Wnętrze salonu kamienicy przy ul. Rycerskiej 10. Sam budynek stoi w miejscu, w którym dawniej znajdował się wczesnośredniowieczny gród gdański, a później zamek krzyżacki
mat. GIWK
W jakich kategoriach zorganizowano konkurs "Zabytek Zadbany"?
Wyniki konkursu ogłoszono w poniedziałek, 14 listopada, podczas uroczystej gali w Centrum Konferencyjnym Foksal w Warszawie.
Konkurs “Zabytek Zadbany” został zorganizowany w pięciu kategoriach:
- utrwalenie wartości zabytkowej obiektu
- rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu
- adaptacja obiektów zabytkowych
- architektura i budownictwo drewniane
- zabytki techniki
W dwóch kategoriach zwyciężyły realizacje z Gdańska.
W kategorii “Adaptacja obiektów zabytkowych” wygrała kamienica przy ulicy Rycerskiej 10. Gdański obiekt rywalizował o laur z następującymi zabytkami: dom Wiedemanna w Pruszczu Gdańskim (woj. pomorskie), synagoga w Sompolnie (woj. wielkopolskie) oraz siedziba Państwowej Szkoły Muzycznej w Żaganiu (woj. lubuskie).
Dotacje dla gdańskich zabytków przyznane - w sumie ponad 3,7 mln zł
W kategorii “Zabytki techniki” zwyciężyła dawna remiza Stoczni Gdańskiej. O nagrodę konkurowała ona z dworcem kolejowym w Białymstoku (woj. podlaskie), Muzeum Hutnictwa w Chorzowie (woj. śląskie) oraz budynkiem A – Białą Fabryką w Łodzi.
Odrestaurowanie kamienicy Rycerska 10 to niewątpliwie duży sukces spółki Gdańska Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna
mat. GIWK
Laureaci konkursu otrzymują tablice „Zabytku Zadbanego” do oznakowania obiektów. Nagrodzone zabytki są prezentowane w dedykowanych wydawnictwach Narodowego Instytutu Dziedzictwa, przekazywanych właścicielom zabytków i przedstawicielom ogólnopolskiego środowiska konserwatorskiego.
Jakie prace wykonano w kamienicy Rycerska 10?
Drobiazgowej rewaloryzacji kamienicy przy ul. Rycerska 10 podjęła się miejska spółka Gdańska Infrastruktura Wodno-Kanalizacyjna (GIWK). Prace budowlane rozpoczęły się w 2018 r. i zakończono je w 2022 r. Koszt inwestycji wyniósł niemal 9,5 mln zł.
Prace konserwatorskie w kamienicy zostały przeprowadzone na podstawie szczegółowych badań architektonicznych i konserwatorskich, podczas których udało się określić niemal kompletny wystrój sieni, dawnego salonu, pokojów na I i II piętrze oraz klatki schodowej. Wnętrza z końca XVIII wieku zostały zrekonstruowane, a sama kamienica została zaadoptowana do funkcji małego hotelu lub pensjonatu.
Tak kamienica przy ul. Rycerskiej 10 wyglądała jeszcze kilka lat temu
fot. Jerzy Pinkas/ gdansk.pl
Unikatowe i charakterystyczne elementy wnętrzarskie gdańskiego domu browarników to m.in. kompletny wystrój sieni wraz z XVIII-wiecznymi polichromowanymi, późnobarokowymi schodami oraz strop z emblematami (sztukaterią).
Ściana sieni w kamienicy przy Rycerskiej 10 jest zdobiona powszechnymi kiedyś w Gdańsku flizami. Autentyczne, zabytkowe kafle z końca XVIII wieku o dekoracji identycznej z tą na zachowanych w kamienicy płytkach, zostały kupione w Holandii, sprowadzone do Gdańska i zamontowane na jednej ze ścian sieni.
Tak parter kamienicy wyglądał przed rozpoczęciem prac restauracyjnych
fot. Jerzy Pinkas/ gdansk.pl
W kamienicy zachowały się również i zostały odrestaurowane oryginalne polichromie, czyli wystrój malarski wnętrz. Na I piętrze zachował się oryginalny, drewniany stop. Zachował się także salon wraz ze sztukateriami i oryginalna stolarka drzwiowa. Ciekawostką jest również powszechne kiedyś w Gdańsku iluzjonistyczne okno.
Parter i klatka schodowa kamienicy po inwestycji GIWK zmieniła się nie do poznania
mat. GIWK
Kamienica przy Rycerskiej 10 przetrwała szczęśliwie pożogę wojenną. Od lat powojennych aż do roku 2010 budynek pełnił funkcję mieszkalną.
Krótka historia postoczniowego budynku
Rewitalizację dawnej remizy strażackiej, która trwała od września 2019 r. do grudnia 2021 r., zrealizowała spółka Stocznia Cesarska Development. W pieczołowicie odnowionym i wyremontowanym obiekcie działa teraz restauracja i sklep z winami.
Wygląd dawnej remizy stoczniowej przed podjęciem prac rewaloryzacyjnych
mat. Stocznia Cesarska Development
Pochodząca z 1884 roku budowla ze Stoczni Cesarskiej stoi w bezpośrednim sąsiedztwie odnowionego wcześniej gmachu dawnej dyrekcji stoczni. Jest jednym z pierwszych budynków, jakie stanęły na terenie powstającego wówczas zakładu przemysłowego.
Pierwotnie pełniła funkcję administracyjno-socjalną budowanej stoczni. W 1903 r. przekształcona została w siedzibę straży pożarnej, z wozownią i stajnią dla koni drużyn pożarniczych. Budynek w tej funkcji użytkowany był do 2002 r.
A to była remiza strażacka już w pełnej krasie po rewitalizacji
mat. Stocznia Cesarska Development
Remiza to 2-piętrowy budynek o powierzchni użytkowej 550 metrów kwadratowych. Pierwotnie wzniesiony jako parterowy obiekt, z czasem został rozbudowany o piętro z pomieszczeniami socjalnymi. W połowie lat 50. ub. wieku do elewacji frontowej dołączono dobudówkę, powiększającą przestrzeń dla wozów strażackich. Jedną z głównych cech remizy są obszerne wrota.
Konkurs z wieloletnią tradycją
W imieniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego nadzór nad konkursem “Zabytek Zadbany” sprawuje Generalny Konserwator Zabytków, a za jego realizację odpowiada Narodowy Instytut Dziedzictwa (NID).
Konkurs już od 1975 r. promuje właścicieli i zarządców obiektów zabytkowych, którzy w sposób wzorowy prowadzą prace budowlane, konserwatorskie, rewaloryzacyjne i adaptacyjne.
Ile zgłoszeń nadesłano do konkursu?
Na przestrzeni ostatnich 12 edycji konkursu, zrealizowanych przez NID, zostało nagrodzonych 219 zabytków spośród zgłoszeń nadsyłanych przez właścicieli, posiadaczy i zarządców obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych, a także kierowników wojewódzkich i samorządowych służb konserwatorskich.
Zespół Bożego Ciała. Zobacz, jak Hevelianum remontuje unikalny gdański zabytek
W tegorocznej edycji konkursu „Zabytek Zadbany” zgłoszonych zostało 100 obiektów. Do oceny jury przedstawiono 88 wniosków z 16 województw (12 wniosków nie spełniło wymogów formalnych). Nominację otrzymało ostatecznie 20 obiektów: po cztery, w każdej z pięciu kategorii.
