz rozrywki portowego miasta w historycznej tawernie. Co ciekawe, zwiedzający mogą liczyć na nietypowego przewodnika.
- Sięgnęliśmy do źródeł archiwalnych i historycznych, i opowiadamy o morskiej historii Gdańska oraz o życiu mieszkańców tego portowego miasta ustami narratora: historycznej postaci gdańskiego kupca i armatora Hansa Krossa. W połowie XVII wieku budował w Gdańsku swoją fortunę, a po wielu latach stracił – opisuje dyrektor dr Robert Domżał.
- Na wystawie zastosowaliśmy najróżniejsze nowoczesne środki przekazu i multimedia. Pokusiliśmy się również o możliwie wierne odtworzenie kilku pomieszczeń, między innymi komory palowej i, co ciekawe, jest tu jedyna taka w Polsce, jeśli nie w Europie, próba odtworzenia portowej tawerny z XVII wieku - dodaje dr Marcin Westphal, zastępca dyrektora ds. merytorycznych.
Przyjdź na festyn z atrakcjami, zobaczyć Żurawia po remoncie
Po oficjalnej prezentacji Gdańskiego Żurawia w poniedziałek, 29 kwietnia, zabytek ponownie się otwiera dla wszystkich zwiedzających we wtorek, 30 kwietnia. Z tej okazji Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku zaprasza tego dnia na festyn w klimacie XVII-wiecznego Gdańska, z premierowym zwiedzaniem odrestaurowanych wnętrz zabytku. Będzie to też okazja, by po raz pierwszy zobaczyć nową ekspozycję i za sprawą wielu atrakcji przenieść się w żywą atmosferę dawnego portowego miasta, z pokazami rzemiosł, muzyką z epoki i towarzystwem ówczesnych gdańszczan.
- Będzie można zajrzeć do gabinetu portowego cyrulika i dowiedzieć się jakie przypadłości trapiły niegdyś marynarzy, flisaków i mieszkańców portu. Pojawi się kram kupców i marynarzy gdańskich – każdy będzie mógł sprawdzić, jakie towary sprowadzano do Gdańska pod pokładami żaglowców i posłuchać opowieści o przygodach ludzi morza – zachęca Patryk Herdzik z Działu Edukacji NMM.
Nie zabraknie również gdańskiej kuchni, warsztatu mincerza, patrolu portowego pokazów umundurowania oraz uzbrojenia XVII-wiecznego gdańskiego muszkietera.
– Całości towarzyszyć będą gry i zabawy dla najmłodszych. Zaplanowaliśmy wspólne zabawy replikami zabawek i gier z epoki, a wszystko to w rytm muzyki dawnej – dodaje Patryk Herdzik.
Wydarzenie rozpocznie się o godzinie 14:00 pod zachodnią fasadą Żurawia od strony ul. Szerokiej i potrwa do godz. 20:00. Ze względu na limit osób mogących przebywać jednocześnie w obiekcie, wejście do Żurawia może wymagać dłuższego czasu oczekiwania. Więcej szczegółów na stronie Narodowego Muzeum Morskiego.
Projekt „Konserwacja, remont i modernizacja Żurawia Gdańskiego – oddziału Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku wraz z utworzeniem nowej wystawy stałej” jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach funduszy EOG oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Majówka z odnowioną Twierdzą Wisłoujście rozpoczęta. Koszary Napoleońskie otwarte
