Chorągiew ma 230 cm wysokości i 240 cm szerokości. Do Gdańska przyjechała we wtorek 23 maja z Wawelu, zapakowana w specjalną tubę. Od piątku 26 maja jest prezentowana zwiedzającym Ratusz Głównego Miasta Gdańska (ul. Długa 46/47), będący jednym z oddziałów Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, jako jeden z najcenniejszych eksponatów wystawy „Pod królewską koroną. Kazimierz Jagiellończyk a Gdańsk w 560. rocznicę wielkiego przywileju” - poświęconej historii nadania wielkiego przywileju dla Gdańska oraz zmiennego wizerunku herbu miejskiego.
- Jest to jedna z nielicznych okazji, żeby pokazać herb Gdańska w różnych aspektach - mówi kuratorka wystawy, dr Ewa Bojaruniec-Król. - Chorągiew jest w Gdańsku po raz pierwszy. Konserwator z Wawelu, który do nas przyjechał, mówił, że raczej jest niewypożyczana na wystawy, ze względu na to, że jest to zabytek unikatowy.
Jak podkreśla kuratorka, chorągiew jest jednym z nielicznych zachowanych materiałów z wizerunkiem herbu Gdańska. - O jej wyjątkowości świadczy też fakt, że pochodzi z XVII wieku. Bardzo wiele zachowanych do dziś eksponatów materiałowych z herbem Gdańska pochodzi z późniejszych epok: mamy nagromadzenie materiału z XIX wieku i XX wieku. Natomiast mamy bardzo mało materiałów z poprzednich epok - mówi dr Bojaruniec-Król.
Zabytek sprawia imponujące wrażenie i jest wspaniale zachowany. To jednak, jak się okazuje, w dużej mierze zasługa prac konserwatorskich. - Herb zachował się oryginalnie w 40 procentach. Natomiast reszta to konserwacja zabytkowa - przyznaje kuratorka.
Z krakowskiego Wawelu do Gdańska
Chorągiew powstała pomiędzy XVII a XVIII wiekiem. Jest dotychczas jedynym znanym chorągwianym znakiem Gdańska. Nie ma żadnego innego podobnego w zasobach dawnych polskich vexiliów, czy innych rozproszonych w licznych zbiorach zagranicznych, np. w Szwecji.
Flaga znalazła się w posiadaniu Rosjan, ale powody tego do dziś nie są do końca jasne. Po 123 latach niewoli Polski zwrócono na nią uwagę i wróciła do kraju w wyniku traktatu ryskiego z 18 marca 1921 r. w grupie najcenniejszych historycznych sztandarów oraz chorągwi rewindykowanych z petersburskiego Ermitażu. Początkowo trafiła do Warszawy, a w 1931 r. do Państwowych Zbiorów Sztuki na Wawelu, gdzie rok później została gruntownie odnowiona.
Dalsze losy zabytku wyznacza II Wojna Światowa i ofensywa Niemców w kierunku Krakowa. Z dawnej stolicy Polski wywieziono ją 3 września 1939 roku transportem ewakuacyjnym „skarbów wawelskich”. Ostatecznie zabytek trafił do Kanady, gdzie pozostawał aż do stycznia 1961 r. Następnie wrócił na Wawel.
W 2017 r. najprawdopodobniej po raz pierwszy opuszcza zbiory Wawelu, specjalnie po to, aby wrócić - niestety na krótki czas - do Gdańska.
To najcenniejszy eksponat, ale na wystawie znalazły się także inne związane z naszym miastem ciekawe zabytki, pochodzące ze zbiorów największych muzeów w Polsce. Znalazły się wśród nich oryginalne pieczęcie gdańskich ośrodków miejskich, wizerunki herbów miast, które były pod panowaniem sił krzyżackich, wizerunki herbu miejskiego na medalach i donatywach, fajansowe i kamionkowe dzbany z herbem Gdańska z XVI i XVII wieku, zdobione herbem talerze i misy z XVIII wieku, ponadto obrazy, rysunki i księgi, w tym słynna „Księga Łąkowa” z XV wieku - pomnik prawa średniowiecznego.
Zdobądź flagę Gdańska i wejdź do Muzeum za symboliczną złotówkę
Z okazji trwającego w dniach 24-28 maja 2017 r. Święta Miasta, Miasto Gdańsk przygotowało niespodziankę. Każdy, kto w sobotę 27 i w niedzielę 28 maja przyjdzie świętować, będzie miał możliwość wygrać, bądź otrzymać flagę Gdańska. Okazja będzie np. w sobotę o godz. 11.30 na Targu Węglowym, gdzie publiczność stworzy „żywą flagę”, która zostanie uwieczniona na pamiątkowym zdjęciu. Każdy, kto weźmie udział w wydarzeniu otrzyma prezent - flagę Gdańska na drzewcu. W ciągu tych dwóch dni nie zabraknie również licznych aktywności, podczas których będzie możliwość otrzymania swojego egzemplarza.
Dlaczego o tym wspominamy? Dlatego, że każda osoba, rodzina, bądź grupa znajomych (do 5 osób), która w sobotę i niedzielę przyjdzie z flagą Gdańska do któregoś z oddziałów Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (Ratusza Głównego Miasta Gdańska, Muzeum Bursztynu, Domu Uphagena i Twierdzy Wisłoujście), zapłaci za wejście tylko symboliczną złotówkę!
Na osoby, które odwiedzą wszystkie cztery oddziały, w których znajduje się wystawa, oraz zdobędą pieczątki, czekają nagrody. Będą do odebrania w Dziale Marketingu Muzeum Historycznego Miasta Gdańska (w celu odebrania nagrody należy zgłosić się do Muzeum poprzez formularz zgłoszeniowy na stronie www.mhmg.pl).
Wystawa „Pod królewską koroną. Kazimierz Jagiellończyk a Gdańsk w 560. rocznicę wielkiego przywileju” będzie dostępna dla zwiedzających do 1 października 2017 r. Eksponaty można oglądać codziennie, w następujących godzinach: poniedziałek 10-13, wtorek-sobota 10-18, niedziela 11-18. Bilety: normalny 12 zł, ulgowy 6 zł. W poniedziałki wstęp wolny.
Wystawa została dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
